شکستگی مفصل ران یک آسیب جدی است، همراه با عوارضی که می‌توانند زندگی را تهدید کنند. خطر شکستگی مفصل ران با افزایش سن افزایش می‌یابد. زیرا استخوان‌ها با افزایش سن ضعیف می‌شوند (پوکی استخوان). داروهای متعدد، مشکلات بینایی و عدم تعادل باعث افتادن افراد مسن می‌شود که یکی از مهمترین دلایل شکستگی مفصل ران می‌باشد.
شکستگی هیپ تقریباً همیشه نیاز به ترمیم یا جایگزینی جراحی دارد و بدنبال آن فیزیوتراپی انجام می‌شود. برداشتن گامهایی برای حفظ تراکم استخوان و جلوگیری از زمین خوردن می‌تواند به پیشگیری از شکستگی مفصل ران کمک کند.
علائم
علائم و نشانه‌های شکستگی مفصل ران شامل موارد زیر است:
- عدم توانایی برخاستن بعد از زمین خوردن یا راه رفتن
- درد شدید در مفصل ران یا کشاله ران
- عدم توانایی در تحمل وزن بر روی پای خود در کنار ران آسیب دیده
- کبودی و تورم در ناحیه ران و اطراف آن
- کوتاهی پا در کنار ران آسیب دیده
- چرخاندن پا به سمت خارج در لگن آسیب دیده
علل شکستگی هیپ
یک ضربه شدید، به عنوان مثال در یک تصادف اتومبیل می‌تواند باعث شکستگی مفصل لگن در افراد در هر سنی شود. در بزرگسالان مسن تر، شکستگی لگن اغلب در نتیجه سقوط از ارتفاع است. در افرادی که استخوان‌هایشان بسیار ضعیف است، شکستگی مفصل ران می‌تواند به راحتی و با ایستادن روی پا و پیچ خوردگی ایجاد شود.
عوامل خطر
میزان شکستگی مفصل ران به طور قابل توجهی با موارد زیر افزایش می‌یابد:
- سن. تراکم استخوان و توده عضلانی با افزایش سن کاهش می‌یابد. افراد مسن همچنین می‌توانند در بینایی و تعادل مشکل داشته باشند که این امر خطر سقوط را افزایش می‌دهد.
- جنسیت. شکستگی لگن در زنان تقریباً سه برابر بیشتر از مردان است. زنان سریعتر از مردان تراکم استخوان خود را از دست می‌دهند، تا حدی به دلیل کاهش سطح استروژن که با یائسگی رخ می‌دهد، از پوکی استخوان را تسریع می‌کند. با این حال، مردان هم می‌توانند به طور خطرناکی با تراکم استخوان کم مواجه شوند.
- پوکی استخوان. اگر این بیماری را دارید که باعث ضعیف شدن استخوان‌ها می‌شود، در معرض خطر شکستگی قرار دارید.
- سایر بیماری های مزمن. اختلالات غدد درون ریز، مانند تیروئید پرکار، می‌تواند به استخوان‌های شکننده منجر شود. اختلالات روده، که می‌تواند جذب ویتامین D و کلسیم را کاهش دهد، همچنین می‌تواند منجر به ضعیف شدن استخوان شود.
شرایط پزشکی که بر مغز و سیستم عصبی تأثیر می گذارد، از جمله اختلال شناختی، زوال عقل، بیماری پارکینسون، سکته مغزی و نوروپاتی محیطی هم خطر سقوط را افزایش می‌دهد.
داشتن قند خون پایین و فشار خون پایین نیز می‌تواند در خطر سقوط موثر باشد.
- داروهای خاص. داروهای کورتیزون مانند پردنیزون در طولانی مدت می‌توانند استخوان را ضعیف کنند. داروهای خاص یا ترکیبات خاصی از داروها باعث سرگیجه و مستعد افتادن می‌شوند. داروهایی که بر روی سیستم عصبی مرکزی تأثیر می گذارند، مانند داروهای خواب، داروهای ضد روان پریشی و آرام بخش‌ها معمولاً با زمین خوردن همراه هستند.
- مشکلات تغذیه ای. کمبود کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی هنگام جوانی، تراکم و استحکام استخوان را کاهش می‌دهد و احتمال شکستگی در اواخر زندگی را افزایش می‌دهد. همچنین لازم است در سنین بالاتر به اندازه کافی کلسیم و ویتامین D دریافت کنید تا بتوانید استخوان خود را حفظ کنید. با افزایش سن، سعی کنید وزن مناسبی داشته باشید. کمبود وزن خطر از دست رفتن تراکم استخوان را افزایش می‌دهد.
