نورودرماتیت یک بیماری پوستی است که با بوجود آمدن یک لکه دارای خارش روی پوست شروع می‌شود. خاراندن ناحیه بوجود آمده خود باعث خارش بیشتر آن می‌شود و این چرخه سبب ضخیم و چرمی شدن پوست آسیب دیده می‌شود. همچنین ممکن است چندین لکه روی پوست ایحاد شود، این لکه‌ها به طور معمول در ناحیه گردن، مچ‌ها، ساعد، پا یا ناحیه مقعد بوجود می‌آیند.
نورودرماتیت که با عنوان لیکن سیمپلکس کرونیکوس نیز شناخته می‌شود خطرناک و مسری نیست. اما خارش آن می‌تواند آنقدر شدید یا مکرر باشد که سبب بروز اختلال در خواب، عملکرد جنسی و کیفیت زندگی شود.
شکستن چرخه خارش و خاراندنِ نورودرماتیت چالش برانگیز است، همچنین نورودرماتیت معمولا مادام‌العمر است. موفقیت در درمان بستگی به مقاومت بیمار در برابر تمایل به خاراندن یا مالش مناطق آسیب دیده دارد. داروهای بدون نسخه یا نسخه‌ای نیز ممکن است به کاهش خارش کمک کنند. همچنین ممکن است نیاز به شناسایی و از بین بردن عواملی باشد که می‌توانند مشکل را تشدید کنند.
علائم نورودرماتیت
علائم نورودرماتیت عبارتند از:
- وجود لکه یا لکه‌های پوستی همراه با خارش
- بافت چرمی‌یا پوسته پوسته در مناطق آسیب دیده
- ناحیه آسیب دیده ممکن است بالا بیاید و قرمز یا تیره‌تر از سایر قسمت‌های پوست باشد
این حالت در مناطقی بوجود می‌آید امکان خاراندن دارند مانند سر، گردن، مچ دست، ساعد، مچ پا، واژن، کتف یا مقعد. خارش، که ممکن است شدید باشد، می‌تواند موقتی یا دائمی‌و بدون توقف باشد. همچنین ممکن است ناحیه به صورت عادت و ناخودآگاه خارانده شود و در حالی که بیمار خواب است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر:
- یک ناحیع مشخص از پوست را مرتبا می‌خارد.
- خارش مانع از خوابیدن یا تمرکز در کارهای روزمره می‌شود
- پوست دردناک است یا به نظر می‌رسد عفونت کرده و همراه با تب است.
علل نورودرماتیت
علت اصلی نورودرماتیت ناشناخته است. با این حال مشاهده شده است که خارش می‌تواند در مواقع استرس شدید، اضطراب،ترومای عاطفی یا افسردگی شروع شود. خارش گاهی حتی پس از تسکین یا ازبین رفتن استرس روانی ادامه می‌یابد.
سایر محرک‌های احتمالی نورودرماتیت شامل موارد زیر است:
- آسیب‌های عصبی
- نیش حشرات
- خشکی پوست
- پوشیدن لباس‌های تنگ، به خصوص اگر از الیاف مصنوعی ساخته شده باشد، مانند پلی استر یا ریون. این عوامل می‌توانند باعث بروز حساسیت بیش از حد پوست و خارش شوند.
- سایر بیماری‌های پوستی. نورودرماتیت گاهی در نتیجه اگزما و پسوریازیس اتفاق می‌افتد.
عوامل خطر
برخی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به نورودرماتیت را تحت تأثیر قرار دهند، از جمله:
جنس و سن، زنان بیشتر از مردان در معرض نورودرماتیت هستند. این بیماری بیش در سنین بین ۳۰ تا ۵۰ سال بروز می‌یابد.
سایر بیماری‌های پوستی. افرادی که سابقه شخصی یا خانوادگی درماتیت، اگزما، پسوریازیس یا بیماری‌های پوستی مشابه را دارند بیشتر در معرض نورودرماتیت هستند.
اختلالات استرس. اضطراب و استرس می‌تواند سبب خارش نورودرماتیت شود.
عوارض نورودرماتیت
خاراندن مداوم می‌تواند منجر به ایجاد زخم، عفونت باکتریایی پوستی یا زخم‌های دائمی‌و تغییر رنگ پوست شود. خارش نورودرماتیت می‌تواند بر خواب، عملکرد جنسی و کیفیت زندگی بیمار تأثیر بگذارد.
