قرار گرفتن در تاریکی شاید جنبهی خوبی هم داشته باشد؛ این کار به طور بالقوه میتواند تنبلی چشم را درمان کند. این عارضه زمانی به وجود میآید که بینایی یکی از چشمها ضعیفتر از دیگری باشد.
عارضهی شایع
این آزمایشها اول روی بچهگربه انجام شده ولی میتواند در انسان هم کارایی داشته باشد و برای میلیونها فردی که از تنبلی چشم رنج میکشند خبر خوبی است. تا ۴% از جمعیت از تاربینی یا تنبلی چشم رنج میبرند که دلایل متعددی دارد. برای مثال، آبمروارید میتواند مانع ورود نور به یکی از چشمها شود و در نتیجهی آن مغز از پردازش اطلاعات بینایی آن چشم، آنطور که شایسته است باز میماند و این مسأله به تنبلی چشم میانجامد.
این در حالیست که کودکان مبتلا به تنبلی چشم، چشم قویتر خود را میبندند تا دیگری را مجبور به کار کردن کنند. نگه داشتن پوشش روی چشم برای کودکان چهار یا پنج ساله میتواند سخت باشد و اگر درمان صورت نگیرد، در بزرگسالی مشکلات جدی بینایی به وجود میآید.
اتاق تاریک
Duffy و همکارانش چندین سال پیش یادآور شده بودند که بچه گربههایی با اختلال در یک چشم، سلولهای کوچکتری متصل به آن چشم در مغز دارند ولی قرار دادن جانور در تاریکی به نظر میرسد که این خصوصیت را تغییر میدهد. آیا واقعاً تاریکی توانسته است تنبلی چشم را در بچه گربهها معالجه کند؟
برای پی بردن به این موضوع، محققان چندین بچهگربه را مطالعه کردند. بسته نگه داشتن یکی از چشمها به مدت یک هفته و سپس اجازهی پرسه دادن به آنها برای چند هفته با هر دو چشم باز، به طور مؤثر موجب به وجود آمدن تنبلی چشم میشود.
پس از انجام این کار محققان آنها را به همراه مادرانشان در اتاقی کاملاً تاریک قرار دادند. “وقتی میگویم تاریک، منظورم تاریک به معنای واقعی میباشد. تعداد فوتونهای نور صفر بود نه این که به فرض پنجرههای اتاق را بپوشانیم”. بعد از ۱۰ روز بچهگربهها از تاریکی بیرون آمدند. در طی این دورهی چند هفتهای، محققان دریافتند که تاربینی (amblyopia) گربهها به طور کامل برطرف شده است.
در آزمایش دیگری، تیم Duffy نشان دادند که قرار دادن بچهگربهها در اتاق تاریک بلافاصله پس از بستن یک چشم برای یک هفته از تنبلی چشم جلوگیری هم میکند. بر اساس دیگر آزمایشها، محققان بر این عقیده اند که تاریکی موجب بازگشت سیستم بینایی بچهگربهها به مراحل اولیهی رشد شده و به آن اجازهی بازیابی خودش را میدهد. با این حال قبل از این که این روش روی انسانها قابل انجام شود، دانشمندان باید مدت زمان ماندن در تاریکی را برای کودکان و این که این کار در چه مرحلهای از رشد امکانپذیر است را مشخص کنند.