ایتالیا در طی سالهای گذشته چندین زمین‌لرزۀ ویرانگر را پشت سر گذاشته است. مرکز ایتالیا درست روی خطی قرار دارد که دو ورقه تکتونیک اوراسیا و آفریقا در امتداد آن نسبت به یک‌دیگر جابه‌جا می‌شوند؛ فعالیتی که می‌تواند در ادامه به وقوع زمین‌لرزه‌های خطرناک بینجامد. با این حال، یکی از بناهای تاریخی در این کشور، در برابر تمام زمین‌لرزه‌ها سرپا ایستاده و فرونریخته است. برج کج پیزا (Leaning Tower of Pisa) یکی از بناهای عجیب است که ساخت آن در سال ۱۳۷۲ میلادی به اتمام رسیده است. پژوهشگران به تازگی علت دوام بسیار بالای آن را کشف کرده‌اند: این برج ضد زلزله است!
برج کج پیزا روی زمینی با خاک نرم بنا شده است. ساخت این برج طی چند مرحله صورت گرفته و در هر مرحله چند طبقه بالا برده شده است. مهندسان در آن دوره فکر می‌کردند تیلت (یکسویگی) برج به مرور زمان برطرف خواهد شد، ولی چنین اتفاقی رخ نداد.
برج کج پیزا از آن زمان تا کنون سختی زیادی را برای ایستادن روی پای خود متحمل شده است. در سال ۱۹۶۴، دولت ایتالیا از مردم درخواست نمود طرحی برای جلوگیری از سقوط این برج پیشنهاد کنند. ایده‌های مطرح شده از نیتروژن مایع گرفته تا خاک‌برداری، متغیر بودند. علی‌رغم تمام نگرانی‌های صورت گرفته پیرامون سقوط احتمالی آن، برج کج در برابر زمین لرزه ۶ ریشتری هم تاب آورده است.
مقالۀ مرتبط: ۲۰ نکته مهم درباره زلزله که نمی‌دانستید!
پژوهشگران به تازگی دریافته‌اند که که خاک نرمی که باعث یکسویگی برج شده، خود عامل محافظت از آن نیز بوده است. ارتفاع ۵۵ متری برج و سختی مرمری که در ساخت آن استفاده شده، دو عامل تأثیرگذار دیگر به شمار می‌روند. سه عامل خاک، ارتفاع و سنگ در کنار هم، خصوصیات لرزه‌ای برج را تا حدی تقویت کرده است که بنای مذکور دیگر همراه با لرزش زمین دچار ارتعاش نمی‌شود.
خنده‌دار است خاکی که خود باعث کجی برج شده و بنا را تا سر حد سقوط پیش برده، زمینۀ محافظت از آن را در برابر رویدادهای لرزه‌ای فراهم کرده است.
این حالت واقعاً استثنایی است. محققان در سال ۲۰۱۳ به کمک لیزر، نقشه‌ای سه‌بعدی از این بنا تهیه کردند تا علت پابرجا بودن آن را مشخص کنند. برای سازه‌ای که تقریباً هزار سال عمر دارد (ساخت برج از سال ۱۱۷۳ استارت خورده بوده است) این واقعاً شگفت‌انگیز است.
