بیوپسی بیضه شامل یک نمونه بافتی از بیضه فرد برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی است.
بیضه‌ها اندام‌های تولید مثلی مرد هستند. این اندام‌ها قادر به تولید اسپرم و هورمون جنسی مردانه به نام تستوسترون می‌باشند. بیضه ها در داخل اسکروتوم قرار دارند. اسکروتوم‌ها کیسه هایی از جنس بافت عضلانی هستند که از پایین آلت تناسلی آویزان شده‌اند.
بیوپسی بیضه می تواند در موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:
- تشخیص مکان و وضعیت توده در بیضه‌ها
- تشخیص علل ناباروری مردان
- به دست آوردن اسپرم برای لقاح آزمایشگاهی (IVF)
دو روش مختلف برای بیوپسی بیضه وجود دارد.
بیوپسی زیر جلدی
در بیوپسی زیر جلدی، سوزن بیوپسی نازکی از طریق پوست وارد می شود. سوزن دارای یک سرنگ در قسمت تحتانی خود است تا که به جمع آوری بافت بیضه کمک می‌کند. این پروسه نیازی به برش یا بخیه ندارد. این روش همچنین تحت عنوان بیوپسی «fine needle» نیز شناخته میشود.
بیوپسی «core needle» یا سوزن هسته یکی از انواع مختلف این روش‌ها است. در این روش از یک سوزن توخالی و اسپرینگ-لود برای استخراج یک سیلندر از سلول های مد نظر استفاده میشود. نمونه بدست آمده ، نمونه اصلی نامیده می شود. نمونه اصلی نمونه‌ای است که از بیوپسی fine needle بزرگتر است.
بیوپسی باز
بیوپسی باز ، بیوپسی با جراحی نیز نامیده می شود. پزشک شما با ایجاد یک برش در پوست کار را شروع می‌کند. در بیضه نیز برشی زده میشود. سپس یک نمونه کوچک بافتی از همان ابتدا برش برداشته شده و با استفاده از بخیه ، زخم‌ها بسته می‌شوند.
اهداف تشخیصی استفاده از بیوپسی بیضه
بیوپسی بیضه یکی از ابزار‌های مهم در تشخیص ناباروری مردان است. با این حال ، این روش اولین انتخاب نیست. برای انجام مراحل اولیه در ارزیابی باروری فرد ، پزشک به تاریخچه سلامت فرد و آزمایش‌های خون و تجزیه و تحلیل مایع منی نیاز خواهد داشت.
آنالیز مایع منی اطلاعاتی در مورد کمیت و کیفیت اسپرم در اختیار ما می‌گذارد. نمونه مایع منی اولیه معمولا توسط استمناء ( خودارضایی) به دست می‌آید.
آنالیز مایع منی می‌تواند به شناسایی مشکلات زیر کمک کند:
- پایین بودن میزان اسپرم به شکل غیر طبیعی
- کیفیت پایین اسپرم
- آزواسپرمی (عدم وجود اسپرم)
آزمایشات خون و هورمون اغلب به شناسایی علل پایین بودن سطح اسپرم کمک می‌کنند. با این حال, هنگامی که این آزمایش‌ها به نتیجه قطعی نینجامند, پزشک ممکن است درخواست بیوپسی بیضه نماید.
از بیوپسی بیضه در موارد زیر استفاده میشود:
- تعیین اینکه آیا مشکلات سطح اسپرم توسط یک انسداد ایجاد شده‌است یا خیر
- بازیابی اسپرم برای استفاده در IVF. این کار زمانی انجام می شود که اسپرم در بیضه ها ساخته شود اما در مایع منی وجود نداشته باشد.
- تشخیص سرطان بیضه
- تعیین علت توده در بیضه‌ها
آمادگی‌های لازم برای بیوپسی بیضه
آماده‌سازی کمی برای این تست لازم است.
در مورد هر گونه نسخه و یا دارویی که مصرف می‌کنید با پزشک خود مشورت کنید. در مورد اینکه آیا لازم است این داروها را قبل و در طول آزمایش استفاده کنید پرس و جو کنید.
