جراحی لیزر پروستات برای تسکین علائم مشکلات ادراری متوسط تا شدید ناشی از بزرگ شدن پروستات که معروف به هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) است، انجام میشود.
در جراحی لیزر پروستات، پزشک برای برطرف کردن علائم، اسکوپی را از طریق سوندی که در طول آلت مرد است، وارد مثانه میکند. پروستات مثانه را محاصره میکند. یک لیزر که به واسطه اسکوپ وارد مثانه شده است، انرژی ساطع میکند که بافتهای اضافیای را که مانع از جریان ادرار میشوند، خرد کند و یا از بین ببرد.
لیزرها برای تولید گرمای دقیق و شدید از نور متمرکز استفاده میکنند. انواع مختلفی از جراحی لیزر پروستات وجود دارد، از جمله:
- تبخیر فوتوالکتریک پروستات (PVP). از لیزر برای از بین بردن (تبخیر) بافت اضافی پروستات و بزرگ شدن مجرای ادرار استفاده میشود.
- تحلیل لیزر هولمیوم پروستات (HOLAP). این روش مشابه PVP است اما از نوع دیگری از لیزر استفاده میکند.
- تخلیه لیزر هولمیوم پروستات (HOLEP). برای برش و برداشتن بافت اضافی که موجب انسداد مجرای ادرار است از لیزر استفاده میشود. سپس از ابزار دیگری برای برش بافت پروستات به قطعات کوچک استفاده می شود که به راحتی برداشته میشوند. HOLEP میتواند گزینه مناسب برای مردانی باشد که پروستات به شدت بزرگ شده دارند.
نوع جراحی لیزر که پزشک توصیه میکند به چندین عامل بستگی دارد از جمله:
- اندازه پروستات
- سطح سلامتی بیمار
- نوع تجهیزات لیزری موجود
- حوزه تخصصی پزشک
لیزر درمانی پروستات به چه منظورانجام میشود؟
جراحی لیزر پروستات به کاهش علائم ادراری ناشی از BPH کمک میکند، از جمله:
- نیاز مكرر به ادرار كردن
- مشکل در شروع ادرار
- ادرار آهسته (طولانی)
- افزایش دفعات ادرار در شب
- هنگام ادرار کردن، ادرار مجدداً متوقف و شروع شود.
- احساس عدم توانایی تخلیه کامل مثانه
- عفونت ادراری
جراحی لیزر همچنین ممکن است برای درمان یا جلوگیری از عوارض ناشی از مسدود شدن ادرار انجام شود، مانند:
- تکرار عفونت ادراری
- آسیب کلیه یا مثانه
- عدم توانایی در کنترل ادرار یا عدم توانایی در ادرار کردن
- سنگ مثانه
- خون در ادرار
عمل لیزر پروستات میتواند چندین مزیت در مقایسه با سایر روش های درمانی BPH مانند برداشتن پروستات از طریق مثانه (TURP) و پروستاتکتومی باز داشته باشد. این مزایا میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خطر خونریزی کمتر. جراحی لیزر برای مردانی که برای کم کردن خونشان دارو مصرف میکنند و یا اختلالات انعقادی خون دارند، میتواند گزینه مناسبی باشد.
- مدت عمل کوتاه یا بدون بستری در بیمارستان. جراحی لیزر می واند به صورت سرپایی یا فقط با بستری یک روزه در بیمارستان انجام شود.
- بهبودی سریعتر. بهبودی از جراحی لیزر معمولاً زمان کمتری نسبت به بهبودی از TURP یا جراحی باز دارد.
- نیاز کمتر به سوند. روشهای درمان پروستات بزرگ شده معمولاً نیاز به استفاده از لوله (سوند) برای تخلیه ادرار از مثانه بعد از عمل دارد. جراحی لیزر معمولاً کمتر از ۲۴ ساعت به سوند نیاز دارد.
- نتایج سریعتر. بهبود علائم ادرار ناشی از جراحی لیزر بلافاصله مشهود است. این امر میتواند چندین هفته تا ماهها طول بکشد تا شاهد بهبود قابل توجه با داروها باشیم.
خطرات جراحی لیزر پروستات
خطرات جراحی لیزر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل موقت در ادرار کردن. ممکن است چند روز پس از انجام عمل ادرار دچار مشکل شوید. تا زمانی که بتوانید به تنهایی ادرار کنید، باید لوله (سوند) را در آلت تناسلی خود وارد کنید تا ادرار از مثانه خارج شود.
- عفونت مجاری ادراری. این نوع عفونت بعد از هر عمل پروستات، عارضه احتمالی است. هر چه مدت طولانیتری سوند وجود داشته باشد، عفونت به طور فزایندهای رخ میدهد. برای درمان عفونت به احتمال زیاد به آنتی بیوتیک نیاز خواهید داشت.
- تنگی مجرای ادرار. جای زخم بعد از عمل پروستات میتواند جریان ادرار را مسدود کند و منجر به درمان اضافی دیگر شود.
- ارگاسم خشک. یک اثر شایع و طولانی مدت از هر نوع جراحی پروستات، انتشار مایع منی در هنگام انزال به مثانه است تا خارج از آلت تناسلی. ارگاسم خشک مضر نیست و به طور كلی بر لذت جنسی تأثیر نمیگذارد. اما میتواند در توانایی فرد در باروری اختلال ایجاد کند.
- اختلال در نعوظ. خطر اختلال در نعوظ پس از درمان پروستات، کم و عموماً با جراحی لیزر کمتر از جراحی سنتی است.
