احتمالاً به تازگی به دنبال مراجعه به پزشک زنان، کولپوسکوپی برای شما در نظر گرفته شده است اما نمی‌دانید کولپوسکوپی چیست و چگونه انجام می‌شود؟ اصلا هدف از کولپوسکوپی چیست؟ با ما همراه باشید تا به سوالات احتمالی‌تان در این خصوص پاسخ دهیم.
کولپوسکوپی چیست ؟
کولپوسکوپی فرآیندی برای بررسی دقیق سرویکس یا دهانه‌ی رحم، واژن و فرج از نظر علائم بیماری است. پزشک طی کولپوسکوپی از ابزار مخصوصی تحت عنوان کولپوسکوپ استفاده می‌کند. پزشک ممکن است در صورت غیرطبیعی بودن نتیجه‌ی تست پاپ اسمیر، انجام کولپوسکوپی را پیشنهاد کند. اگر طی فرآیند کولپوسکوپی پزشک متوجه نواحی سلولی غیرمعمول شود، برداشت نمونه بافتی یا بیوپسی برای بررسی آزمایشگاهی صورت می‌گیرد.
بسیاری از زنان قبل از معاینات کولپوسکوپی دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند. دانستن این که طی کولپوسکوپی چه چیزی در انتظار شماست، احتمالاً به احساس راحتی بیشتر کمک می‌کند.
هدف از انجام کولپوسکوپی چیست ؟
پزشک ممکن است در صورت غیرطبیعی بودن نتیجه‌ی تست پاپ اسمیر یا وجود موردی مشکوک در معاینه‌ی لگنی، انجام کولپوسکوپی را توصیه کند. جهت تشخیص موارد زیر می‌توان از کولپوسکوپی بهره جست:
- زگیل تناسلی
- التهاب سرویکس (سرویسیت)
- تغییرات پیش‌سرطانی در بافت سرویکس
- تغییرات پیش‌سرطانی در بافت واژن
- تغییرات پیش‌سرطانی در فرج
عوارض کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی فرآیندی ایمن است که خطرات بسیار کمی به همراه دارد. به ندرت ممکن است در اثر برداشت بیوپسی یا نمونه‌ی بافتی طی فرآیند کولپوسکوپی، عوارض زیر رخ دهند:
- خون‌ریزی شدید
- درد لگنی
- عفونت
در چه مواردی باید موضوع را با پزشک در میان گذاشت؟
علائم ونشانه‌هایی که ممکن است نشانگر عوارض کولپوسکوپی باشند، شامل موارد زیر هستند:
- خون‌ریزی شدیدتر از خون‌ریزی عادت ماهانه
- لرز
- تب
- درد شدید شکم
در صورت تجربه‌ی هر یک از این موارد پس از کولپوسکوپی، حتماً موضوع را به اطلاع پزشک‌تان برسانید.
آمادگی‌های لازم برای کولپوسکوپی چیست ؟
جهت آمادگی برای کولپوسکوپی، پزشک احتمالاً موارد زیر توصیه می‌کند:
- خودداری از مراجعه به کولپوسکوپی طی دوران عادت ماهانه
- عدم استفاده از تامپون در یک یا دو روز قبل از کولپوسکوپی
- عدم مقاربت واژینال در یک یا دو روز قبل از کولپوسکوپی
- عدم مصرف داروهای واژینال در دو روز قبل از کولپوسکوپی
- استفاده از مسکّن‌های بدون نسخه نظیر ایبوپروفن یا استامینوفن قبل از فرآیند کولپوسکوپی
چگونه می‌توان با اضطراب قبل از کولپوسکوپی کنار آمد؟
بسیاری از زنان حین انتظار برای انجام کولپوسکوپی، اضطراب قابل توجهی تجربه می‌نمایند. اضطراب در حالت کلی می‌تواند موجب احساس ناراحتی بیمار گردد. ممکن است از چند روز قبل توانایی تمرکز نداشته باشید و خوابیدن برای شما دشوار گردد.
زنانی که اضطراب بیشتری برای کولپوسکوپی داشته باشند، احتمالاً نسبت به زنانی که بر اضطراب خود کنترل داشته و آن را مدیریت کنند، درد بیشتری طی فرآیند تجربه می‌کنند. همچنین زنانی که اضطراب زیادی داشته باشند، بیشتر ممکن است در زمان مقرر نتوانند برای کولپوسکوپی حاضر شوند.
از پزشک خود در خصوص بروشور یا پمفلت آموزشی مخصوص کولپوسکوپی بپرسید تا در صورت موجود بودن در اختیار شما قرار دهد. هر نوع سؤال یا نگرانی خود در مورد فرآیند مربوطه را بنویسید تا قبل از شروع کولپوسکوپی در مورد آن‌ها از پزشک‌تان سؤل کنید.
