هیپوکسی به شرایطی که فشار نسبی اکسیژن در خون کاهش می‌یابد اطلاق می‌گردد. این عارضه می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات متعددی از جمله بیماری‌های تنفسی و گردش خون باشد. همچنین هیپوکسی ممکن است به علت اختلال اکسیژناسیون، هموگلوبین پایین یا کم خونی (anemia) یا کاهش تمایل هموگلوبین به اکسیژن (مثلاً به علت مسمومیت با منوکسید کربن) بروز نماید. علائم هیپوکسی شامل تنگی نفس بوده و به کمک اندازه‌گیری میزان اکسیژن خون نمونه‌گیری شده از شریان‌ها محاسبه می‌گردد. این اندازه‌گیری همچنین به کمک دستگاه اکسی‌متر نیز از طریق انگشتانتان قابل انجام خواهد بود.
میزان فشار نسبی نرمال اکسیژن در خون شریانی بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلی‌متر جیوه می‌باشد. فشار پایین‌تر از ۶۰ میلی‌متر جیوه نشان‌گر نیاز به اکسیژن اضاففی خواهد بود.
هیپوکسی بافتی ممکن است به علت اختلال جریان خون بافت‌ها یعنی ایسکمی بروز کند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که سلول‌ها در این حالت به متابولیسم بی‌هوازی متوسل می‌شوند که غالبا با اسیدوز لاکتیک همراه است.
علل هیپوکسی
- کم‌خونی
- سندرم حاد زجر تنفسی
- آسم
- بیماری‌های قلبی مادرزادی در کودکان و بزرگسالان
- بیماری‌های حاد انسدادی ریه
- آمفیزم
- سایر انواع بیماری‌های ریوی
- مصرف دارو‌های مسکن خاص که سبب سرکوب مرکز تنفسی می‌گردند
- نوموتوراکس (وجود هوا در فضای جنب و خوابیدن ریه‌ها روی یکدیگر)
- ادم ریوی
- آمبولیسم ریوی
- آپنه خواب
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که تنگی نفس شدید و ناگهانی را تجریه کرده و این موضوع فعالیت و عملکردتان را تحت تأثیر قرار داده است در اوین فرصت ممکن به پزشک مراجعه نمایید. تنگی نفس شدید، سرفه‌های سنگین و ضربان شدید قلب نیز از دیگر نشانه‌های هایپوکسی محسوب می‌گردند. همچنین برخی از این نشانه‌ها ممکن است ناشی از نشت مایعات در ریه باشد که بسیار خطرناک خواهد بود.
