تأثیر شگرف کروموزوم اضافی بر روی سرطان

مطالعات اخیر نشان داده است که سلول‌های تری‌زوم، پروتئین‌های سرطان‌زای کم‌تری داشته و تومور‌های کوچک‌تری نیز تشکیل می‌دهند.

نتایج مطالعۀ جدیدی حاکی از آن است که حضور کروموزوم اضافی در [هستۀ] سلول ممکن است بتواند پیشروی سرطان را مهار کند. این یافته می‌تواند به حل یکی از تناقض‌های مهم در این زمینه کمک کند:

سلول‌های دارای کروموزوم اضافی عمدتاً شرعت رشد کم‌تری نسبت به انواع عادی (با دو کپی از هر کروموزوم) دارند، با این وجود، سلول‌های سرطانی که با سرعت بالایی رشد می‌کنند (منظور تقسیم‌شدن است)؛ اغلب یک (یا چند) کروموزوم اضافی نیز در هستۀ خود دارند. دانشمدان تا کنون فکر می‎کردند تا فاکتورهایی مانند وجود کروموزوم اضافی و جهش‌های ژنتیکی دست به دست هم داده و منجر به بروز سرطان می‌شوند.

اخیراً جیسن شلتزر (Jason Sheltzer)، زیست‌شناس سلولی، و همکارانش از آزمایشگاه تحقیقاتی Cold Spring Harbor Laboratory نیویورک، اثرات وجود کروموزوم اضافی بر سرطان را در سلول‌های جهش‌یافتۀ موش بررسی نموده‌اند (منظور از جهش، جهش سرطان‌زا است). در این مطالعه مشاهده شد که سلول‌های با یک کروموزوم اضافی – سلول‌های تری‌زوم (Trisomic Cells) – با سرعت کم‌تری در محیط کشت آزمایشگاهی رشد کرده و نسبت به سلول‌های جهش‌یافتۀ عادی (از نظر تعداد کروموزوم) تومور‌های کوچک‌تری را تشکیل می‌دهند. حتی در صورت وجود ژن پروتئین مرتبط با سرطان بر روی کروموزوم اضافی، سلول‌های تری‌زوم چنین ژن‌ها و در نتیجه چنین پروتئین‌های سرطان‌زایی را به میزان کم‌تر از حد معمول بیان می‌کنند. نتایج این مطالعه در قالب یک گزارش، دوشنبه ۵ام دسامبر در نشست سالانۀ جامعۀ زیست‌شناسی سلولی آمریکا (American Society of Cell Biology) ارائه شد.

علی‌رغم تأثیر مثبت، کروموزوم‌های اضافی نیز تحت شرایطی می‌توانند تأثیر منفی داشته باشند و به پیشرفت سریع‌تر سرطان کمک کنند. برای مثال هنگامی که سلول‌های تری‌زوم سرطانی با دوز‌های پایینی از داروهای شیمی‌درمانی تیمار شدند، سرعت رشد‌شان افزایش یافت و حتی به بیشتر از این مقدار در سلول‌های سرطانی عادی رسید. این می‌تواند ناشی از این مطلب باشد که سلول‌هایی که از این داروها جان سالم به در می‌برند اغلب ناهنجاری‌های دیگری هم دارند (که به بقاءشان کمک کرده است) و در نتیجه با سرعت بیشتری تقسیم می‌شوند.