پتشی به لکههای گرد کوچکی اطلاق میشود که روی پوست ظاهر میشوند و در نتیجهی خونریزی به وجود میآیند. خونریزی موجب میشود تا پتشی به رنگ قرمز، بنفش یا قهوهای دیده شود. پتشی به صورت دستهای ایجاد میشود و ممکناست شبیه جوش باشد. معمولاً وقتی آن را لمس میکنید صاف است، و وقتی روی آن فشار میدهید رنگش از بین نمیرود. پتشی یا نقاط خونی گاهی در سطح داخلی دهان یا ملتحمه چشم ظاهرمیشوند.
پتشی همیشه خطرناک نیست و ممکن است شماری از بیماریهای کوچک تا بسیارجدی باعث به وجود آمدن آن شوند.
پتشی به چه شکلی در بدن دیده میشود
پتشی در اغلب موارد به شکل یک راش یا همان بثورات است که میتواند هشداردهنده باشد. پتشی یا نقاط خونی به رنگ ارغوانی، قرمز یا قهوهای به علت خونریزی زیر پوست به وجود میآیند.
برخلاف بثورات اما پتشی صاف است و هنگام لمس حس نمیشود. با همین راه میتوان پتشی را از سایر عوارض تشخیص داد.
چه علائمی با پتشی همراهی دارند
ظاهر شدن پتشی یا نقاط خونی تنها نشانه پتشی است. با این حال، چون خود پتشی علامت سایر بیماریها است، ممکن علائم و نشانههای دیگری نیز همراه با آن مشاهده گردد. از جملهی این علائم میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- تجمع خون لخته شده زیر پوست (هماتوم)
- خونریزی یا کبودی آسان پوست
- خونریزی از لثهها
- خونریزی به داخل مفاصل (همآرتروز)
- قاعدگیهای سنگین و غیرعادی (منوراژی)
- خون دماغ شدن
دلایل ایجاد پتشی
مویرگها کوچکترین سرخرگها را به کوچکترین سیاهرگها وصل میکنند. پتشی در هنگام خونریزی مویرگها ظاهرمیشود، و خون به داخل پوست تراوش میکند. دلایل متعددی میتواند سبب خونریزی شود و جواب این سؤال که آیا پتشی خطرناک است، به دلیل ایجاد آن بستگی دارد:
- کشش طولانی
- بیماریهای خاص
- انواع خاصی از آسیبها
- دارودرمانی
- آفتاب سوختگی
- کشش طولانی
پتشی کوچک صورت، گردن و سینه میتواند بوسیله کشش طولانی هنگام فعالیتهای مانند زیر بوجود بیاید:
- گریه کردن
- سرفه کردن
- استفراغ
- زایمان
- وزنه برداری
داروهای خاص
پتشی ممکن است نتیجهی استفاده از برخی داروها باشد، شامل:
- ضدانعقادها ( وارفارین و هپارین)
- آتروپین
- کاربامازپین (کارباتول، اپیتول، تگرتول)
- کلورال هیدرات (سومنوت)
- دسیپرامین (نورپرامین)
- ایندومتاکین (ایندوکین)
- ناپروکسن (آلیو، آناپروکس، ناپروزین)
- نیتروفورانتواین (فورادانتین، ماکروبید، ماکرودانتین)
- کوینین (کوالاکین)
بیماریهای عفونی
پتشی ممکن است بهوسیله تعدادی از عفونتهای انگلی، ویروسی یا باکتریایی ایجادشود، شامل:
- عفونت سیتومگالوویروس
- عفونت لایهداخلی قلب یا اندوکاردیت
- سندرم مجاریهوایی هانتاویروس
- مننژوکوکسمی
- مونونوکلوز
- تب خالدار کوهستان راکی
- تب سرخ
- تب خونریزی کننده ویروسی
- گلودرد استرپتوکوکی
برخی بیماریهای خاص
پتشی ممکناست بهوسیله بیماریهای غیرعفونی نیز ایجادشود، شامل:
- التهاب عروق یا واسکولیت
- کمبود پلاکت
- سرطان خون یا لوسمی
- اسکوروی (کمبود ویتامین C)
- کمبود ویتامین K
آسیبها یا آفتابسوختگی
خفگی در کودک نیز میتواند سبب پتشی در صورت یا چشمها شود. تصادفات رانندگی نیز میتواند سبب پتشی در صورت، گردن یا سینه شود. آفتاب سوختگی شدید نیز گاهی میتواند شامل پتشی باشد.
درمان پتشی به چه صورت است
درمان پتشی پوپورا به علت اساسی بیماری بستگی دارد. اگر پتشی به خاطر حساسیت نسبت به داروی خاصی است، با قطع مصرف دارو پتشی هم از بین خواهد رفت.
اگر عامل ایجاد پتشی عفونت ویروسی یا باکتریایی است، پتشی با از بین رفتن عفونت از بین میرود. پزشک ابتدا باید علت ایجاد پتشی روی پوست را پیدا کرده و سپس آن را درمان کند، وگرنه خود پتشی درمان ندارد.
پزشک میتواند داروهای زیر را برای پتشی شما تجویز کند:
- آنتیبیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی
- کورتیکوستروئید برای کاهش التهاب
- آزاتیوپرین، متوترکسات یا سیکلوسپورین که همگی داروهای سرکوب سیستم ایمنی هستند
- درمان سرطان، مثل شیمیدرمانی، درمان بیولوژیک یا پرتوتابی
اگر بروز پتشی روی پوست نتیجه بیماری خاصی نبود، استراحت کنید، مایعات فراوان بخورید و از مسکنهایی نظیر ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده نمایید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر شما یا فرزندتان دچار پتشی گسترده یا بدون دلیل شوید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. تشخیص علت مهم است، زیرا برخی مشکلات اساسی میتواند بالقوه جدی باشد. همچنین در صورت مشاهده علائم زیر سریعاً به پزشک مراجعه نمایید:
- کمرنگ شدن هوشیاری
- گیجی
- تب بالا
- خونریزی شدید
- سردرد شدید
چگونه از بروز پتشی پورپورا روی پوست پیشگیری کنیم
چون پتشی معمولاً علامت سایر بیماریها است، تنها راه پیشگیری از آن درمان اساسی بیماریهای زمینهای میباشد. حفظ سلامتی، اجتناب از عفونتها، رعایت اصول بهداشتی، رابطه جنسی سالم و اجتناب از داروهایی که باعث پتشی میشوند از جملهی این راههاست.
با این حال تمامی علتهای ایجادکننده پتشی هم قابل پیشگیری نیست.
دختر من ساعت ۳ شب با خارش بدنش از خواب بیدار شد،کلی دونه های ریز روی بدنش هست ک قابل لمسه و من حدس زدم بخاطر نیش حشره باشه چون قبلا هم اینطوری شده بود
اما کف دستاش چیزی با این مشخصات پتشی هستش و خیلی بیقراره
ایا این خطرناکه؟
در ضمن دو شب پیش تب داشت ک دکتر بهش آزیترومایسین و ایپو پروفن داد ک همراه داروهای خودش جینگوویتون و استئوکر مصرف میکرد
ایا میشه علتش این باشه؟؟
جوش زدن میتونه یکی از عوارض داروی استؤکر باشه، اما برای بررسی و تشخیص دقیق باید به متخصص پوست مراجعه کنید.