سندرم استفراغ دوره ای به صورت استفراغ‌های اپیزودی بدون دلیل ظاهری مشخص اتفاق می‌افتد. فاصله هر بار استفراغ می‌تواند چند ساعت تا چند روز باشد و در این دوره هیچ علائم خاصی مشاهده نمی‌شود. اپیزودها مشابه هم‌دیگرند؛ یعنی تقریبا در زمان مشخصی از روز اتفاق می‌افتند، مدت‌زمان استفراغ یکسان است و علائم یکسانی نشان می‌دهند.
سندرم استفراغ دوره ای در تمامی گروه‌های سنی می‌تواند اتفاق بیفتد، اما عمدتا در کودکان بین سنین ۳ تا ۷ سال دیده می‌شود. با وجود اینکه این سندرم بیشتر در کودکان مشاهده می‌شود، اما تعداد موارد دیده‌شده در بزرگسالان روزبه‌روز رو به افزایش است.
تشخیص این سندرم مشکل است، زیرا بسیاری از بیماری‌ها علامت استفراغ را به همراه دارند. بیشتر درمان به صورت ایجاد تغییراتی در سبک زندگی است، تا از اتفاقاتی که می‌تواند موجب استفراغ شود، جلوگیری شود. دارودرمانی با داروهای ضدتهوع و میگرن‌درمانی انجام می‌شود تا علائم را کاهش دهند.
علائم
علائم سندرم استفراغ دوره ای معمولا صبح‌ها شروع می‌شوند. این علائم شامل:
- حداقل سه بار استفراغ پشت‌سرهم که در ساعتی مشخص شروع شده و مدت‌زمان مشخصی به طول می‌انجامد.
- حدفاصل بین اپیزودها وضعیت کلی بدنی سالم و بدون حالت تهوع است.
- حالت تهوع شدید و تعریق پیش از شروع هر اپیزود
علائمی که در طول هر اپیزود استفراغ ممکن است مشاهده شود شمال:
- شکم‌درد
- اسهال
- سرگیجه
- حساسیت به نور
- سردرد
- عق زدن
چه زمان به پزشک مراجعه کنید
در صورتی که در استفراغ کودک خود خون مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که استفراغ ادامه یابد، خطر دهیدریشن و کمبود آب در کودک افزایش می‌یابد، که می‌تواند جان کودک را به خطر اندازد. در صورتی که کودک علائم دهیدریشن و کمبود آب زیر را نشان داد، با پزشک تماس بگیرید:
- تشنگی زیاد و دهان خشک
- کاهش ادرار
- پوست خشک
- چشم‌ها یا گونه‌های فرورفته
- گریه بدون اشک
- خستگی و بی‌حالی
علل
دلیل اساسی سندرم استفراغ دوره ای هنوز ناشناخته است. بعضی علل احتمالی شامل ژنتیک، مشکلات هضم. مشکلات سیستم عصبی و عدم تعادل هورمونی می‌تواند باشد. عوامل زیر می‌توانند یک دوره‌ی خاص از استفراغ را ایجاد کنند:
- سرماخوردگی، آلرژی‌ها یا مشکلات سینوسی
- استرس‌ها و هیجان‌ها به خصوص در کودکان
- حملات عصبی و اضطراب به خصوص در بزرگسالان
- غذاها یا نوشیدنی‌های خاص، مثل الکل، کافئین، شکلات و پنیر
- پرخوری، بلافاصله پس از شام به تخت‌خواب رفتن یا روزه گرفتن
- آب‌و‌هوای گرم
- خستگی جسمانی
- بیش از حد ورزش کردن
- عادت ماهانه
- بیماری حرکت
شناختن محرک‌های استفراغ به شما می‌تواند کمک کند تا استفراغ خود را کنترل کنید.
ریسک فاکتورها
ارتباط میان میگرین و سندرم استفراغ دوره ای به طور واضح مشخص نیست. اما بسیاری از کودکانی که سندرم استفراغ دوره‌ای دارند، دارای سابقه خانوادگی میگرین هستند و یا زمانی که بزرگ می‌شوند، خود میگرین می‌گیرند. در بزرگسالان، ارتباط میان میگرین و سندرم استفراغ دوره‌ای کم‌رنگ‌تر است.
استفاده طولانی‌مدت از ماری‌جوانا نیز با سندرم استفراغ دوره‌ای مرتبط است، زیرا بعضی افراد ماری‌جوانا مصرف می‌کنند تا حالت تهوع خود را بهبود بخشند. با این وجود، استفاده طولانی‌مدت از آن می‌تواند منجر به شرایطی به نام سندرم بیش استفراغی کانابیس (Cannabis hyperemesis syndrome) بشود. در این سندرم به طور معمول منجر به استفراغ مداوم و با دوره غیرعادی می شود.
سندرم بیش استفراغی کانابیس می‌تواند با سندرم استفراغ دوره‌ای اشتباه گرفته شود. برای تمییز دادن این دو، شما باید مصرف ماری‌جوانا را حداقل برای یک تا دو هفته متوقف کنید تا ببینید که آیا استفراغ شما کاهش می‌یابد یا خیر. در صورتی که کاهش نیافت، به پزشک مراجعه کنید تا تست‌های برای تخشیص سندرم استفراغ دوره‌ای انجام دهید.
عوارض
سندرم استفراغ دوره ای می‌تواند عوارض زیر را متحمل شود:
- دهیدریش و کم‌آبی: با استفراغ زیاد، بدن سریعا آب خود را از دست می‌دهد. دهیدریشن شدید باید در بیمارستان درمان شود.
- آسیب به لوله گوارش: اسید معده‌ای که همراه با استفراغ بیرون می‌آید، می‌تواند به دیواره مری آسیب بزند و آن را ملتهب کند و یا مری خونریزی کند.
- آسیب به دندان‌ها: اسید معده می‌تواند مینای دندان‌ها را نیز خراب کند.
پیشگیری
بسیاری از افراد خود می‌دانند که چه چیزی موجب تحریک استفراغشان می‌شود. دوری کردن از این محرک‌ها می‌تواند شدت استفراغ را کاهش دهد. با وجود این که بین دو اپیزود احساس می‌کنید حالتان بهتر است، باز هم باید داروهایی که پزشک برای شما تجویز کرده‌است را مصرف کنید.
درصورتی که دوره‌ی استفراغ شما بیش از یک ماه طول کشید یا نیاز به بستری دارید، پزشک شما داروهایی مثل آمتیریپتیلین، پروپرانولول (ایندرال)، سیپروهپتادین و توپیرامات برای شما تجویز می‌کند.
تغییراتی در سبک زندگی نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد، مثل:
- خواب کافی
- کم‌اهمیت جلوه دادن رویدادهای آینده برای کودکان، به جهت کاهش هیجان
- دوری از خوردن غذاهای محرک، مثل الکل، کافئین، پنیر و شکلات
- خوردن غذاهای کم‌حجم و کم چربی به صورت منظم
