اسپاسم همی فاسیال ، زمانی اتفاق می افتد که فقط عضلات یک طرف صورت بدون هیچ سیگنالی حرکت کند. این نوع اسپاسم ها در اثر آسیب یا تحریک عصب صورت ایجاد می شوند که عصب جمجمه هفتم نیز نام دارند. اسپاسم صورت زمانی اتفاق می افتد که عضلات به دلیل این تحریک عصبی به طور غیر ارادی منقبض شوند.
اسپاسم همی فاسیال ، به عنوان تیک تشنج شناخته می شود. در ابتدا، ممکن است فقط به صورت تیک های کوچکی و ریز در اطراف پلک، گونه یا دهان ظاهر شوند. با گذشت زمان، ممکن است تیک ها به سایر قسمت های صورت گسترش پیدا کنند.
اسپاسم های نیمه صورت می تواند در مردان و زنان اتفاق بیفتد، اما بیشتر در زنان بالای ۴۰ سال دیده می شود. همچنین احتمال اینکه بیشتر در سمت چپ صورت اتفاق بیفتند، بالاست.
اسپاسم همی فاسیال یا اسپاسم های نیمه صورت، به خودی خود خطرناک نیستند. اما کشیدگی مداوم در صورت می تواند ناراحت کننده باشد. در موارد شدید، این اسپاسم ها می توانند در دیدن یا صحبت کردن اختلال ایجاد کند.
در برخی موارد، این اسپاسم ها ممکن است نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه ای یا یک ناهنجاری در ساختار صورت باشد. هر یک از این دلایل می تواند باعث فشرده شدن یا آسیب دیدن اعصاب و لرزش عضلات صورت می شود.
علائم اسپاسم همی فاسیال چیست؟
اولین علامت اسپاسم نیمه صورت ، لرزش غیر ارادی فقط در یک طرف صورت است. انقباضات عضلانی غالباً در پلک به صورت کشیدگی خفیف شروع می شود که ممکن است خیلی نگران کننده نباشد.
این به عنوان بلفارواسپاسم شناخته می شود. ممکن است که زمان اضطراب یا خستگی شدید، انقباض بارزتر شود. گاهی اوقات، این اسپاسم های پلک می تواند باعث بسته شدن کامل چشم یا پارگی چشم نیز شود.
با گذشت زمان، ممکن است انقباض در مناطقی از صورت که از قبل روی آن تأثیر می گذارد، بیشتر دیده شود. این گره خوردگی ممکن است به سایر قسمت های همان طرف صورت و بدن نیز گسترش یابد، از جمله:
- ابرو
- گونه
- اطراف دهان، مانند لب ها
- چانه
- فک
- گردن فوقانی
در برخی موارد، اسپاسم های نیمه صورت می توانند به هر عضله در یک طرف صورت گسترش پیدا کنند. اسپاسم همچنین ممکن است هنگام خواب نیز اتفاق بیفتد. با گسترش اسپاسم، ممکن است علائم دیگری را نیز مشاهده گردد، مانند:
- اختلال در شنوایی
- زنگ زدن گوش (وزوز گوش)
- گوش درد، به ویژه در پشت گوش
- اسپاسم هایی که در کل صورت پایین می آیند
چه عواملی باعث اسپاسم نیمه صورت می شود؟
ممکن است پزشک نتواند علت دقیق اسپاسم های نیمه صورت فرد را دریابد. این به عنوان اسپاسم ایدیوپاتیک شناخته می شود.
اسپاسم های نیمه صورت اغلب در اثر تحریک یا آسیب به عصب صورت ایجاد می شود. اینها معمولاً در اثر فشار رگ خونی بر روی عصب صورت در نزدیکی محل اتصال عصب به ساقه مغز ایجاد می شوند. وقتی این اتفاق می افتد، ممکن است عصب صورت خود به خودی عمل کند و سیگنال هایی عصبی بفرستد که باعث لرزش عضلات شود. این حالت، یکی از دلایل اصلی این اسپاسم است.