- عدم تحرک بدنی. عدم ورزش منظم تحمل وزن، مانند پیاده روی، می‌تواند باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و عضلات شود، احتمال سقوط و شکستگی را بیشتر می‌کند.
- مصرف دخانیات و الکل. هر دو می‌توانند در روند طبیعی استخوان سازی و نگهداری از آن تداخل کرده و منجر به از دست دادن استخوان شوند.
عوارض
شکستگی مفصل ران می‌تواند استقلال شما را کاهش دهد و گاهی زندگی شما را کوتاهتر کند. تقریباً نیمی از افرادی که دچار شکستگی مفصل ران می‌شوند توانایی زندگی مستقل را ندارند.
اگر شکستگی مفصل لگن برای مدت طولانی شما را بی حرکت نگه دارد، عوارضش می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- لخته شدن خون در پاها یا ریه ها
- زخم بستر
- عفونت دستگاه ادراری
- ذات الریه
- از دست رفتن بیشتر توده عضلانی، و افزایش خطر سقوط و آسیب دیدگی
- مرگ
پیشگیری از شکستگی مفصل ران
انتخاب سبک زندگی سالم در اوایل بزرگسالی، تراکم استخوان بالاتری ایجاد می‌کند و خطر پوکی استخوان را در سال‌های بعد کاهش می‌دهد. اقدامات مشابه در هر سنی ممکن است خطر سقوط را کاهش داده و سلامت کلی شما را بهبود بخشد.
برای جلوگیری از افتادن و حفظ سلامت استخوان:
- به اندازه کافی کلسیم و ویتامین D دریافت کنید. به عنوان یک قاعده کلی، مردان و زنان ۵۰ ساله و بالاتر باید ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم در روز و ۶۰۰ واحد بین المللی ویتامین D در روز مصرف کنند.
- برای تقویت استخوان ها و بهبود تعادل ورزش کنید. تمرینات تحمل وزن مانند پیاده روی به شما در حفظ اوج تراکم استخوان کمک می‌کند. ورزش همچنین باعث افزایش قدرت کلی شده و احتمال سقوط شما کمتر می‌شود. آموزش تعادل نیز برای کاهش خطر سقوط از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا با افزایش سن تعادل کم می‌شود.
- از استعمال دخانیات یا آشامیدن الکل خودداری کنید. مصرف تنباکو و الکل می‌تواند تراکم استخوان را کاهش دهد. نوشیدن بیش از حد الکل همچنین می‌تواند تعادل شما را مختل کرده و احتمال سقوط شما را افزایش دهد.
- خانه خود را از نظر خطرات ارزیابی کنید. فرش‌ها را محکم کنید، سیمهای برق را به دیوار نکشید و مبلمان اضافی و هر چیز دیگری را که می‌تواند باعث افتادن شود، حذف کنید. اطمینان حاصل کنید که هر اتاق و معبر به خوبی روشن شده است.
- چشمان خود را بررسی کنید. هر سال یک بار معاینه چشم انجام دهید، به ویژه اگر مبتلا به دیابت یا بیماری چشمی هستید.
- مراقب داروهای خود باشید. احساس ضعف و سرگیجه، که ممکن است عوارض جانبی بسیاری از داروها باشد، می‌تواند خطر سقوط شما را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد عوارض جانبی ناشی از داروهای خود صحبت کنید.
- به آرامی بایستید. خیلی سریع بلند شدن می‌تواند باعث افت فشار خون شما شود و احساس لرزشی در شما ایجاد کند.
- از عصا، چوب دستی یا واکر استفاده کنید. اگر هنگام راه رفتن احساس ثبات نمی‌کنید، از پزشک یا کاردرمانگر خود بپرسید که آیا این اقدامات می‌توانند کمک کنند یا خیر.
غالباً پزشک با توجه به علائم و وضعیت غیرطبیعی مفصل ران و پا می‌تواند تشخیص دهد که شما شکستگی مفصل ران دارید. با اشعه ایکس معمولاً شکستگی شما تأیید می‌شود و شکستگی در آن نشان داده می‌شود.
اگر در اشعه ایکس شما شکستگی مشاهده نشود اما هنوز درد مفصل ران دارید، ممکن است پزشک با درخواست MRI یا اسکن استخوان به دنبال شکستگی نازک و نهفته باشد.
