درخشانترین ذهنهای تاریخ همواره سعی کردهاند که با استفاده از ریاضی، برای نحوهی اندازهگیری و درک ما از جهان، بنیان و اساسی بنا نهند.
بارها و بارها ثابت کردهایم که تنها با یک فرمول ساده میتوان مسیر بشریت را عوض کرد. در ادامه ۱۰ تئوری که این کار را انجام دادهاند معرفی خواهیم کرد:
۱.قانون جاذبهی جهانی نیوتون
قاون نیوتون علت حرکت اینچنینی سیارات و نحوهی کارکرد جاذبه در مقیاس کیهانی و زمینی را توضیح میدهد. این قانون برای اولین بار در سال ۱۶۸۷ در The Principa منتشر شد. تا زمانی که نظریهی نسبیت عام انیشتین جایگزین آن شود، به مدت ۲۰۰ سال معادلهی مرجع بود.
۲. معادلهی نسبیت انیشتین
مشهورترین کار انیشتین، پذیرش عمومی تئوری نسبیت یعنی ارتباط ناگسستنی بین زمان و فضا بود. این تئوری اولین بار در سال ۱۹۰۵ ارائه شد و اساس فیزیک را از بیخوبن تغییر داد. انیشتین با این تئوری شناخت ما را از گذشته، حال و آینده عمیقتر کرد.
۳. نظریهی فیثاغورث
این نظریهی باستانی در حدود ۴۹۵-۵۷۰ سال قبل از میلاد مسیح ارائه شد و اصلی اساسی در هندسهی اقلیدسی و پایهی تعریف فاصلهی بین دو نقطه است. نظریهی فیثاغورت ارتباط بین اضلاع یک مثلث قائمالزاویه روی یک سطح هموار را توضیح میدهد.
۴.معادلهی ماکسول
مجموعه معادلات جیمز کلرک ماکسول نحوهی ایجاد و تغییر میدانهای مغناطیسی و الکتریکی را توضیح میدهد. این تولید و تغییر ناشی از تاثیر متقابل این میدانها بر یکدیگر و بار الکتریکی و جریان است. این تئوری در سال ۱۸۶۱ منتشر شده است. رابطهی این تئوری با الکترومغناطیس مانند رابطهی جاذبهی جهانی و نسبیت با مکانیک کلاسیک است.( در واقع پایهی الکترومغناطیس است)
۵.قانون دوم ترمودینامیک
این قانونی در سال ۱۸۶۵ توسط رادولف کلازیوس مطرح شد. بر طبق این قانون، انرژِی همواره از تراکم بیشتر به تراکم کمتر جاری میشود. این تغییر و جابجایی باعث کاهش سودمندی این انرژی میشود. این قانون باعث توسعهی تکنولوژیهایی نظیر موتورهای احتراقی داخلی، سرمازاها و تولید برق شده است.
۶.لگاریتم
لگاریتم در اوایل قرن هفدهم توسط John Napier به عنوان راهی برای سادهسازی محاسبات معرفی شد. مثلا یعنی x را چند بار در خودش ضرب کنیم تا y به دست آید. لگاریتم به سرعت توسط مهندسان و دانشمندان پذیرفته شد. امروزه ماشینحسابهای مهندسی و کامپیوترها این کار را برای ما انجام میدهند.
۷.حساب دیفرانسیل و انتگرال
فرمولی که در شکل مشاهده میکنید، تعریف مشتق در حساب دیفرانسیل است. مشتق سرعت تغییر یک کمیت را اندازهگیری میکند. برای مثال اگر با سرعت ۲ حرکت کنید، یعنی موقعیت شما در هر ساعت به اندازهی ۲ کیلومتر تغییر میکند. در سال ۱۶۰۰ نیوتون با استفاده از این محاسبات قانون جاذبه و حرکت خود را ارائه داد.
۸.معادلهی شرودینگر
این معادله چگونگی تغییر وضعیت کوانتومی در یک سیستم کوانتومی را در طی زمان توضیح میدهد. این معادله در سال ۱۹۲۶ توسط فیزیکدان اتریشی، اروین شرودینگر ارائه شده است و رفتار اتمها و ذرات زیراتمی را در مکانیک کوانتوم بیان میکند. معادلهی شرودینگر راه را برای توسعهی انرژی هستهای، میکروچیپها، میکروسکوپهای الکترونی و محاسبات کوانتومی هموار کرد.
۹.تئوری اطلاعات
تئوری اطلاعات شاخهای از ریاضی است که کدینگ اطلاعات را به شکل توالیای از نشانهها و سرعت انتقال این اطلاعات را مطالعه میکند. تحقیقات انجام گرفته در این زمینه، در توسعهی اینترنت و گوشیهای همراه سودمند بوده است.
۱۰.نظریهی آشوب
این نظریه شاخهای از ریاضیات است و به مطالعهی سیستمهای پیچیدهای میپردازد که به شدت نسبت به تغییرات جزئی شرایط حساس هستند.
در واقع، این تئوری نشان میدهد که چگونه تعییرات کوچک میتوانند به نتایجی در مقیاس بسیار بزرگ منتهی شوند. این تئوری در همه جا اعم از هواشناسی، جامعهشناسی، فیزیک، کامپیوتر، مهندسی، اقتصاد ، زیستشناسی و فلسفه کاربرد دارد.
جای نظریه تکامل بینشون خالیه 🙂
اجحاف شده در حقش.
خب این مقاله بیشتر روی نظریههای ریاضی و فرمولی تمرکز کرده. وگرنه ارزش نظریهی تکامل که اصلاً قابل انکار نیست:)