برخی داروها ممکن است خطرات خاصی در حین انجام این آزمایش بدنبال داشته باشند. این داروها عبارتند از:
- ضد انعقادها (رقیق کننده های خون)
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) از جمله آسپرین یا ایبوپروفن
- هر گونه دارویی که در لخته شدن خون تاثیر داشته باشد
اگر شما بیهوشی عمومی دریافت می‌کنید، لازم است به مدت حداقل هشت ساعت قبل از انجام آزمایش از خوردن و آشامیدن دوری کنید. هرگونه آرام بخش جهت استفاده در خانه قبل از بیوپسی برایتان تجویز خواهد شد, زمانی که ممکن است قادر نباشید خود را با رویه سازگار کنید.
تجویز بیوپسی بیضه
بیوپسی بیضه معمولا یک پروسه سرپایی است. این عمل ممکن است در مطب پزشک یا بیمارستان نیز به راحتی انجام گیرد.
انجام بیوپسی معمولا حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه طول می کشد. بیوپسی بیضه می‌تواند توسط یک پزشک یا هر فرد آموزش دیده دیگری در حوزه بهداشت انجام گیرد.
امکان دارد برخی آرام بخش‌ها جهت آرامش بیشتر شما حین آزمایش تجویز شود. از آنجایی که لازم است حین آزمایش کاملا ثابت بمانید، برخی از پزشکان بیهوشی عمومی را ترجیح می دهند. با هر دو این داروها و روش‌ها ، روش بیوپسی یکسان انجام می‌گیرد.
از شما خواسته خواهد شد تا به پشت دراز بکشید و بیضه‌ها برای حذف کامل باکتری‌ها ، تمیز خواهند شد. تزریق بی حسی موضعی پوست ناحیه بیضه را بی حس خواهد کرد. احساس شما ممکن است در حد کمی حس نیش مانند باشد.
بیوپسی باز
اگر بیوپسی شما به صورت باز انجام شود، روش رایج به شکل زیر خواهد بود:
- پزشک شما یک برش کوچک در پوست ایجاد می کند.
- اندازه بسیار کوچکی, در حد یک نخود از بافت بیضه جدا میشود.
- هنگامی که بیوپسی گرفته می شود ، ممکن است احساس فشار یا ناراحتی جزئی داشته باشید. شما نباید هیچ دردی احساس کنید.
- به طور معمول با یک بخیه قابل جذب ، برش ایجاد شده در ناحیه بیضه بسته میشود. بخیه دیگری نیز برای پوست استفاده میشود. در این صورت لازم نیست بخیه‌ها برداشته شوند.
- روش مشابه در بیضه طرف دیگر نیز انجام می شود.
بیوپسی زیر جلدی
روش که برای بیوپسی زیر جلدی استفاده می شود به نوع سوزن بستگی دارد، که ممکن است سوزن هسته (core) و یا یک سوزن ظریف (fine) باشد.
- در هر دو مورد ، سوزن یاد شده به پوست بیضه وارد میشود.
- اگر سوزن مورد استفاده شما برای بیوپسی بیضه، سوزن هسته است, هنگام استخراج نمونه بافت باید یک صدای کلیک مانند بلندی را بشنوید.
- اگر سوزن شما از نوع سوزن ظریف یا fine است , استخراج نمونه بافتی با یک سرنگ انجام خواهد گرفت.
- روش‌های انجام شده در هر دو بیضه مشابه خواهند بود.
تشخیص سرطان بیضه
بیوپسی بیضه به ندرت برای تشخیص سرطان بیضه استفاده می شود. به طور معمول ، این روند زمانی انجام می‌گیرد که تشخیص نامشخص و غیرقطعی باشد. دلیل اصلی این است که متاسفانه بیوپسی احتمال گسترش سرطان را افزایش می‌دهد.
به احتمال زیاد پزشک شما برای تشخیص سرطان از اولتراساند استفاده خواهد کرد. بررسی بیضه همچنین می تواند از طریق عمل جراحی باز انجام گیرد. این روش تحت عنوان ارکتومی اینگوینال رادیکال نامیده می شود.
