نیستاگموس شرایطی است که چشم ها به سرعت و به صورت غیر قابل کنترل حرکت می کنند. آنها می توانند در حالتهای زیر حرکت کنند:
- به طرفین (نیستاگموس افقی)
- بالا و پایین (نیستاگموس عمودی)
- بصورت دایره (نیستاگموس دوار)
حرکت ممکن است از کند تا سریع باشد و معمولاً در هر دو چشم اتفاق می افتد. ممکن است وقتی به جهت خاصی نگاه می کنید بیشتر احساس لرزش کنید . افراد مبتلا به نیستاگموس ممکن است سر خود را کج یا چرخانده باشند تا واضح تر ببینید این کار به کند شدن حرکات چشم کمک می کند.
انواع نیستاگموس
نیستاگموس هنگامی اتفاق می افتد که بخشی از مغز یا گوش داخلی است که حرکات چشم و موقعیت یابی را تنظیم می کنند به درستی کار نمی کنند.
مجاری دیواره بیرونی گوش داخلی است که به شما در احساس کردن حرکت و موقعیت کمک می کند. همینطور به کنترل حرکات چشم کمک می کند . این بیماری می تواند ژنتیکی یا اکتسابی باشد.
سندرم نیستاگموس شیرخوار
نیستاگموس مادرزادی به سندرم نیستاگم نوزادان (INS) گفته می شود. ممکن است ارثی باشد. INS معمولاً در شش هفته اول تا سه ماه از زندگی كودك ظاهر می شود.
كودكان مبتلا به این بیماری آن را در هر دو چشم دارند كه به طرفین حركت می كنند. معمولاً پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث این وضعیت در کودک می شود. بعضی اوقات به ارث می رسد (از پدر و مادر منتقل می شود).
این نوع نیستاگموس معمولاً خفیف است و به طور معمول ناشی از یک مشکل اساسی سلامتی نیست. درموارد نادر بیماریهای مادرزادی چشم می توانند INS ایجاد کنند. آلبینیسم یک بیماری ژنتیکی مرتبط است.
كودكان مبتلا به نیستاگموس معمولاً اشیا را در حالت لرزش نمی بینند. درعوض ممکن است تاری دید داشته باشند
بیشتر افراد مبتلا به INS به درمان نیاز ندارند و عوارض بعدی نشان نمیدهند. در حقیقت بسیاری ازافراد مبتلا به INS حتی متوجه حرکات چشم خود نمی شوند. با این حال چالش های بینایی متداول است.
مشکلات بینایی می تواند از خفیف تا شدید باشد و بسیاری از افراد نیاز به لنزهای اصلاحی دارند یا تصمیم می گیرند عمل جراحی اصلاحی انجام دهند.
نیستاگموس اکتسابی یا حاد
این نوع اغلب به دلیل آسیب دیدگی یا بیماری می تواند در هر مرحله از زندگی ایجاد شود. نیستاگموس اکتسابی معمولاً به دلیل اتفاقاتی رخ می دهد که بر لابیرنت گوش داخلی تأثیر می گذارد.
این بیماری دلایل زیادی دارد از جمله بیماری پزشکی جدی یا مصرف مواد مخدر و الکل.
بر خلاف کودکانی که مبتلا به نیستاگموس مادرزادی هستندبزرگسالان مبتلا به نیستاگموس اغلب می گویند که چیزهایی که در اطراف آنها وجود دارند لرزان به نظر می رسند
علل نیستاگموس
مغز حرکات چشم را کنترل می کند. چشمان شما به طور خودکار هنگام حرکت سرتان حرکت می کنند تا حرکت خود را تنظیم کنید. این باعث می شود تصویری که در حال مشاهده هستید تثبیت شود تا تصویری واضح تر ببینید. در افراد با نیستاگموس نواحی مغز که حرکات چشم را کنترل می کنند به درستی کار نمی کنند.
در برخی موارد هنوز مشخص نیست که چرا کسی دچار نیستاگموس است. در موارد دیگر ممکن است نیستاگموس به مشکلات دیگر چشم مرتبط باشد.
