آگاماگلوبولینمی وابسته به x یا X-linked agammaglobulinemia یا XLA شرایطی است که روی سیستم ایمنی اثر گذاشته و معمولا منحصرا در افراد مذکر رخ میدهد. افراد مبتلا به آگاماگلوبولینمی وابسته به x تعداد بسیار کمی از سلول لنفوسیت B در خون خود دارند. سلولهای لنفوسیتB نوعی تخصص یافته از گلوبولهای سفید خون هستند که از بدن در برابر عفونت ها محافظت میکنند.
لنفوسیتهایB میتوانند بالغ شده و تبدیل به سلولهای ویژهای شوند که توانایی ترشح نوع خاصی از پروتیین بنام آنتی بادی یا ایمونوگلوبولین را دارند. این پروتیینهای ویژه یا در واقع این آنتی بادیهای مترشحه از سلولهای بالغ شده میتواند به قسمت خاصی از اجزاء بیگانه اتصال یابد و آنها را برای نابود شدن و تخریب شدن در دسترس قرار دهد.
افرادی که به آگاماگلوبولینمی وابسته به x مبتلا هستتند در معرض عفونتهای متعدد قرار دارند زیرا بدن آنها مقدار بسیار کمی آنتی بادی تولید میکند.
کودکام مبتلا به بیماری آگاماگلوبولینمی وابسته به x در ۱تا۲ ماه پس از تولدش کاملا سالم و عادی هستند و فاقد علائم خاصی میباشند، زیرا در طول این مدت بدن آنها توسط آنتیبادیهایی که از مادرشان به آنها منتقل شده است، حفاظت میگردد.
بعد از این مدت آنتی بادی هایی که از مادر به آنها منتقل شده بود از بدن و خون آنها پاک میشود و این کودکان مستعد بیماری های عفونی مزمن و دوره ای میشوند. در کودکان مبتلا به آگاماگلوبولینمی وابسته به x عموما مدت زمان لازم برای بهبودی افزایش مییابد و همچنین پس از بهبودی هم مجددا این عفونت برگشته و دوباره رشد میکند تا زمانی که مداخلات دارویی انجام شود .
از عفونتهای متداولی که افراد مبتلا به آگاماگلوبولینمی وابسته به x به آن مبتلا میشوند میتوان به عفونتهای ریوی، عفونتهای گوش(اوتیت) و عفونتهای سینوسی اشاره کرد.
عفونتهای دوره ای و بازگشتی میتوانند باعث تخریب و آسیب بافت شوند. معمولا به افرا مبتلا به آگاماگلوبولینمی وابسته به x آنتی بادی به صورت وریدی تزریق میشود که به این روش تزریق داخل وریدی ایمونوگلوبولین میگویند.