سرفه، پاسخ بدن به تحریک گلو و مجاری تنفسی است. محرک، اعصاب حسی – که به مغز پیام می‌برند – را تحریک می‌کند و مغز در پاسخ، به عضلات سینه و شکم دستور می‌دهد تا با خارج کردن پُرفشار هوا، هوا را از ریه‌ها بیرون کنند.
سرفه‌های گاه‌به‌گاه طبیعی هستند. سرفه‌ای که هفه‌ها به طول می‌انجامد یا مایع مخاطی خونی یا تغییررنگ‌داده به همراه دارد می‌تواند حاکی از شرایط پزشکی خاصی باشد که نیاز به توجه و اقدام بالینی دارد.
گاهی سرفه‌ها می‌توانند بسیار قوی باشند، به‌طوری که یک سرفۀ شدید می‌تواند سرعتی معادل ۵۰۰مایل (۸۰۵کیلومتر) بر ساعت داشته‌باشد. سرفه‌های شدید ظولانی‌مدت خسته‌کننده هستند و می‌توانند موجب بی‌خوابی، سردرد، بی‌اختیاری ادرار و حتی شکستگی دنده‌ها شوند.
علل
سرفه‌ای “حاد” در نظر گرفته می‌شود که حداقل ۳هفته به طول انجامد و سرفۀ “مزمن” سرفه‌ای است که بیش از ۸هفته ادامه داشته‌باشد (برای کودکان، این زمان ۴هفته درنظر گرفته‌می‌شود).
در ادامه، به ذکر دلایل عمدۀ سرفه می‌پردازیم:
دلایل عمدۀ سرفه‌های حاد
- سرماخوردگی
- آنفلوانزا
- استنشاق مادۀ محرک
- خستگی یا کشیدگی عضلات شکمی
- سیاه‌سرفه
دلایل عمدۀ سرفه‌های مزمن
- آلرژی
- آسم (در کودکان متداول‌تر است)
- برونشیت
- ریفلاکس معده به مری (GERD)
- آبریزش از عقب بینی
سایر علل
- سینوزیت حاد
- برونشکتازی
- برونشیولیت
- خفگی
- سینوزیت مزمن
- بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
- سیستیک فیبروزیس
- آمفیزم
- نارسایی قلبی
- التهاب حنجره (Laryngitis)
- سرطان ریه
- داروهای حاوی مهارکننده‌های آنزیم تبدیل کنندۀ آنژیوتانسین (Angiotensin-Converting Enzyme/ACE)
- بیماریهای عصبی-عضلانی (مثل پارکینسون) که باعث ضعف هماهنگی عضلات فوقانی مجاری هوایی و بلعی می‌شود.
- ویروس سن سی شیال تنفسی (RSV)
- بیماری سل
مراجعه به پزشک
اگر سرفه چندین هقته به طول انجامید، یا در صورتی که این موارد را در سرفۀ خود مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید:
- وجود خلط ضخیم و زرد مایل به سبز در سرفه
- خس‌خس سینه
- تب بیش از ۳۸درجه
- کوتاهی نفس
در شرایط زیر به اورژانس مراجعه کنید:
- خفگی (در اثر مسدودشدن مجاری)
- مشکل در تنفس یا بلع
- سرفۀ خونی یا وجود خلط صورتی‌رنگ در سرفه