نیستاگموس می تواند به موارد زیر مربوط باشد:
- داشتن سابقه خانوادگی نیستاگموس
- آلبینیسم (کمبود رنگ یا رنگدانه در پوست)
- طیف گسترده ای از مشکلات چشم در نوزادان / کودکان، از جمله آب مروارید، استرابیسم و مشکلات تمرکز
- مشکلات گوش داخلی مانند بیماری منییر
- اسکلروز چندگانه
- سكته مغزي (يكي از شايع ترين موارد در افراد مسن)
- صدمه به سر (یکی از دلایل عمده ابتلا به نیستاگموس اکتسابی در افراد جوان)
- استفاده از داروهای خاص مانند لیتیم یا داروهای ضد تشنج
- مصرف الکل یا مواد مخدر
علائم نیستاگموس
علامت اصلی نیستاگموس حرکت سریع چشم است که قابل کنترل نیست. معمولاًحرکت به طرفین است. همچنین می تواند از بالا و پایین یا دایره ای باشد. حرکت می تواند از کند تا سریع متغیر باشد و معمولاً در هر دو چشم اتفاق می افتد.
علائم نیستاگموس علاوه بر حرکت سریع چشم شامل موارد زیر است:
- حساسیت به نور
- سرگیجه
- مشکل دید در تاریکی
- مشکلات بینایی
- نگه داشتن سر در حالت چرخان یا کج شده
- این احساس که جهان در حال لرزیدن است
چه موقع به دنبال درمان نیستاگموس باشید؟
در صورت مشاهده علائم نیستاگموس به پزشک خود مراجعه کنید. نیستاگموس اکتسابی همیشه به دلیل بیماری پزشکی اساسی رخ می دهد. احتمالا شما می خواهید تعیین کنید که این بیماری چیست و بهترین درمان برای آن چیست.
تشخیص نیستاگموس
اگر شما مبتلا به نیستاگموس مادرزادی هستید درصورتی که وضعیت شما بدتر شود یا اگر از دید خود نگران هستید به چشم پزشک مراجعه کنید.
چشم پزشک شما می تواند با انجام معاینه چشم نیستاگموس را تشخیص دهد. آنها از شما درباره تاریخچه پزشکی تان برای تعیین وجود مشکلات اساسی در زمینه سلامت، داروها یا محیط زیست سؤال می کنند. این مسائل ممکن است به مشکلات بینایی شما منجر شود.
آنها همچنین ممکن است کارهای زیر را انجام دهند:
- اندازه گیری دید شما برای تعیین نوع مشکلات بینایی شما
- انجام یک آزمایش انکسار برای تعیین قدرت لنز های اصلاحی شما
- نحوه تمرکز، حرکت و عملکرد چشمانتان را امتحان کند تا به دنبال مشکلاتی که بر کنترل حرکات چشم تأثیر می گذارند یا استفاده از هر دو چشم را دشوار می کنند باشد
اگر چشم پزشک شما را با بیماری نیستاگموس تشخیص دهد ممکن است توصیه کند که یک پزشک مراقبتهای اولیه را برای رسیدگی به بیماریهای اساسی پزشکی ببینید.
آنها همچنین ممکن است نکاتی درباره آنچه در خانه باید انجام دهید تا به شما در مقابله با نیاستگموس کمک کند را به شما بگویند.
پزشک مراقبت های اولیه شما می تواند در تعیین آنچه باعث ایجاد دلواپسی شما می شود کمک کند. آنها ابتدا در مورد تاریخچه پزشکی شما می پرسند و سپس معاینه فیزیکی انجام میدهند.
اگر پزشک شما نتواند علت ابتلا به بیماری نیستاگموس را بعد از گرفتن تاریخچه و انجام یک آزمایش فیزیکی مشخص کند آزمایش های مختلفی را انجام می دهد. آزمایش خون می تواند به پزشک شما کمک کند هرگونه کمبود ویتامین را رد کند
آزمایشات تصویربرداری مانند پرتونگاری ایکس، سی تی اسکن و MRI می تواند به پزشک شما در تشخیص ناهنجاری های موجود در مغز یا سر شما که موجب نگرانی است کمک کند.