آسیب به سر یا صورت نیز می تواند باعث اسپاسم های نیمه صورت شود. دلایل غیرمعمول اسپاسم نیمه صورت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- یک یا چند تومور که به عصب صورت فشار می آورند
- عوارض جانبی ناشی از یک فلج بل، شرایطی که می تواند باعث فلج موقت بخشی از صورت شود
چگونه می توان اسپاسم همی فاسیال را درمان کرد؟
شاید بتوان به راحتی و با استراحت کافی و محدود کردن میزان مصرف کافئین، علائم را در خانه کاهش دهید. داشتن برخی از مواد مغذی نیز می تواند به کاهش اسپاسم کمک کند ، از جمله:
- ویتامین D که می توانید از تخم مرغ ، شیر و نور خورشید دریافت کرد
- منیزیم ، که می توانید از بادام و موز دریافت کرد
- بابونه ، که به صورت چای یا قرص در دسترس است
- بلوبری که حاوی آنتی اکسیدان های شل کننده عضله است
متداول ترین روش درمانی برای این اسپاسم ها شل کننده عضلات دهان است که عضلات را از لرزش باز می دارد. پزشک ممکن است یک یا چند داروی زیر را برای شل کردن عضلات صورت توصیه کند:
- باکلوفن (Lioresal)
- کلونازپام (کلونوپین)
- کاربامازپین (Tegretol)
از تزریق سم بوتولینوم نوع A (بوتاکس) نیز معمولاً برای درمان اسپاسم های نیمه صورت استفاده می شود. در این روش درمانی، پزشک از سوزن برای تزریق مقادیر کمی از مواد شیمیایی بوتاکس به صورت در نزدیکی عضلات لرزاننده استفاده می کند. بوتاکس باعث ضعف عضلات می شود و می تواند اسپاسم را برای سه تا شش ماه کاهش دهد.
قبل از مصرف هر یک از این داروها در مورد هرگونه عوارض جانبی احتمالی یا تداخل با سایر داروهایی که ممکن است از قبل استفاده می کنید با پزشک خود صحبت کنید.
اگر داروها و بوتاکس موثر نباشند، پزشک می تواند در صورت وجود تومور یا رگ خونی با جراحی فشار بر عصب را کاهش دهد.
یک جراحی رایج که برای درمان اسپاسم های نیمه صورت استفاده می شود، فشار خون رگ عروقی (MVD) نام دارد. در این روش، پزشک یک شکاف کوچک در جمجمه در پشت گوش ایجاد می کند و یک قطعه از بالشتک تفلون را بین عصب و رگ های خونی فشار می دهد. این جراحی فقط چند ساعت طول می کشد و بیمار احتمالاً پس از چند روز بهبود می تواند به خانه برود.
شرایط و عوارض اسپاسم همی فاسیال
اسپاسم صورت نیز می تواند ناشی از بیماری مشابهی به نام نورالژی تریژمینال باشد. این وضعیت به دلیل آسیب یا تحریک عصب جمجمه پنجم به جای هفتم ایجاد می شود. همچنین نورالژی تریژمینال با بسیاری از داروها و روش های مشابه قابل درمان است.
تومور درمان نشده با رشد و سرطانی شدن تومور می تواند باعث آسیب بیشتر عصب شود. سرطان می تواند به سرعت به سایر قسمت های سر و مغز سرایت کند و باعث عوارض طولانی مدت شود.
روش MVD، مانند هر عمل جراحی می تواند به طور بالقوه عوارضی مانند عفونت یا مشکل تنفس ایجاد کند. اما جراحی MVD به ندرت عوارض جدی در پی دارد.
پیش بینی و چشم انداز
اسپاسم های نیمه صورت را می توان از طریق درمان خانگی، داروها یا جراحی کنترل کرد. دستورالعمل های پزشک خود را انجام دهید تا لرزش عضلات خود را به حداقل برسانید. روش MVD در کاهش یا از بین بردن این اسپاسم ها اغلب موفقیت آمیز است.
اسپاسم همی فاسیال درمان نشده ممکن است نگران کننده باشد؛ زیرا با گذشت زمان بیشتر مورد توجه قرار گرفته و اختلال ایجاد می کنند، خصوصاً اگر در کل صورت گسترش یابد. در جریان گذاشتن دوستان و خانواده در مورد اسپاسم می تواند به فرد در مدیریت علائم بیماری احساس کمک کند. عضویت در یک گروه پشتیبانی می تواند به فرد کمک کند تا نحوه درمان و مدیریت بیشتر اسپاسم را بهتر یاد بگیرد.