به دنبال فعالیت‌هایی باشید که به حفظ آرامش شما کمک می‌کنند. به عنوان مثال می‌توان به ورزش، مدیتیشن و وقت گذراندن با خانواده و دوستان اشاره نمود. می‌توانید یک وسیله پخش موسیقی قابل حمل با خود به جلسه کولپوسکوپی ببرید و از پزشک‌تان بپرسید که آیا می‌توان طی کولپوسکوپی به آرامی به موسیقی گوش کرد یا خیر. گوش دادن به موسیقی ممکن است به کاهش احساس درد و اضطراب کمک کند.
چه انتظاراتی باید داشت؟
طی کولپوسکوپی
کولپوسکوپی معمولاً در مطب پزشک و طی ۱۰ تا ۲۰ دقیقه انجام می‌گیرد. شما باید روی یک تخت به پشت بخوابید و پاهای خود را بر روی پایه‌های موجود قرار دهید؛ مانند همان حالتی که برای معاینه‌ی لگن یا تست پاپ اسمیر لازم است قرار بگیرید.
پزشک یک اسپکولوم فلزی وارد واژن می‌کند. اسپکولوم جداره‌های واژن را باز نگه می‌دارد تا پزشک بتواند سرویکس را مشاهده کند. سپس ابزاری با قابلیت بزرگنمایی تحت عنوان کولپوسکوپ به فاصله‌ی چند اینچ (هر اینچ برابر دو و نیم سانتی‌متر) از فرج قرار داده می‌شود. نور روشنی به داخل واژن تابانده شده و پزشک از طریق لنز مانند حالتی که به دوربین نگاه می‌کنیم، به مشاهده می‌پردازد.
برای پاک کردن سرویکس و واژن از ترشحات مخاطی، از سواب پنبه‌ای استفاده خواهد شد. پزشک ممکن است محلول سرکه یا محلول دیگری بر روی ناحیه بریزد. این امر ممکن است موجب احساس سوزش گردد. محلول مذکور به مشخص شدن نواحی دارای سلول‌های مشکوک کمک می‌کند.
طی بیوپسی رحم یا بیوپسی واژن
اگر پزشک متوجه ناحیه‌ای مشکوک شود، احتمالاً نمونه‌ی کوچکی از بافت را برای بررسی آزمایشگاهی برمی‌دارد. برای برداشتن نمونه یا بیوپسی، از یک ابزار تیز مخصوص بیوپسی استفاده می‌شود. اگر نواحی مشکوک متعددی وجود داشته باشند، پزشک ممکن است چندین نمونه بیوپسی تهیه کند. احساس شما حین بیوپسی به نوع بافتی که پزشک برمی‌دارد، بستگی دارد:
- بیوپسی دهانه رحم یا سرویکس : بیوپسی سرویکس موجب ناراحتی خفیف می‌گردد اما معمولاً دردناک نیست؛ ممکن است کمی احساس فشار یا گرفتگی عضله به شما دست بدهد.
- بیوپسی واژن : بیوپسی از قسمت پایینی واژن یا فرج می‌تواند موجب درد شود. در این موارد پزشک ممکن است برای بی‌حس نمودن ناحیه، بی‌حسی موضعی تزریق کند.
همچنین پزشک ممکن است جهت محدود ساختن خون‌ریزی از یک محلول شیمیایی در ناحیه بیوپسی استفاده کند.
پس از کولپوسکوپی
اگر پزشک طی فرآیند کولپوسکوپی بیوپسی انجام ندهد، پس از پایان فرآیند نیازی به محدودیت در فعالیت‌ها نخواهد بود. در یک تا دو روز بعدی نیز ممکن است دچار کمی لک‌بینی یا خون‌ریزی خفیف از واژن شوید. اما اگر نمونه بیوپسی واژن یا بیوپسی رحم برداشته شود، احتمالاً موارد زیر را تجربه خواهید نمود:
- درد واژن یا فرج طی یک یا دو روز بعدی
- خون‌ریزی خفیف از واژن به مدت چند روز
- خروج ترشحات تیره از واژن
با توجه به خون‌ریزی یا ترشحات احتمالی، از پد استفاده کنید. به مدت یک هفته پس از بیوپسی یا تا زمانی که پزشک‌تان صلاح بداند، از دوش گرفتن، استفاده از تامپون و مقاربت واژینال خودداری نمایید.
نتایج
قبل از ترک محل کولپوسکوپی، در مورد زمان گرفتن نتیجه از پزشک خود سؤال کنید. نتیجه کولپوسکوپی، نیاز یا عدم نیاز به بررسی بیشتر و درمان را تعیین خواهد کرد.
