نیستاگموس به حرکات سریع، غیر ارادی و تکرارشونده ی چشم گفته می‌شود. به طور معمول این حرکت از نوع افقی می‌باشد ولی ممکن است به صورت عمودی یا دایره ای نیز اتفاق بیافتد.همچنین ممکن است سرعت حرکات چشم ها آرام یا سریع باشد. این مشکل به طور معمول هردو چشم را درگیر می‌کند.
ممکن است افرادی که مشکل نیستاگموس دارند، از حرکات چشمشان آگاه نباشند زیرا تصویری که مشاهده می‌کنند بدون لرزش خواهد بود. و یا ممکن است این افراد برای تشکیل تصویر واشح تر سر خود را بچرخانند. این کار در تشکیل تصویر بهتر و کاهش سرعت حرکات چشم ها به آنها کمک می‌کند.
نیستاگموس به دو صورت عمده وجود دارد:
- مادرزادی
- اکتسابی
نیستاگموس مادرزادی: در دوران جنینی و به طور معمول بین شش هفتگی تا سه ماهگی رخ می‌دهد.
نیستاگموس حسی نیز در سال های اولیه ی زندگی و به دنبال مشکلاتی از قبلی کاتاراکت ( شفاف نبودن عدسی)، استرابیسموس (هماهنگ نبودن چشم ها)، و هایپوپلازی عصب بینایی رخ می‌دهد.
در کودکان دارای نیستاگموس با افزایش رشد، از لرزش تصویر کاسته می‌شود و این کودکان تصاویر را بدون لرزش و در عوض به طور ناواضح می‌بینند.
نیستاگموس اکتسابی: در سنین بالاتر و به علل بسیار متنوعی مانند سوابق بیماری های دیگر رخ می‌دهد. بر خلاف کودکان دارای نیستاگموس، تصویر مشاهده شده توسط این افراد دارای لرزش می‌باشد.