بیشتر شکستگی‌های مفصل ران در دو مکان در استخوان طولانی فمور که از لگن تا زانوی (استخوان ران) گسترش می‌یابد رخ می دهد:
- گردن ران. این ناحیه در قسمت فوقانی استخوان ران، درست در زیر قسمت توپی (سر استخوان ران) از مفصل قرار دارد.
- تنه ران. این ناحیه از مفصل ران کمی دورتر است، در بخشی از استخوان ران فوقانی که به سمت بیرون است.
درمان شکستگی مفصل ران
درمان شکستگی مفصل ران معمولاً شامل ترکیبی از جراحی، توان بخشی و دارو است.
عمل جراحی
نوع جراحی شما به طور کلی به محل شکستگی هیپ و شدت آن بستگی دارد، اینکه آیا استخوان‌های شکسته به درستی مرتب نشده اند (جابجا نشده اند) و سن و بیماری زمینه‌ای. گزینه‌ها عبارتند از:
- ترمیم داخلی با استفاده از پیچ. پیچ‌های فلزی به استخوان وارد می‌شوند تا هنگام بهبودی شکستگی، آن را به هم نزدیک نگه دارند. بعضی اوقات پیچ‌ها به صفحه فلزی متصل می‌شوند که از پایین استخوان ران رانده می‌شود.
- تعویض کامل مفصل ران. استخوان ران فوقانی و مفصل موجود در استخوان لگن با قطعات مصنوعی (پروتز) جایگزین می‌شود. به طور فزاینده‌ای، مطالعات نشان می‌دهد تعویض مفصل ران با صرفه‌تر و مرتبط با نتایج طولانی مدت در بزرگسالان سالم که به طور مستقل زندگی می کنند، همراه است.
- تعویض جزئی مفصل ران. اگر انتهای استخوان شکسته شده جابجا شده یا آسیب دیده باشد، ممکن است جراح، سر و گردن استخوان ران را برداشته و جایگزین فلزی را نصب کند. تعویض جزئی مفصل ران ممکن است برای بزرگسالانی که سایر بیماری‌ها یا اختلالات شناختی دارند یا دیگر به طور مستقل زندگی نمی‌کنند توصیه شود.
اگر خون رسانی به قسمت توپی مفصل ران شما در حین شکستگی آسیب دیده باشد، ممکن است پزشک تعویض مفصل یا تعویض جزئی مفصل ران را توصیه کند. این نوع آسیب، که غالباً در افراد مسن با شکستگی گردن ران رخ می‌دهد، به این معنی که استخوان کمتر بهبود می‌یابد.
توانبخشی
تیم مراقبت پزشکی احتمالاً در اولین روز پس از جراحی، شما را از تختخواب و خارج و حرکت می‌دهند. فیزیوتراپی در ابتدا بر تمرینات دامنه حرکت و تقویت، تمرکز خواهد کرد. بسته به نوع جراحی که انجام داده اید و اینکه در خانه کمک دارید، ممکن است لازم باشد از بیمارستان به یک مرکز مراقبت‌های ویژه مراجعه کنید.
در مراقبت های ویژه و در خانه، شما ممکن است با یک متخصص کاردرمانی کار کنید تا تکنیک‌های استقلال در زندگی روزمره، مانند استفاده از توالت، حمام، لباس پوشیدن و پخت و پز را بیاموزید. کاردرمانگر شما تشخیص خواهد داد که آیا واکر یا ویلچر می‌تواند به شما کمک کند تا تحرک و استقلال را دوباره بدست آورید.
آماده شدن برای ویزیت پزشک
ممکن است شما به یک جراح ارتوپدی معرفی شوید.
چه انتظار می رود
دکتر شما ممکن است بپرسد:
- آیا به تازگی از ناحیه ران خود افتاده‌اید یا آسیب دیگری دیده‌اید؟
- شدت درد شما چقدر است؟
- آیا می‌توانید روی پایتان کنار لگن آسیب دیده خود وزن تحمل کنید؟
- آیا آزمایش تراکم استخوان انجام داده‌اید؟
- آیا بیماری دیگری برای شما تشخیص داده شده است؟ چه داروهایی در حال حاضر از جمله ویتامین‌ها و مکمل‌ها استفاده می‌کنید؟
- آیا از الکل یا تنباکو استفاده می‌کنید؟
- آیا تاکنون جراحی کرده اید؟ آیا مشکلی وجود داشت؟
- آیا هیچ یک از بستگان خونی شما مانند پدر و مادر یا خواهر و برادر سابقه شکستگی استخوان یا پوکی استخوان دارند؟
- آیا به طور مستقل زندگی می‌کنید؟
