استئوکندریت دیسکان ، یک بیماری مفصلی است که در آن، استخوان زیر غضروف مفصل، به دلیل عدم خونرسانی از بین می رود. استخوان و غضروف‌های این ناحیه گرفتار میشود. درد و محدودیت حرکت مفصل از عوارض این بیماری می‌باشد.
استئوکندریت دیسکان ، اغلب در کودکان و نوجوانان رخ می دهد. این بیماری ممکن است بعد از آسیب دیدگی مفصل یا چند ماه بعد از فعالیتهای سنگین مانند پرش و دو ایجاد شود. این بیماری معمولاً در زانو رخ می‌دهد، اما در آرنج، مچ پا و سایر مفاصل نیز مشاهده می شود.
پزشک با توجه به میزان آسیب، تصمیم میگیرد که کدام بخش ناحیه آسیب دیده را بردارد و کدام بخش را درمان کند. اگر قسمت آسیب دیده غضروف و استخوان باقی بماند، ممکن است علائم خفیفی ایجاد کند. در كودكانی كه استخوان آنها هنوز در حال رشد است، این آسیب به طور خودبخود درمان میشود.
اگر بخشی از مفصل محدودیت حرکت ایجاد کند یا باعث دردهای شدید شود، احتمال عمل جراحی وجود دارد.
علائم استئوکندریت دیسکان
بسته به نوع مفصل، علائم بیماری استئوکندریت دیسکان میتواند متفاوت باشد:
- درد: شایع ترین علائم بیماری استئوکندریت دیسکان است که ناشی از فعالیت های بدنی مثل استفاده از پله ، تپه‌نوردی یا ورزش می باشد
- التهاب و حساسیت. ممکن است پوست اطراف مفصل متورم و حساس شده باشد.
- قفل شدن مفصل. اگر بخشی از مفصل حین حرکت مانع تحرک مفصل میشود، ممکن است باعث قفل شدن آن شود.
- ضعیف شدن مفصل: ممکن است هنگام راه رفتن در مفصلتان احساس ضعف کنید.
- کاهش دامنه حرکت مفصل: ممکن است نتوانید اندام آسیب دیده را به طور کامل صاف کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
اگر دچار درد مداوم در زانو، آرنج یا مفصل دیگری شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید. علائم دیگری که می تواند علت مراجعه شما به پزشک باشد، شامل التهاب و تورم مفصل، عدم توانایی در حرکت مفصل در گستره کامل حرکت آن است.
دلایل استئوکندریت دیسکان
علت استئوکندریت دیسکان ناشناخته است. کاهش خونرسانی به انتهای استخوان آسیب دیده ممکن است ناشی از تروما باشد. قسمت های متعدد و کوچکی از مفصل، دچار آسیب دیدگی جزئی و نامشخص میشود. استئوکندریت دیسکان در اثر جهش ارثی در ژن ACAN ایجاد میگردد که منبع پروتئین سازنده غضروف به نام agrecan است. به دلیل جهش، پروتئین نمی تواند غضروف تولید کند، بنابراین غضروف ضعیف میشود.
با این حال، مشخص نیست که چگونه غضروف ضعیف منجر به جداسازی و ایجاد زائده‌های استخوان می شود.
عوامل خطر
استئوکندریت دیسکان بیشتر در کودکان و نوجوانان بین ۱۰ تا ۲۰ سال رخ می دهد که فعالیتهای ورزشی زیادی دارند.
عوارض
استئوکندریت دیسکان می تواند خطر ابتلا به استئوآرتریت در مفصل را افزایش دهد.
راه‌های جلوگیری از استئوکندریت دیسکان
نوجوانان دارای فعالیتهای ورزشی، در اثر تمرین زیاد ممکن است دچار این عارضه شوند. یادگیری تکنیک های مناسب ورزش، استفاده از وسایل محافظتی مناسب و شرکت در تمرینات قدرتی و تمرینات ثبات می تواند به کاهش احتمال صدمات کمک کند.
تشخیص
در طول معاینه فیزیکی، پزشک بر روی مفصل آسیب دیده فشار می دهد و نواحی تورم و حساس را معاینه می کند. در بعضی موارد، ممکن است بیمار یا پزشک بخش آسیب دیده و متحرک مفصل را لمس کند. پزشک سایر ساختارهای اطراف مفصل مانند رباط ها را نیز بررسی می کند.
پزشک از بیمار درخواست حرکت مفصل در جهات مختلف میکند. این درخواست بدین علت است که آیا مفصل می تواند به راحتی در محدوده طبیعی حرکت خود حرکت کند یا نه.
تست های تصویربرداری
پزشک یک یا چند آزمایش را درخواست خواهد کرد:
- اشعه ایکس: ناهنجاری های استخوان های مفصل با اشعه ایکس مشخص می شود.
- تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI). MRI با استفاده از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی، می تواند تصاویر دقیقی از هر دو بافت سخت و نرم از جمله استخوان و غضروف ارائه دهد. اگر پرتوهای ایکس نرمال باشد اما هنوز علائمی دارید، پزشک ممکن است MRI سفارش دهد.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT). در این تکنیک که تصاویر اشعه ایکس از زوایای مختلف گرفته شده است برای تولید تصاویر مقطعی سازه های داخلی ترکیب می کند. اسکن سی تی اسکن به پزشک این امکان را می دهد که استخوان را با جزئیات بالا مشاهده کند. این روش می تواند محل بخشهای ضعیف در مفصل را مشخص کند.
درمان استئوکندریت دیسکان
داروهای استئوکندریت دیسکان برای بازگرداندن عملکرد طبیعی مفصل آسیب دیده و تسکین درد و همچنین کاهش خطر ابتلا به آرتروز است. هیچ درمانی واحد برای همه کارآیی ندارد. در کودکانی که استخوانهای آنها هنوز در حال رشد است ، نقص استخوان ممکن است با یک دوره استراحت و مراقبت بهبود یابد.
روشهای درمان استئوکندریت دیسکان
در ابتدا، پزشک اقدامات زیر را توصیه میکند:
- استراحت مفصل: دوری از فعالیت هایی که مفصل را تحت فشار قرار می دهد، مانند پریدن و دویدن. ممکن است نیاز داشته باشید برای مدتی از عصا استفاده کنید ، به خصوص اگر درد باعث لنگیدنتان میشود. پزشک میتواند پیشنهاد دهد که برای بیحرکت نگه داشتن مفصل برای چند هفته از اسپلینت ، گچ گیری استفاده کنید.
- فیزیوتراپی: بیشتر اوقات، این روش درمانی شامل حرکات کششی، ورزشهای حرکتی و تمرینات تقویتی برای عضلات پشتیبانی کننده مفصل درگیر است. فیزیوتراپی معمولاً بعد از عمل جراحی نیز توصیه می شود.
عمل جراحی
اگر همچنان احساس میکنید که بخشی از مفصلتان اضافه و مانع حرکت است یا اگر ناحیه آسیب دیده همچنان بعد از توقف رشد استخوانها وجود دارد، یا اگر روشهای درمان بعد از چهار تا شش ماه کمک نمی کنند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. نوع عمل به میزان و مرحله آسیب و چگونگی بلوغ استخوان بستگی دارد. این عمل جراحی اغلب به صورت آرتروسکوپی انجام می شود (با ابزارهای کوچک و دوربین از طریق برش های ریز).
سه روش جراحی وجود دارد:
- سوراخ کردن استخوان و غضروف آسیب دیده. این مسیری را برای شکل گیری رگ های خونی جدید ایجاد می کند تا اکسیژن بیشتری به استخوان برسد.
- فیکس کردن استخوان یا غضروف جدا شده ی مفصل با پین و پیچ
- جایگزینی استخوان و غضروف جدا شده با پیوند: استخوان و غضروف قسمت دیگری از بدن گرفته می شود. همچنین پزشکان می توانند نمونه ای از استخوان و غضروف سالم را از بیمار بردارند و از آن برای پرورش استخوان و غضروف جدید در آزمایشگاه استفاده کنند.
آماده شدن برای ویزیت
ابتدا با پزشک خانواده خود در مورد استئوکندریت دیسکان مشورت کنید. البته ممکن است شما را به پزشک متخصص جراحی ارتوپدی ارجاع دهد.
آنچه شما می توانید انجام دهید
- علائم و زمان شروع را یادداشت کنید.
- اطلاعات کلیدی پزشکی ، از جمله شرایط موجود و نام داروها ، ویتامین ها یا مکمل های مصرفی را ذکر کنید.
- به حوادث یا صدمات اخیر که ممکن است به کمر شما آسیب برساند توجه داشته باشید.
- در صورت امکان با یکی از اعضای خانواده یا آشنایان همراه شوید. همراهتان می تواند در یادآوری آنچه پزشک به شما می گوید کمک کند.
- سؤالاتی را یادداشت کنید تا از پزشکتان بپرسید
در مورد عارضه استئوکندریت دیسکان ، برخی سؤالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
- به احتمال زیاد علت درد مفاصل من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
- آیا به آزمایشات تخصصی نیاز دارم؟
- چه درمانی را پیشنهاد می کنید؟
- عوارض جانبی احتمالی داروها چیست؟
- برای چه مدت نیاز به مصرف دارو دارم؟
- آیا ممکن است عمل جراحی شوم؟
- آیا محدودیت هایی وجود دارد که باید انجام دهم؟
- چه اقدامات مراقبت از خود باید انجام دهم؟
- برای جلوگیری از عود علائم ، چه کاری می توانم انجام دهم؟
انتظاراتتان از پزشک
احتمالاً پزشك سؤالاتی از قبیل موارد زیر خواهد پرسید:
- چه زمانی علائم شما شروع شد؟
- مفاصل شما متورم است؟ آیا آنها قفل می شوند؟
- چه چیزهایی باعث می شود علائم بهتر یا بدتر شود؟
- درد تا چه شدتی است؟
- چه آسیبی به مفصلتان وارد شده است؟
- چه نوع ورزشی می کنید؟
- چه اقدامات درمانی یا اقدامات خودمراقبتی را امتحان کرده اید؟ چه چیزی کمک کرده است؟
