کلومید

کلومید (Clomid) یا کلومیفن (clomiphene ) دارویی خوراکی است که برای درمان برخی بیماری های ناباروری زنان به کار می‌رود.
عملکرد کلومید باعث می‌شود سطح استروژن بدن کمتر از حد واقعی به نظر برسد، این عمل باعث افزایش ترشح هورمون های FSH و  LH از غده‌ی هیپوفیز و رشد فولیکول یا فولیکول‌های جدید و تخمک‌گذاری می‌شود.
این دارو در مراحل اولیه ناباروری، پیش از درمان های پیچیده تر استفاده می‌شود.

نحوه‌‌ی مصرف

کلومید قرصی ۵۰میلی‌گرمی است که معمولا در ۵روز ابتدایی چرخه ی قاعدگی مصرف می‌شود. شروع عملکرد آن می‌تواند در روز ۳ تا ۵ باشد. بسته به نوع مشکل بیمار، پزشک گاه می‌تواند مصرف ۱ تا ۴ قرص را، به طور همزمان، تجویز کند. معمول ترین شیوه، شروع مصرف با پایین ترین دوز ممکن است.
برخی بیماران برای تعیین زمان دقیق مقاربت و لقاح ممکن است به اندازه گیری سطح هورمون ها و بررسی دقیق فولیکول‌های تخمدان به ویزیت روتین نیاز داشته باشند. بیشتر پزشکان استفاده از کلومید را برای بیش از ۳تا۶ هفته توصیه نمی‌کنند.

موارد استفاده

کلومید معمولا برای بیمارانی تجویز می‌شود که مبتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک یا (PCOS) هستند که موجب  اختلال در تخمک‌گذاری می‌شود. این دارو در مواردی که فرد مبتلا به یائسگی زودهنگام یا نارسایی اولیه‌ی تخمدان مبتلاست، یا در بیماری آمنوره هایپوتالامیک (hypothalamic amenorrhea) که فرد به علت کمبود وزن با اختلال تخمک‌گذاری مواجه است، احتمالا پاسخی ایجاد نمی‌کند. بیمارانی با این شرایط به درمان هایی تخصصی‌تر از کلومید نیازمندند.

فواید و خطرات استفاده از کلومید

برای بیمارانی که مشکل ناباروری آن‌ها با کلومید درمان می‌شود، فواید فراوانی وجود دارد از جمله:

1. درمقایسه با سایر درمان‌های ناباروری نظیر IVF یا لقاح مصنوعی بسیار مقرون به صرفه‌تر است.
2. چون یک داروی خوراکی است، استفاده از آن بسیار آسان است.
3. اثرات جانبی کمی برای آن گزارش شده است.

کلومید با وجود این‌که داروی بسیار ایمنی به شمار می‌آید، ممکن است در برخی موارد با اثرات جانبی زیر همراه باشد:

• گرگرفتگی
• سردرد
• نفخ
• تهوع
• حساسیت سینه‌ها
• اختلالات بینایی مانند دوبینی یا دید تار

سایر مشکلات محتمل

افزایش احتمال چندقلوزایی
احتمال چندقلوزایی در بارداری‌هایی همراه با مصرف کلومید اندکی بالاتر است. درحدود ۷% موارد دوقلو و ۰.۵% آن‌ها سه قلو گزارش شده است، به همین علت نیاز است درصورتی که توانایی حمل چندقلو وجود ندارد، حتما با پزشک مشورت شود.

سرطان
تا کنون نتایج قطعی مبنی بر سرطان‌زا بودن کلومید دردسترس نیست اما برخی از محققان عقیده دارند استفاده از آن می‌تواند خطر ابتلا به سرطان اندومتریوم رحم را با استفاده از عوامل القاکننده ی تخمک‌گذاری تغییر دهد.

احتمال ایجاد اختلال در تولد نوزاد
تا کنون آمار چشم‌گیری از تاثیر مصرف کلومید بر مشکلاتی از قبیل سقط جنین، به دنیا آوردن جنین مرده یا ناقص گزارش نشده است. درصورت وجود هرگونه نگرانی با پزشک خود مشورت کنید.

درصورت وجود هریک از موارد زیر از مصرف این دارو خودداری کنید:

• خونریزی غیرطبیعی واژن
• وجود کیست تخمدان
• وجود تومور در غده‌‌ی هیپوفیز
• ابتلا به بیماری های کبدی
• وجود بیماری درمان نشده ی غده‌ی تیروئید یا آدرنال

تداخل با سایر داروها

داروهای بدون نسخه، مولتی ویتامین ها و محصولات دارویی ممکن است با عملکرد کلومیفن تداخل ایجاد کنند. برای جلوگیری از ایجاد هرگونه مشکل، داروهای که به طور همزمان مصرف می‌کنید را به طور دقیق با پزشک خود در میان بگذارید.

منابع

• drugs.com
• healthline.com