تشخیص نورودرماتیت
پزشک ممکن است با بررسی پوست آسیب دیده و بررسی وجود خارش، نورودرماتیت را تشخیص دهد.
همچنین ممکن است یک نمونه کوچک از پوست آسیب دیده (بیوپسی پوست) را برای انجام آزمایشات، و رد سایر بیماری‌ها، بگیرد.
- آزمایشات سواب پوستی نشان می‌دهد که آیا عفونت وجود دارد یا خیر.
- تست پچ برای بررسی اینکه آیا بیماری ناشی از آلرژی است یا خیر.
- آزمایشات قارچی برای شناسایی اختلالات پوستی و رد عفونت‌های مقاربتی.
- بیوپسی پوست برای پی بردن به وجود یا رد پسوریازیس یا مایکوزیس که نوعی لنفوم است.
- آزمایش خون
درمان نورودرماتیت
درمان با هدف كنترل خارش، جلوگيري از خاراندن و رفع علل زمينه‌ای است.
کرم‌های ضد خارش: اگر کرم کورتیکواستروئیدی بدون نسخه، کمک کننده نباشد، پزشک ممکن است یک داروی کورتیکواستروئید قوی‌تر یا یک محصول ضد خارش غیراستروئیدی تجویز کند. پماد مهارکننده کلسینورین (تاکرولیموس) ممکن است در صورت درگیری واژن کمک کننده باشد.
تزریق کورتیکواستروئید: پزشک شما ممکن است کورتیکواستروئیدها را مستقیماً به محل آسیب دیده تزریق کند تا به بهبودی آن کمک کند.
آنتی بیوتیک‌ها: در صورت عفونت ناحیه، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود. آنتی بیوتیک‌ها را می‌توان بر روی پوست مالید و یا به صورت خوراکی و قرص مصرف کرد.
مرطوب کننده‌ها: سبب کاهش خشکی و خارش می‌شود.
محصولات زغال سنگ تار: این نوع دارو باعث می‌شود سلول‌های مرده پوست بریزند و رشد سلول‌های جدید را کند می‌کند. بیماران می‌توانند آن را مستقیماً روی پوست خود قرار دهند یا آن را به آب وان حمام خود اضافه کنند.
دارو کاهنده خارش: آنتی هیستامین‌های تجویز شده در بسیاری از مبتلایان به نورودرماتیت به رفع خارش کمک می‌کنند. برخی از این داروها ممکن است سبب خواب آلودگی و کمک به کاهش خاراندن هنگام خواب شوند.
داروهای ضد اضطراب: از آنجا که اضطراب و استرس می‌تواند باعث ایجاد نورودرماتیت شود، داروهای ضد اضطراب ممکن است به جلوگیری از خارش کمک کنند.
پچ‌های دارویی: برای خارش‌های مقاوم، پزشک ممکن است لیدوکائین موضعی ۵ درصد یا کپسایسین ۸ درصد را پیشنهاد کند.
نور درمانی: قرار گرفتن پوست آسیب دیده در برابر انواع خاص نور گاهی می‌تواند مفید باشد.
روان درمانی: صحبت با یک مشاور می‌تواند کمک کند، بیمار یاد بگیرد که چگونه احساسات و رفتارهای او می‌توانند سبب خارش و خاراندن یا جلوگیری از آن شود.
جراحی برای از بین بردن لکه یا کرایوسرجری(سرمادرمانی) برای از بین بردن بافت ناخواسته با استفاده از سرما.
روش‌های درمانی نوظهور
اگر خارش با وجود درمان ادامه یابد، پزشک ممکن است روش‌های غیرمعمول را پیشنهاد کند. به عنوان مثال، در مطالعات کوچک برخی از افرادی که علائم آن‌ها با استفاده از کورتیکواستروئید بهبود نیافته بود، به درمان‌های زیر پاسخ داده بودند.
تزریق بوتاکس(OnabotulinumtoxinA): این روش ممکن است باعث کاهش خارش و از بین رفتن ناصافی پوست می‌شود.
یک داروی خوراکی برای تسکین خاراندن: یک داروی خوراکی به نام N- استیل سیستئین در یک مطالعه کوچک نشان داده است که توانسته به برخی از افراد دارای اختلالات خاراندن کمک کند و ممکن است برای افراد مبتلا به نورودرماتیت نیز کمک کننده باشد.
