کاوه دانشور زمانی که برای سخنرانی در ملاقاتی درباره‌ی بیولوژی مولکولی، ماه آینده در Banff کانادا دعوت شد، هیجان زده بود. او متخصص ژنتیک مولکولی است و فوق دکترای خود را در مدرسه‌ی پزشکی هاروارد و بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون گذرانده است و آماده‌ی کار می‌شود. دانشور امیدوار است این کنفرانس او را بیشتر در معرض رهبرانی در زمینه‌ی فعالیتش قرار دهد.
ولی اکنون این کار غیرممکن به نظر می‌رسد: اگر دانشور که شهروند ایران محسوب می‌شود، آمریکا را ترک کند، شاید دیگر نتواند به این کشور بازگردد. روز ۲۷ ژانویه، رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، حکمی را امضا کرد که بر اساس آن پناهجویان از ورود به ایالت‌های این کشور برای ۱۲۰ روز و پناهجویان سوری به طور کل منع شدند. دولت آمریکا همچنین ویزاهای اقامت دائمی یا همان گرین کاردها را نیز با مشکل مواجه کرده است.
ژورنال Nature با بیش از ۲۰ محقق که با این مشکل مواجه شده‌اند صحبت کرده تا احساسات خود را بیان کنند که البته برخی از آن‌ها از ترس عمل متقابل دولت خواستند تا نامشان فاش نشود.
علی شوریده، اقتصاددان دانشگاه Carnegie Mellon:
من بسیار سپاسگذار چیزی هستم که ایالات‌متحده به من داده و این اجازه برای من فراهم شده تا به اینجا برسم ولی در این زمان، این خبر بسیار شوکه‌کننده بود. فرض من همیشه بر این بود که این کشور آزاد است؛ وقتی یکبار به آن مهاجرت کردی آن‌ها تلاش نخواهند کرد تا تو را بیرون بیاندازند.
مادر علی شوریده سرطان دارد و او برای دیدن مادرش اخیراً چند بار به ایران سفر کرده ولی این بار معلوم نیست اگر به ایران برگردد می‌تواند باز هم به آمریکا برود یا نه؟! این موضوع از لحاظ شخصی این افراد بامهارت را آزار خواهد داد.
چالش قانونی
یک روز بعد از وضع این قانون، با تلاش فعالان آزادی‌های شهروندی قاضی دستور به آزادی کسانی داد که در فرودگاه‌های آمریکا به مشکل برخورده بودند ولی این قانون شامل کسانی که هنگام منع از ورود در ترانزیت نیستند، نمی‌شود.
دانشمندان از هم‌اکنون شروع به سازمان‌دهی در مقابل این سیاست مهاجرتی کرده‌اند. بیش از ۳۴۰۰ محقق – شامل ۱۸ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل و ۵ مدال دار – دادخواستی را امضا کرده‌اند تا کارهای ترامپ را محکوم کنند. انجمن پیشرفت علوم و انجمن دانشگاه‌های آمریکا نیز دست به کارهای مشابهی زده‌اند.
بازی صبر، به دنبال آزادی
این اتفاق ناگهانی زندگی حرفه‌ای بسیاری از محققان را به بی‌نظمی کشیده است. حتی یکی از محققان کانادایی به نام Luca Freschi، ژنتیست میکروبی ایتالیایی به خاطر همسر ایرانیش نمی‌تواند به مدرسه‌ی پزشکی هاروارد برود.
این محرومیت از ورود تا اینجا بسیاری از همکاری‌های بین‌المللی را به زحمت انداخته است. سمیرا صمیمی، دانشجوی یخبندان‌شناسی دانشگاه Calgary کانادا، قرار بود در آوریل برای مطالعه‌ی ذوب برف از طرف ناسا به گرینلند برود. با این قانون او شاید نتواند سوار هواپیمای باربری تیم شود. همچنین نمی‌تواند وارد فرودگاه نیویورک گردد. این کار روند گرفتن PhD را برای او کند و او را به ماندن در کانادا تشویق خواهد کرد. همکاران سمیرا تمامی راه‌های ممکن برای کمک به او را به کار خواهند گرفت.
“این کار نه به دانشمندان و نه به دانش هیچ کمکی نخواهد کرد”.
