استفاده از داروهای گیاهی از قدیم الایام در کشور عزیزمان ایران بسیار رایج بوده است . در این مقاله به معرفی خواص کاسنی ، کنجد و رازیانه خواهیم پرداخت و از ویژگی های مثبت و منفی آنها سخن خواهیم گفت .
داروی گیاهی در اصطلاح به عصاره ای از برخی گیاهان گفته می شود که می تواند تاثیرات مثبتی بر سلامتی بخشی خاصی از بدن بگذارد. این عصاره ها می تواند به صورت های مختلف همچون دمنوش ، چای یا جوشونده و … مورد استفاده قرار گیرد .
با توجه به گستردگی بسیار بالای این گیاهان علوم مختلفی همچون طب سنتی گسترش یافته است که در چند سال اخیر در برخی از دانشگاه های کشور نیز رشته ی طب سنتی گنجانده شده است و دان آموختگان در قالب متخصصان طب سنتی به ارائه ی راهکارهای درمانی مختلف با این گیاهان می پردازند. چنین عملی در قدیم توسط عطاران صورت میگیرفت که امروزه به عملی جداگانه تبدیل شده است .
نکته مهم در مصرف داروهای گیاهای توجه به مضرات آنها می باشد . این داروها در برخی از موارد و در صورت عدم استفاده ی درست می توانند مشکلات مختلفی برای استفاده کنندگان بوجود آورند. در علم طب سنتی به صورتی کاملا اصولی علاوه بر فواید ، مضرات و ممنوعیت های استفاده نیز اشاره می شود که نشانگر درجه ی اهمیت بالای این گیاهان دارویی می باشد .
نکته بسیار مهم در استفاده از داروهای گیاهی، لزوم مشورت با پزشک پیش از اقدام به مصرف می باشد . همانطور که گفته شد در برخی موارد استفاده ی نادرست از گیاهان دارویی موجبات مشکلات جبران ناپذیری در افراد می شود.
فواید کاسنی
کاسنی یکی از شناخته شده ترین گیاهان دارویی است که در محافل مختلف از مزایای استفاده ی آن بسیار سخن به میان می آید. کاسنی بیشتر به صورت عرق کاسنی مورد استفاده قرار میگیرد اما در مواردی نیز افراد امکان استفاده از پودر آن را نیز دارند . یکی از مهمترین خواص عرق کاسنی ، خواص آن برای کبد می باشد . کبد که از آن به عنوان عضو سم صدای بدن نامیده میشود نیازمند توجهی خاص است .
در طب سنتی از عرق کاسنی به منظور تقویت کبد استفاده می شود. در جامعه ی امروزی ما نیز در میان اذهان عمومی اولین درمان بیماری های کبدی بخصوص کبد چرب عرق کاسنی می باشد .
کاسنی بیشتر در مناطق کوهستانی از آذبایجان و خراسان شمالی میروید. البته برخی از عطاری ها اقدام به کاشت بذر کاسنی و پرورش مصنوعی آن نیز میگرند که در بعضی موارد به دلیل استفاده ی بی رویه از کودهای شیمیایی در جهت رشد بیشتر ، کیفیت عرق حاصل از کاسنی بسیار کمتر از میزان طبیعی آن می شود .
خواص کنجد
کنجد یکی از گیاهان بسیار مفیدی می باشد که دانه های آن در طب سنتی نیز کاربر فراوانی دارد . بیشتر دانه های سیاه و سفید کنجد در صنعت نان پزی و شیرینی پزی مشاهده کرده ایم که البته استفاده از روغن کنجد به دلیل بهره مندی از ویژگی های خارق العاده در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز متداول می باشد .
دانه های کنجد سفید و سیاه از نظر برخی مواد همچون کلسیم تفاوت هایی اساسی با همدیگر دارند که قبل از مصرف باید این مورد به دقت مورد بررسی قرار گیرد .
کنجد منبعی بسیار غنی از پروتئین می باشد که مصرف آن به میزان اندکی نیز می توان پروتئین مورد نیاز روزانه ی افراد را تامین نمیاد.
در کنار تمامی خواص کنجد ، توجه به میزان بالای کالری و چربی های اشباع در مصرف کنجد بسیار مهم می باشد، چراکه عدم توجه به آن می تواند وزن افراد را به میزان زیادی افزایش دهد !
خواص رازیانه
رازینه از دیگر گیاهان دارویی می باشد که بخصوص برای بانوان از اهمیت بسیار بالای برخوردار است . رازیانه که به مصرف آن به صورت دمنوش و جوشانده متداول می باشد یکی از مهمترین گیاهان دارویی در جهت تنظیم مشکلات هرمونی بانوان می باشد .
از مهمترین خواص رازیانه برای زنان می توان به کمک بسیار در جهت تنظیم هورمون های زنانه و درنتیجه تنظیم اختلالت دوران قاعدگی و دردهای این دوران کند . نکته ی بسیار مهم در مصرف رازیانه لزوم مشورت با پزشک پیش از مصرف این گیاه پرخواصیت می باشد.
با توجه به تاثیر مستقیمی که رازیانه بر روی هرمون های زنانه می گذارد می تواند به جای ایجاد دوران قاعدگی منظم سبب به هم خوردن نظم طبیعی آن شود .
استفاده از گیاهان دارویی در دوران بارداری
با توجه به اهمیت بسیار بالای دوران بارداری برای بانوان ، استفاده از هر داروی گیاهی حتی دم نوش های ساده نیز ، نیازمند مشورت با پزشک معالج می باشد . بخصوص در مورد گیاهانی مانند رازیانه ، استفاده در دوران بارداری بسیار خطرناک و ممنوع می باشد که بانوان پیش از استفاده بایستی با مراجعه به پزشکان متخصص راهنمایی های لازم در استفاده از این گیاه و گیاهای مشابه را به صورت کاملی کسب نمیاند .
نتیجه گیری
در این مقاله سه گیاه دارویی بسیار پرکاربرد و مهم را نام برده و مختصری از ویژگی های مثبت آنها و مشکلاتی که می تواند برای کاربران داشته باشد صحبت کردیم . وبسایت زرین بانو (www.zarinbano.com) در جهت آگاهی هر چه بیشتر هموطنان عزیزمان با داروهای گیاهی و فواید و مضرات آنها ، بخشی اختصاصی را به معرفی این گیاهان اختصاص داده است و با بهره مندی از تجربیات عملی کارشناسان خود و بهره گیری از ژورنال های روز پزشکی مقالاتی شامل آخرین دستاوردهای علم طب سنتی را منتشر کرده است .
در انتها مجددا تاکید می کنیم که استفاده از گیاهان دارویی و توصیه های استفاده نبایستی جایگزین نظرات پزشکان متخصص شود و افراد پیش از استفاده بایستی با پزشک معالج خود، مصرف گیاه دارویی مد نظر را در میان گذاشته تا تاییدیه ی علمی استفاده از آن را نیز دریافت نمیاد.