هتروکرومیا: علل و انواع

هتروکرومیا اصطلاحی برای توصیف تفاوت در رنگ چشم یک فرد است. کسی که دارای هتروکرومی مرکزی است، دارای رنگ های مختلف در یک چشم است. هتروکرومیای کامل زمانی رخ می دهد که دو چشم رنگ های متفاوت دارند.
هتروکرومیای چشم به علت تغییرات در غلظت و توزیع ملانین است، رنگدانه ای که سبب رنگ پوست، مو و چشم می شود.
کلمه “heterochromia” از یونان باستان مشتق شده است که “heteros” به معنی “متفاوت” است و “chroma” به معنای “رنگ” است. این شرایط همچنین به عنوان heterochromia iridis یا heterochromia iridum شناخته می شود.
برخی از انواع هتروکرومی در سگ ها، گربه ها و اسب ها وجود دارد. سه نوع اصلی هتروکرومیای چشم وجود دارد.

چه چیزی رنگ چشم را تعیین می کند؟

رنگ چشم نتیجه ی ذخیره ی ملانین در عنبیه است، عنبیه مسئول گسترش و محدود کردن مردمک برای کنترل مقدار نور ورودی است. چشم های آبی دارای مقدار کمی ملانین هستند در حالی که چشم های قهوه ای غنی از ملانین اند.
رنگ آبی چشم ممکن است در طول دوره ی زندگی شخص ثابت نماند. به عنوان مثال، بسیاری از نوزادان با چشمهای آبی متولد می شوند که در طول ۳ سال اول زندگی رنگ چشم شان تیره می شود. این تغییر زمانی رخ می دهد که ملانین افزایش می یابد. توزیع نامتقارن ملانین به هتروکرومیای مرکزی و سایر انواع هتروکرومی منجر می شود.

مقاله مرتبط: رنگ چشم و عوامل تعیین کننده آن

علل

موارد هتروکرومی ای که در هنگام تولد وجود دارد، هتروکرومیای ژنتیکی نامیده می شود. تحقیقات نشان می دهد که اکثر موارد هتروکرومی در انسان ها خوش خیم هستند و هیچگونه اختلال اساسی ایجاد نمی کنند. با توجه به مرکز اطلاعات ژنتیک و بیماریهای نادر، اکثر موارد هتروکرومیای چشم در افرادی که سابقه خانوادگی بیماری ندارند رخ می دهد.
با این حال، برخی از موارد هتروکرومیای ژنتیکی با بیماری ها و سندرم ها مرتبط هستند، از جمله:

• سندرم Bloch-Sulzberger
  
• بیماری Bourneville
• بیماری Hirschsprung
• سندرم Horner’s
• سندرم Parry-Romberg
• سندرم Sturge-Weber
• بیماری von Recklinghausen
• سندرم Waardenburg

هتروکرومیایی که بعدها در زندگی به دلیل بیماری، آسیب و یا دارو به وجود می آید، به عنوان هتروکرومیای اکتسابی شناخته شده است که کمتر رایج است.

علل هتروکرومیای اکتسابی عبارتند از:

• دیابت
• جراحی چشم
• گلوکوم
• آسیب به چشم
• سندرم اکستروپیون عنبیه
• سندرم پراکندگی رنگدانه
• سندرم Posner-Schlossman
• تورم چشم
• تومورهای عنبیه چشم

علاوه بر این، دارویی که لانتانوپروست نامیده می شود و برای درمان گلوکوم استفاده می شود، سبب تغییراتی در رنگ چشم تا ۳۳ درصد از کسانی که پنج سال یا بیشتر مصرف می کنند، می شود. Latisse دارویی است که برای درمان گلوکوم استفاده می شود اما در حال حاضر عمدتا برای چسباندن مژه ها استفاده می شود، ممکن است باعث تغییر رنگ چشم شود.

انواع هتروکرومیای چشم

هتروکرومیای مرکزی

هتروکرومی مرکزی با داشتن دو رنگ متفاوت در یک عنبیه مشخص می شود. معمولا حلقه بیرونی عنبیه یک رنگ است در حالی که حلقه داخلی رنگ دیگری است.
حلقه درونی اغلب به نظر می رسد دارای رنگ های مختلف است که ازمردمک پخش می شود. چشم هایی که این الگو را دارند می توانند به عنوان “چشم گربه” نامگذاری شوند. رنگ بیرونی در افرادی با هتروکرومیای مرکزی به عنوان رنگ واقعی در نظر گرفته می شود. هتروکرومی مرکزی در عنبیه هایی که دارای سطوح پایین ملانین است بیشتر رخ می دهد.

هتروکرومیای کامل

افراد دارای این وضعیت دو رنگ چشم متفاوت دارند. به عنوان مثال، ممکن است یک چشم آبی و یک چشم قهوه ای داشته باشند.

هتروکرومیای ناحیه ای

در افرادی که دارای هتروکرومی ناحیه ای هستند، همچنین به عنوان هتروکرومی جزئی شناخته می شوند، یک بخش از عنبیه از رنگ های دیگر متفاوت است. هتروکرومیای ناحیه ای اغلب شبیه یک نقطه نامنظم در عنبیه چشم است و به صورت حلقه اطراف مردمک نیست.

شناسایی هتروکرومی

شناسایی هتروکرومی چشم آسان است. شخص چشم هایی با رنگ متفاوت یا دو رنگ در یک چشم دارد. تفاوت رنگ ممکن است کم باشد و ممکن است فقط در شرایط خاص روشنایی یا در عکس ها ظاهر شود. به غیر از تغییرات رنگ چشم، معمولا علائم و نشانه های دیگری از هتروکرومی وجود ندارد. با این حال، اگر یک بیماری یا ترومای پزشکی مسئول هتروکرومیا باشد، علائم و نشانه های دیگر ممکن است وجود داشته باشد.

تشخیص

اکثر موارد هتروکرومیای مرکزی خوش خیم هستند. آنها با بیماری ها مرتبط نیستند و بر بینایی تأثیری ندارند و عوارضی ندارند. با این حال، برای جلوگیری از سایر شرایط بیماری ها، بازرسی لازم است. معاینه چشم معمولا ضروری است و ممکن است مورد دیگر آزمونها، از جمله آزمایش خون و مطالعات کروموزومی، مورد نیاز باشد.

درمان

طبق آکادمی آمریکایی چشم پزشکی، اگر هیچ مشکل دیگری وجود نداشته باشد، درمان معمولا ضروری نیست. لنزهای رنگی برای کسی که می خواهد رنگ چشمان خود را یک دست کند، استفاده می شود.

افراد قابل توجه با هتروکرومی مرکزی

چندین شخصیت مشهور  دارای فرم های هتروکرومی هستند.
بازیگران اولیویا وایلد، ایدانا منزل و کریستوفر واکن همه دارای هتروکرومی مرکزی هستند، جایی که حلقه داخلی عنبیه از حلقه بیرونی متفاوت است.