- نیاز به درمان مجدد. برخی از مردان بعد از عمل لیزر نیاز به درمان حمایتی دارند، زیرا تمام بافتها برداشته نمیشوند یا ممکن است با گذشت زمان رشد کنند. مردانی که HOLEP دارند به طور کلی نیازی به درمان مجدد ندارند، زیرا تمام قسمت پروستات که میتواند جریان ادرار را مسدود کند، برداشته میشود.
عوارض طولانی مدت جدی با جراحی لیزر پروستات کمتر از جراحیهای سنتی است.
چگونه آماده عمل لیزر پروستات میشوید؟
مواد غذایی و داروها
چند روز قبل از عمل، پزشک ممکن است توصیه کند که مصرف داروهایی که خطر خونریزی شما را افزایش میدهد، متوقف کنید، مانند:
- رقیق کننده خون مانند وارفارین یا کلوپیدوگل
- مسکن بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم
به احتمال زیاد برای جلوگیری از عفونت ادراری یک داروی آنتی بیوتیک تجویز میشود.
اقدامات احتیاطی دیگر
ترتیب حمل و نقل را از قبل بدهید.زیرا بعد از انجام عمل در آن روز یا به طور کلی اگر سوند در مثانه دارید نمیتوانید خودتان رانندگی کنید یا پیاده خود را به منزل برسانید.
آنچه انتظار دارید
قبل از عمل
بیهوشی عمومی انجام میشود، بدان معنا که در طی عمل بیهوش میشوید یا بی حسی نخاعی صورت میگیرد، این بدان معنی است که حین عمل هوشیار خواهید ماند. دقیقاً آنچه شما انتظار دارید در حین و بعد از عمل جراحی لیزر پروستات اتفاق بیفتد، بسته به نوع خاصی از لیزر و تکنیک مورد استفاده متفاوت خواهد بود.
در طول عمل
دامنه باریک فیبر نوری از طریق نوک آلت تناسلی به مجرای ادرار وارد میشود. لیزر اعمال شده در این محدوده برای از بین بردن، تبخیر و یا قطع بافت پروستات که جریان ادرار را مسدود میکند، استفاده میشود. بسته به روش، پزشک ممکن است از وسایلی نیز برای جدا کردن قطعات بریده شده از بافت پروستات از مثانه استفاده کند.
بعد از عمل
به احتمال زیاد به دلیل تورم که جریان ادرار را مسدود میکند، سوند ادراری قرار داده شود. اگر بعد از برداشتن لوله قادر به ادرار کردن نباشید، پزشک ممکن است، کاتترهایی را برای شما توصیه کند که تا زمانیکه تورم کاهش یابد و بتوانید به طور عادی ادرار کنید، میتوانید چند بار در روز وارد مجرای ادراری کرده و به کمک آن مثانه را تخلیه نمایید.
همچنین ممکن است متوجه موارد ذیل شوید:
- خون در ادرار. دیدن خون برای چند روز تا هفتهها بعد از عمل طبیعی است. اگر خون در ادرار مانند سس ضخیم است، به پزشک خود مراجعه کنید، به نظر میرسد خونریزی رو به وخامت است یا لخته شدن خون جریان ادرار را مسدود میکند.
- علائم تحریک کننده ادرار. ممکن است نیاز به فوریت یا تکرر برای ادرار کردن احساس کنید، یا ممکن است بیشتر در طول شب برای ادرار کردن از خواب برخیزید. اکثر آقایان، سوزش مخصوصاً در نوک آلت تناسلی خود و در نزدیکی انتهای مجرای ادرار را تجربه میکنند. با برخی از انواع جراحیهای لیزر، این علائم بسته به نحوه بهبودی و اندازه پروستات، ممکن است هفتهها یا حتی ماهها ادامه داشته باشد.
- مشکل نگه داشتن ادرار. بیاختیاری میتواند به وجود بیاید؛ زیرا قبلا مثانه مجبور به نگهداری پرفشار ادرار در مثانه کوچک شده توسط بافت پروستات بزرگ شده بود. برای بیشتر آقایان، این مسئله با گذشت زمان بهبود مییابد.
بسته به نوع عمل جراحی لیزر پروستات، ممکن است بعد از آن به خانه بروید یا یک شب در بیمارستان بمانید.
پزشک احتمالاً توصیه می کند که:
- سخت نگیرید. تا زمانی که پزشک اجازه ندهد، از فعالیت شدید مانند بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. ممکن است لازم باشد تا دو هفته پس از HOLEP منتظر بمانید، اما روشهایی مانند PVP چندروز رعایت کنید.
- توقف رابطه جنسی. پزشک شما ممکن است بخواهد تا یک یا دو هفته بعد از عمل رابطه جنسی برقرار نکنید. انزال خیلی زود میتواند باعث درد و خونریزی شود.
- مصرف دارو طبق دستور. اگر پزشکتان آنتی بیوتیک تجویز کرده است، تمام دوره را طی کنید.
نتایج
جراحی لیزر پروستات جریان ادرار را در بیشتر مردان بهبود میبخشد. دوام نتایج اغلب طولانی است.
بعضی اوقات، عمل جراحی لیزر تمام بافتهای پروستات را که مانع از جریان ادرار میشوند، از بین نمیبرد یا بافت دوباره رشد میکند و نیاز به درمان بیشتر است. در صورت مشاهده هرگونه علائم وخیم ادرار کردن، به پزشک خود مراجعه کنید.