مطالعه‌ی جدیدی به رهبری محققان دانشگاه بریستول که در ۶ نوامبر ۲۰۱۹ در Psychological Medicine منتشر شده است، نشان داده است که استعمال دخانیات از جمله سیگار ممکن است خطر ابتلا به افسردگی و اسکیزوفرنی را افزایش دهد.
به خوبی می‌دانیم که استعمال سیگار در بین مبتلایان به بیماری‌های روانی به خصوص افسردگی و اسکیزوفرنی بسیار زیاد است. با این حال، در اکثر مطالعاتی که به این موضوع پرداخته شده است، نتوانسته‌اند پاسخ این سوال را بیابند که آیا رابطه‌ی علت و معلولی بین مصرف سیگار و ابتلا به بیماری‌های روانی وجود دارد یا خیر، و اینکه در صورت وجود، در چه جهتی است. آیا بیماری روانی احتمال مصرف سیگار را افزایش میدهد یا مصرف سیگار خود عامل خطر بیماری روانی است؟
محققان گروه تحقیقاتی دخانیات و الکل دانشگاه (TARG) با حمایت MRC واحد اپیدمیولوژی یکپارچه بریستول (IEU) و مرکز تحقیقات زیست پزشکی NIHR بریستول (BRC)، از داده‌های UK Biobank 462690 نفر اروپایی تبار استفاده کردند که ۸ درصدشان درحال حاضر نیز سیگاری بوده و ۲۲ درصدشان قبلا سیگاری بوده‌اند.
این تیم از یک روش تحلیلی به نام تصادفی‌سازی مندلی (Mendelian randomisation) استفاده کرده است که در آن واریانت‌های ژنتیکی مرتبط با مواجهه (مانند سیگار کشیدن) برای حمایت از نتیجه گیری‌های قوی‌تر در مورد روابط علت و معلولی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آن‌ها شواهدی یافتند که استعمال دخانیات خطر افسردگی و اسکیزوفرنی را افزایش میدهد، اما افسردگی و اسکیزوفرنی نیز احتمال مصرف سیگار را بالا می‌برد (اگرچه شواهد در این جهت برای اسکیزوفرنی ضعیف‌تر بود).
این مطالعه مواردی را نیز به نتایج رو به افزایش افزود که نشان میدهد که مصرف سیگار می‌تواند بر سلامت روان اثرات منفی بگذارد. همین گروه در اوایل سال جاری میلادی با همکاری دانشگاه آمستردام ، مطالعه مشابهی را در British Journal of Psychiatry منتشر کرده است که شواهدی را نشان میدهد که استعمال تنباکو خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را افزایش میدهد.
کارگروه بهداشت روان دولت انگلیس توصیه خود را در سال ۲۰۱۶ ارائه کرد که بیمارستان‌های روانپزشکی باید تا سال ۲۰۱۸ عاری از دود سیگار شوند. این شواهد جدید وجود ضرورت بیشتری را برای حمایت از اجرای سیاست‌های مبارزه با مصرف سیگار نشان میدهد. نه تنها شواهد نشان میدهد که مصرف سیگار می‌تواند برای سلامت روان مضر باشد، بلکه بخش عمده‌ای از مرگ و میر ناشی از بیماری روانی ناشی از استعمال سیگار است.
دکتر رابین ووتتون، دانشیار پژوهشی ارشد دانشکده روانشناسی بالینی و نویسنده اصلی این تحقیق گفته است:
افراد مبتلا به بیماری روانی غالباً تلاش‌های ما برای کاهش شیوع سیگار را نادیده می‌گیرند که منجر به نابرابری‌های سلامتی می‌شوند. کار ما نشان میدهد که باید تمام تلاش خود را برای جلوگیری از شروع استعمال سیگار و تشویق به ترک سیگار به دلیل عواقب آن بر سلامت روان و همچنین سلامت جسمی به کار گیریم.
مارکوس مونافو ، استاد روانشناسی بیولوژیکی در دانشکده علوم روانشناسی بریستول و نویسنده ارشد مطالعه، افزود:
افزایش دسترسی به اطلاعات ژنتیکی در مطالعات بزرگ همراه با شناسایی واریانت‌های ژنتیکی مرتبط با طیف وسیعی از رفتارها و پیامدهای بهداشتی، توانایی ما در استفاده از تکنیک‌هایی از قبیل تصادفی‌سازی مندلی برای درک مسیرهای علتی را تغییر میدهد. آنچه مشخص شد این است که مطالعات ژنتیکی می‌تواند به اندازه‌ی تأثیرات محیطی (که در این مطالعه اثر مصرف سیگار بر سلامت روانی بود)، در مورد بیولوژی اصلی نیز اطلاعاتی را در اختیار ما قرار دهد.
