تصویر پایین یک تست برای سنجش توانایی شبکیه چشم شما در دریافت رنگ هاست:
- اگر شما در تصویر بالا کمتر از ۲۰ رنگ را تشخیص می دهید، یک شخص دو رنگ بین (dichromar) هستید؛ مثل سگ ها! پس بهتر است از رنگ هایی استفاده کنید که خودتان می توانید ببینید؛ مثل سیاه، خاکستری و آبی. ۲۵% از افراد این گونه هستند
- می توانید ۲۰-۳۲ رنگ تشخیص دهید؟ اگر جواب مثبت است شما یک فرد سه رنگ (trichromat) بین هستید؛ یعنی سه نوع سلول مخروطی در شبکیه چشم خود دارید مثل اکثر مردم (۵۰%)
- اگر ۳۳-۳۹ رنگ می بینید حتما رابطه نزدیکی با زنبور ها دارید و ۴ نوع سلول مخروطی در شبکیه شما وجود دارد (tetrachromat). این افراد با لباس های آبی و سیاه و یا سفید و طلایی در زمینه سفید گول نمی خورند! (۲۵% در صد افراد)
تشخیص رنگ در چشم بر عهده گیرنده های مخروطی است که تعداد آنها نسبت به سلول های استوانه ای بسیار کمتر است و معمولا سه نوع از این گیرنده ها در شبکیه افراد وجود دارد که در محدوده حساس به نور های آبی، سبز و قرمز قرار دارند پس ما چطور میلیون ها رنگ (True Colors) را می توانیم از هم تشخیص دهیم؟
جواب در این است که در برخورد یک نور با طول موج مشخص به شبکیه، گیرنده های مخروطی به یک اندازه تحریک نمی شوند! و همین تحریک متفاوت است که می تواند میلیون ها رنگ را تشخیص دهد. به طور مثال یک نور تک رنگ در محدوده nm 580 به رنگ نارنجی ۹۹ سلول های مخروطی قرمز و ۴۲ درصد سبز ها را تحریک خواهد کرد درحالیکه مخروطی های آبی را اصلا تحریک نمی کند پس نسبت های تحریکی این رنگ به صورت ۹۹:۴۲:۰ بیان می شود و سیستم عصبی مرکزی این نسبت ها را به رنگ نارنجی تفسیر می کند. نسبت ۰:۰:۹۷ متعلق به رنگ آبی است و به همین صورت ۳۱:۶۷:۳۶ متعلق به سبز و ۸۳:۸۳:۰ مخصوص رنگ زرد می باشد.
برای رنگ سفید چنین درصد هایی نمی توان گفت؛ چون این رنگ یک طول موج مشخص نیست و ترکیبی از همه طول موج هاست ونیاز به تحریک برابر همه مخروطی ها دارد
کور رنگی
کور رنگی قرمز-سبز: زمانیکه گروهی از مخروطی ها که مسئول دریافت رنگ ها در محدوره قرمز تا سبز اند در شبکیه به هر علتی حذف شوند شبکیه قادر به دریافت رنگ هایی بین این طول موج ها نخواهد بود؛ یعنی طول موج های بین ۵۲۵ تا ۶۷۵؛ مثل رنگ های زرد و نارنجی
شخصی که مخروطی های قرمز خود را از دست بدهد پروتانوپ(protanope) و اگر مخروطی های سبز خود را از دست دهد دوترانوپ(deuteranope) خواهد بود
کور رنگی قرمز-سبز یک ناهنجاری ژنتیکی مغلوب وابسته به کروموزوم X است؛ بنابراین در مردان بیشتر اتفاق می افتد چون احتمال کنار هم قرار گرفتن دو الل مغلوب X بسیار کم است و یک پسر کوررنگ ناهنجاری ژنتیکی خود را از مادرش به ارث می برد. ۸% زنان ناقل این ژن هستند
در مورد مخروطی های آبی فقط ضعف آبی (Blue Weakness) وجود دارد که کاهش این گیرنده ها را شامل می شود، این گیرنده ها هیچ وقت کاملا ازبین نمی روند.
نمودار های تست رنگ Ishihara
یک راه بسیار سریع برای یافتن تشخیص کوررنگی افراد است. شکل هایی که در پایین می بینید از نقاط با رنگ های متفاوت درست شده اند. در شکل بالا یک فرد سالم می تواند عدد ۷۴ را بخواند ولی کسی که کور رنگی قرمز-سبز دارد عدد ۲۱ را می بیند در شکل پایینی هم فرد سالم عدد ۲۱ را تشخیص می دهد درحالیکه شخص کور رنگ نسبت به قرمز فقط عدد ۲ و نسبت به سبز فقط ۴ را.
اگر این نمودار ها با نمودار پایین با هم مطالعه شوند کمک زیادی به تعیین مشکل افراد در تشخیص رنگ ها خواهد کرد
- منابع:
- medical physiology Guyton & Hall
- derval-research