تشخیص سرطان از طریق ارکتوکتومی اینگوینال رادیکال شامل مراحل زیر می‌باشد:
- پزشک شما یک برش در ناحیه کشاله ران ایجاد خواهد کرد.
- بیضه ها از اسکروتوم خارج شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- اگر بافت غیرطبیعی مشاهده شود ، بخش کوچکی از آن جهت انجام تحلیل‌های بیشتر برداشته خواهد شد.
- یک پاتولوژیست (مختصص آسیب شناسی) بافت را بررسی می‌کند. این کار بلافاصله و در همان حالی که شما منتظر هستید، انجام میشود.
- اگر نمونه بافت خوش خیم (غیر سرطانی) باشد، بیضه‌ها به اسکروتوم برگردانده می‌شوند.
- اگر نمونه بافت بدخیم (سرطانی) باشد, بیضه برداشته خواهد شد. طناب اسپرماتیک نیز حذف خواهد شد. این کار مانع از گسترش سلول های سرطانی به سایر نقاط بدن میشود.
بهبودی پس از بیوپسی بیضه
پس از بیوپسی بیضه, دستورالعمل‌های ویژه‌ای جهت کمک به بهبودی و راحتی شما تجویز خواهد شد. بسته به نوع بیوپسی، دستورالعمل داده شده متفاوت خواهد بود.
توصیه‌ها داده شده به شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از داشتن فعالیت جنسی برای یک تا دو هفته خودداری کنید
- از یک ساپورتر ورزشی به مدت چند روز استفاده کنید
- ناحیه بیوپسی را خشک نگه دارید و برای چند روز از شستن آن اجتناب کنید
- از آسپرین به مدت یک هفته استفاده نکنید
- استفاده از استامینوفن برای درد
داشتن ورم, تغییر رنگ و ناراحتی در چند روز اول طبیعی است. خونریزی به مقدار بسیار کم نیز نرمال است. دکتر شما همچنین در مورد سایر عوارض جانبی رایج که به انواع روش‌ها بستگی دارد، به شما هشدار خواهد داد.
خطرات ناشی از بیوپسی بیضه
بیوپسی بیضه می تواند به پزشک شما کمک کند تا مشکلات ناباروری شما را برطرف سازد. پس از این کار خطری روند نرمال نعوظ و یا باروری را تهدید نمی‌کند.
خونریزی طولانی مدت و عفونت بعد از عمل، دو خطر جدی بالقوه هستند. با این حال ، این دو عامل در شرایط نادر اتفاق میفتند. در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- خونریزی که محل بیوپسی و پانسمان را خیس می کند
- هماتوم (مجموعه ای از خون در ناحیه زیر پوست)
- درد شدید یا تورم اسکروتوم
- تب یا لرز
یکی دیگر از خطرات احتمالی، آسیب‌های داخلی وارده به بیضه‌ها یا مناطق اطراف آن است که این شرایط به ندرت پیش می‌آیند.
تفسیر نتایج حاصل از بیوپسی بیضه
نمونه بافت شما با استفاده از یک میکروسکوپ مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. پاتولوژیست هر گونه اختلال در تولید اسپرم و یا رشد آن را شناسایی خواهد کرد.
نتایج شما ممکن است رشد طبیعی اسپرم را نشان دهد. اگر شمارش اسپرم شما قبلا به تعداد کم و یا صفر بوده است, علت ناباروری ممکن است انسداد باشد.
انسداد مجاری وازدفران به عنوان علت اصلی این نوع از ناباروری‌ها شناخته میشود. وازدفران مجرایی است که اسپرم را از بیضه‌ها به مجرای پیشابراه هدایت می‌کند. جراحی ممکن است قادر به اصلاح این مشکل باشد.
سایر علت‌های ذکر شده برای نتایج غیر طبیعی عبارتند از:
- اسپرماتوسل: کیست پر از مایع در مجاری بیضه‌ها
- ارتیس: تورم بیضه‌ها که ناشی از عفونت می‌باشد
- سرطان بیضه