سبک زندگی و درمان‌های خانگی
این اقدامات خودمراقبتی می‌تواند در مدیریت نورودرماتیت کمک کننده باشند:
از خاراندن و مالیدن دست بردارید: ممکن است خارش شدید باشد، اما پرهیز از مالش و خاراندن برای کنترل شرایط و جلوگیری از عود مجدد مهم است.
قرار دادن کمپرس‌های خنک و مرطوب: این روش ممکن است پوست را تسکین داده و خارش را تسکین دهد.
قرار دادن یک کمپرس خنک و مرطوب چند دقیقه قبل از استفاده از یک کرم دارویی، باعث نفوز بهتر کرم در پوست می‌شود.
داروهای بدون نسخه را امتحان کنید: کرم یا لوسیون ضد خارش را در ناحیه آسیب دیده بمالید. کرم هیدروکورتیزون می‌تواند خارش را به طور موقت برطرف کند. آنتی هیستامین‌های خوراکی مانند دیفن‌هیدرامین می‌تواند خارش شدید را تسکین دهد و به خواب نیز کمک کند. بعضی از افراد به کرم کپسایسین پاسخ می‌دهند، اما ممکن است در ابتدا سوزش داشته باشد.
ناحیه آسیب دیده را بپوشانید: بانداژ یا پانسمان می‌تواند به محافظت از پوست و جلوگیری از خاراندن کمک کند. اگر بیمار عادت به خاراندن در حین خواب دارد، این روش کارآمد است.
ناخن‌های خود را کوتاه کنید: ناخن‌های کوتاه ممکن است آسیب کم‌تری به پوست وارد کنند، به خصوص اگر بیمارعادت به خاراندن در حین خواب دارد.
حمام کوتاه و گرم بگیرید و پوست خود را مرطوب کنید: با آب ولرم و نه داغ حمام کنید. از عصاره جو دوسر استفاده کنید، از صابون‌های ملایم و بدون رنگ و عطر استفاده کنید. زمان و دفعات حمام کردن را محدود کنید.
بعد از شستشو، پوست خود را خشک کرده و از مرطوب کننده بی‌بو استفاده کنید.
از محرک‌ها خودداری کنید: دقت کنید و ببینید چه چیزی سبب عود مجدد می‌شود و از آن جلوگیری کنید. به عنوان مثال، از تکنیک‌های مدیریت استرس استفاده کنید و از لباس‌هایی که پوست شما را تحریک می‌کنند، خودداری کنید.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
ممکن است با مراجعه به پزشک مراقبت‌های اولیه شروع کنید. وی ممکن است شما را به پزشک متخصص پوستی (درماتولوژیست) ارجاع دهد.
در اینجا برخی از این اطلاعات ممکن است به شما کمک می‌کند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید.
آنچه که باید قبل از قرار ملاقات خود انجام دهید
- لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- علائمی‌که دارید و چه مدت است که این علائم را دارید
- اطلاعات شخصي مهم، از جمله هرگونه فشار و استرس يا تغييرات در زندگي اخير
- تمام داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید همراه با دوز
سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
در مورد نورودرماتیت، برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
- محتمل‌ترین علت خارش من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
- آیا به انجام آزمایش نیاز دارم؟
- آیا خارش متوقف می‌شود؟
- چه درمانی وجود دارد، و کدام یک را توصیه می‌کنید؟
- چه عوارض جانبی را می‌توان از درمان انتظار داشت؟
- راه‌های جایگزین برای روش درمانی پیشنهادی شما چیست؟
- چه مدت طول می‌کشد تا پوست من به حالت عادی برگردد؟
- بیماری‌های دیگری نیز دارم. چگونه می‌توانم به بهترین وجه آن‌ها را مدیریت کنم؟
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
احتمالاً پزشک از شما سؤالاتی می‌پرسد از قبیل:
- آیا علائم شما موقتی هستند، یا نسبتاً ثابت هستند؟
- از چه محصولاتی روی پوست خود استفاده می‌کنید؟ از جمله صابون‌ها، لوسیون‌ها و مواد آرایشی
- برای مدیریت خارش چه اقداماتی انجام داده اید؟
- آیا هر یک از این اقدامات کمک کرده اند؟
- اخیراً استرس داشته اید یا مضطرب بوده‌اید؟
- علائم شما تا چه اندازه بر کیفیت زندگی شما از جمله توانایی خوابیدن تاثیرگذار بوده؟
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17989-neurodermatitis
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/neurodermatitis/symptoms-causes/syc-20375634