درمان نیستاگموس
درمان نیستاگموس به این بستگی دارد که آیا این بیماری مادرزادی یا اکتسابی است. نیستاگموس مادرزادی نیازی به درمان ندارد اگرچه موارد زیر ممکن است به بهبود بینایی شما کمک کند:
- عینک
- لنز تماسی
- افزایش روشنایی در اطراف خانه
- ابزارهای ذره بینی
گاهی اوقات ،نیستاگموس مادرزادی در طول دوران کودکی بدون درمان کاهش می یابد. اگر كودك شما نوع بسيار شديد را داشته باشد دكتر ممكن است عمل جراحي بنام تنوتومي را براي تغيير در موقعیت عضلات کنترل کننده حرکت چشم بيمار توصيه كند
چنین جراحی نمیتواند نیستاگموس را درمان کند اما می تواند مقدار تغییر درجه ای که کودک شما باید سرش را برای دیدن کج کند را کاهش دهد.
اگر شما دچار نیستاگموس اکتسابی هستید درمان بر علت اصلی متمرکز خواهد شد. برخی درمانهای مربوط به نیستاگموس اکتسابی عبارتند از:
- تغییر داروها
- اصلاح کمبود ویتامین با مکمل ها و تنظیم رژیم غذایی
- قطره های دارویی برای عفونت چشم
- آنتی بیوتیک ها برای عفونت گوش داخلی
- سم بوتولینوم برای درمان اختلالات شدید بینایی ناشی از حرکت چشم
- لنزهای مخصوص عینک به نام منشور
- جراحی مغز برای اختلالات سیستم عصبی مرکزی یا بیماری های مغزی
نحوه دید افرادی که دچار نیستاگموس هستند
ممکن است نیستاگموس با درمان یا بدون درمان به مرور زمان بهبود یابد. با این حال نیستاگموس معمولاً هرگز کاملاً از بین نمی رود.
علائم نیستاگموس می تواند کارهای روزانه را به چالش بکشد. به عنوان مثال افراد دچار نیستاگموس شدید ممکن است نتوانند گواهینامه رانندگی بگیرند که می تواند تحرک آنها را محدود کند و آنها به طور منظم به حمل و نقل احتیاج داشته باشند.
برای کار کردن تجهیزات خطرناک که نیاز به دقت دارند بینایی تیز نیز مهم است. نیستاگموس می تواند انواع مشاغل و سرگرمی های شما را محدود کند.
یکی دیگر از چالش های مهم بیماری نیستاگموس نیازبه مراقبت کننده است. اگر بینایی بسیار ضعیفی دارید ممکن است برای انجام فعالیتهای روزانه نیازمند کمک باشید. اگر به کمک نیاز دارید درخواست آن مهم است. محدودیت بینایی ممکن است احتمال آسیب دیدگی شما را افزایش دهد.
شبکه نیستاگموس آمریکا لیستی از منابع مفید را در اختیار دارد. همچنین باید از پزشک در مورد منابع سؤال کنید.
کمک به کودکان مبتلا به نیستاگموس
معمولاً نیستاگموس در سنین زودرس جوانی کشف می شود. والدین و سرپرستان چگونه می توانید به کودکی که دارای نیستاگموس است کمک کنید:
یک پزشک چشم را که به او اعتماد دارید پیدا کنید تا آن را تشخیص داده و درمان کند.
اطمینان حاصل کنید که عینک یا لنز تماسی کودک را همیشه به روزکنید تا بینایی او به حداکثر سطح ممکن برسد.
به معلمان کودکتان درباره اصول اولیه نیستاگموس از جمله چگونگی توانایی دیدن، یادگیری و تعامل با سایر کودکان اطلاع دهید.
با توضیح نیستاگموس به خانواده، دوستان و دیگران که متوجه چرخش چشمان کودک به عقب و جلو هستند سطحی از آرامش ایجاد کنید. توضیحات خود را کوتاه، دقیق و مثبت کنید.
انتظارات خود را ازفرزند خود کاهش دهید. بیشتر افراد مبتلا به نیستاگموس می توانند به اندازه کافی خوب ببینند، یاد بگیرند و برای برقراری زندگی بسیارعادی ارتباط برقرار کنند .
مثبت فکر کنید. نیستاگموس، یک ناتوانی در مشاهده پایان جهان نیست. با بزرگ شدن کودکان مبتلا به نیستاگموس برای درک تفاوت چشمانشان با دیگران به کمک نیاز دارند. به کودکان اطمینان خاطر کنید که نیستاگموس آنها را از یک کودک و بزرگسال طبیعی بودن نگه نمیدارد.