برای مبتلایان به وزوز گوش (tinnitus)، احساس مداوم صدای زنگ زدن در گوش، در بهترین حالت تنها کمی آزاردهنده و در بدترین حالت، ناتوان کننده است.
اما به گزارش محققان دستگاه جدیدی وجود دارد که ممکن است به رهایی فرد از این صداهای خیالی کمک کند.
این دستگاه آزمایشی، برای مورد هدف قرار دادن فعالیت عصبی در مغز، از صدای دقیق زمانبندی شده و تحریک پوستی استفاده میکند. طبق گفتهی محققان دانشگاه میشیگان، این دستگاه صداهای آزاردهنده در حیوانات آزمایشگاهی را سرکوب کرده و کیفیت زندگی در یک گروه آزمایشی ۲۰ نفری را بهبود بخشیده است.
مطالعات حیوانی، سلولهای عصبی خاصی را در مغز به نام سلولهای فوزیفورم (fusiform) شناسایی کردهاند، که این سلولها صداهای خیالی را به سایر بخشهای مغز مخابره میکنند.
سوزان شور(Susan Shore)محقق اصلی، استاد گوش و حلق و بینی، فیزیولوژی و مهندسی پزشکی
سوزان شور توضیح میدهد در فردی که وز وز گوش دارد، فعالیت سلولهای fusiform افزایش مییابد؛ همان طور که به طور طبیعی فعالیت این سلولها در حضور یک صدای واقعی هم افزایش پیدا میکند. این سیگنالها به قسمت شنوایی مغز منتقل میشوند و با این که هیچ تحریک شنوایی وجود ندارد، اما به عنوان صدای واقعی تفسیرمیشوند.
حدود ۱۵ درصد آمریکاییها از وزوز گوش رنج میبرند. محققان در یادداشتهای زمینه این گونه بیان کردهاند که حدود ۲ میلیون نفر به دلیل زنگ زدن و صدای وزوز مداوم گوشهایشان یا فشار روانیِ ناشی از آن، قادر به کار کردن یا انجام دیگر فعالیتهای روزانه نیستند. وزوز گوش اغلب ناشی از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند و ضربات وارده به سر و گردن است.
مطالعهی جدید نشان میدهد فعالیت سلول fusiform، با استفاده از ترکیبی از صداها و تحریک الکتریکی خفیف پوست، میتواند کاهش یابد.
شور میگوید که دستگاه خانگی آزمایش شده در این مطالعه، تحریکات لازم را از طریق الکترودها و سمعکها ایجاد میکند.
او اشاره میکند که بیماران از این دستگاه به مدت چهار هفته روزانه ۳۰ دقیقه استفاده کردند. پس از یک هفته، صدای وزوز گوش بازگشت، اما تا چندین هفته کیفیت زندگی بیماران بهبود یافت.
بیمارانی که در این مدت از دستگاه ساختگی استفاده کردند، در وزوز گوش آنها بهبودی حاصل نشد.
در یک کارآزمایی بزرگتر، باید درمان به مدت طولانیتری آزمایش شود. وی افزود:
ما در این مرحله نمیدانیم که آیا افراد نیاز دارند روزانه از این دستگاه استفاده کنند، یا این که استفاده از آن تنها هفتهای یک بار کافی است. این مسئله در یک کارآزمایی بزرگتر و با مدت درمان طولانیتر باید مشخص شود.
همچنین شور اشاره میکند که هزینهی دستگاه هنوز مشخص نیست زیرا درمان هنوز در حال بررسی و ادامه است.
درمان کاملی برای وزوز گوش وجود ندارد. اما بر اساس گفتهی انجمن مربوطه American Tinnitus) Association) بعضی افراد از طریق درمان شناختی-رفتاری یا صدا درمانی، از لحاظ روانی تسکین مییابند.
در موارد شدیدتر، بعضی بیماران درمانهای تهاجمی مثل تحریک عمقی مغز و تحریک عصب واگ را امتحان میکنند.
این دستگاه جدید و غیرتهاجمی اصطلاحاً با روش STDP یا انعطاف پذیری وابسته به زمانِ محرک کار میکند. این دستگاه با هدف اصلاح وزوز گوش ناشی از نقص عملکرد عصبی، از طریق هدایت صدا به گوشها و ایجاد پالسهای الکتریکی خفیفِ متناوب به گونه یا گردن عمل میکند.
برای این مطالعه، شور و همکارانش به دنبال بیمارانی بودند که بتوانند علائم خود را با قفل کردن فکها، بیرون آوردن زبان خود یا چرخاندن و یا خم کردن گردنشان تغییر دهند. به نظر این نویسندگان، این بیماران بهترین نتیجه را از ترکیب محرکهای صوتی و الکتریکی کسب میکردند.
تیم شوربرای تعیین بهترین زمان برای ایجاد پالسهای الکتریکی، دستگاه را روی خوکچههای هندیای که در آنها به صورت القایی وزوز گوش ایجاد شده بود، آزمایش کرد.
در آزمایشهای صورت گرفته بر روی انسانها، نیمی از بیماران به مدت چهار هفته تحت درمان قرار گرفتند، در حالی که سایر بیماران صداهای بدون تحریک الکتریکی دریافت میکردند.
بعد از یک وقفهی یک ماهه، مطالعه از سر گرفته شد، اما بیماران به درمانهای دیگری مراجعه کرده بودند.
بیمارانی که STDP دریافت کرده بودند، از بهبود علائم و کیفیت زندگی خود رضایت داشتند. به گفتهی برخی از آنها صداهای خیالی ملایمتر و گویا نادیده گرفتن این صداها آسانتر شده بود.
دکتر هاریسون لین (Harrison Lin) استادیار دپارتمان جراحی گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن در دانشگاه کالیفرنیا، مرکز پزشکی ایروین (Irvine) است.
او معتقد است این تکنیک جدید ممکن است پیشرفت مهمی برای برخی از بیماران با وزوز گوش باشد.
لین اگرچه در این مطالعه مشارکت نداشته است، اما معتقد است که گزارش این روشِ غیرتهاجمی و قابل تحمل، برای کاهش صدای وزوز گوش برای افرادی که از وزوز آزاردهنده و غیرقابل تحمل رنج میبرند بسیار مهم است. وی افزود:
امیدوارم این رویکرد، به گزینههای درمانی جدید، بیخطر و مؤثری که در حال حاضر کمبود آنها به شدت احساس میشود، تبدیل شود.