سندرم سوزش دهان (BMS) یک اصطلاح پزشکی برای سوزش مداوم (مزمن) یا مکرر دهان بدون دلیل مشخص است. این ناراحتی ممکن است بر روی زبان ، لثه ها ، لب ها ، داخل گونه ها ، سقف دهان (کام) یا مناطق گسترده کل دهان تأثیر بگذارد. احساس سوزش می تواند شدید باشد ، گویی دهان خود را سوزانده اید.
سندرم سوزش دهان معمولاً به طور ناگهانی ظاهر می شود ، اما با گذشت زمان می تواند به تدریج ایجاد شود. متأسفانه ، در اغلب موارد علت خاصی قابل تعیین نیست. اگرچه این مسئله چالش برانگیز است ، اما همکاری نزدیک با تیم مراقبت های بهداشتی می تواند به شما در کاهش علائم کمک کند.
علائم سندرم سوزش دهان
علائم سندرم سوزش دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• احساس سوزش یا سوختن که معمولاً زبان شما را تحت تأثیر قرار می دهد ، اما ممکن است بر روی لب ها ، لثه ها ، کام ، گلو یا دهان کامل نیز تأثیر بگذارد
• احساس خشکی دهان با افزایش تشنگی
• تغییر طعم در دهان ، مانند طعم تلخ یا فلزی
• از دست دادن حس چشایی
• سوزن سوزن شدن ، گزش یا بی حسی در دهان
ناراحتی ناشی از سندرم سوزش دهان به طور معمول چندین الگوی مختلف دارد. ممکن است:
• هر روز رخ دهد ، هنگام بیدار شدن از خواب ناراحتی کمی داشته ، اما با پیشرفت روز به روز بدتر می شود
• به محض بیدار شدن شروع شده و تمام روز را ادامه پیدا کند
• گهگاه رخ دهد
در هر الگوی ناراحتی دهانی که داشته باشید ، سندرم سوزش دهان ممکن است ماهها تا سالها ادامه داشته باشد. در موارد نادر ، علائم ممکن است به طور ناگهانی به خودی خود برطرف شده یا کمتر شود. برخی از احساسات ممکن است در هنگام خوردن یا نوشیدن به طور موقت از بین بروند.
سندرم سوزش دهان معمولاً هیچ تغییر فیزیکی قابل توجهی در زبان یا دهان شما ایجاد نمی کند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر ناراحتی ، سوزش یا درد زبان ، لب ها ، لثه ها یا سایر مناطق دهان خود دارید ، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است لازم باشد برای کمک به مشخص کردن علت و ایجاد یک برنامه درمانی موثر با یکدیگر همکاری کنید.
علل سندرم دهان سوخته
علت سندرم سوزش دهان را می توان به عنوان اولیه یا ثانویه طبقه بندی کرد.
سندرم سوزش دهان اولیه
وقتی هیچ ناهنجاری بالینی یا آزمایشگاهی قابل شناسایی نباشد ، این بیماری سندرم سوزش دهان اولیه یا ایدیوپاتیک نامیده می شود. برخی تحقیقات نشان می دهد که سندرم سوزش دهان اولیه مربوط به مشکلات چشایی و اعصاب حسی دستگاه عصبی محیطی یا مرکزی است.
سندرم سوزش دهان ثانویه
گاهی سندرم سوزش دهان به دلیل یک بیماری زمینه ای ایجاد می شود. در این موارد به آن سندرم سوزش دهان ثانویه گفته می شود.
مشکلات اساسی که ممکن است به سندرم سوزش دهان ثانویه مرتبط باشد عبارتند از:
• خشکی دهان یا گزروستومیا که می تواند به دلیل داروهای مختلف ، مشکلات سلامتی ، مشکلات عملکرد غدد بزاقی یا عوارض جانبی درمان سرطان ایجاد شود.
• سایر شرایط دهانی ، مانند عفونت قارچی دهان (برفک دهانی) ، یک بیماری التهابی به نام لیکن پلان دهانی یا بیماری به نام زبان جغرافیایی که به زبان حالت نقشه مانند می دهد
• کمبودهای غذایی ، مانند کمبود آهن ، روی ، فولات (ویتامین B-9) ، تیامین (ویتامین B-1) ، ریبوفلاوین (ویتامین B-2) ، پیریدوکسین (ویتامین B-6) و کوبالامین (ویتامین B-12) )
• آلرژی یا واکنش به غذاها ، طعم دهنده های غذایی ، سایر مواد افزودنی غذایی ، رایحه ها ، رنگ ها یا مواد کار دندانپزشکی
• ریفلاکس اسید معده (بیماری ریفلاکس معده یا مریض ریفلاکس) که از معده وارد دهان می شود
• داروهای خاص ، به ویژه داروهای فشار خون بالا
• عادات دهانی ، مانند رانش زبان ، گاز گرفتن نوک زبان و دندان قروچه (دندان قروچه)
• اختلالات غدد درون ریز ، مانند دیابت یا تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید)
• تحریک بیش از حد دهان ، که ممکن است در اثر مسواک زدن بیش از حد زبان ، استفاده از خمیر دندان های ساینده ، استفاده بیش از حد از دهان شویه ها یا نوشیدن بیش از حد نوشیدنی های اسیدی ایجاد شود.
• عوامل روانشناختی ، مانند اضطراب ، افسردگی یا استرس
استفاده از دندان مصنوعی ، حتی اگر مناسب نباشد و باعث تحریک شود ، به طور کلی سندرم سوزش دهان ایجاد نمی کند ، اما پروتز می تواند علائم را بدتر کند.
عوامل خطر
سندرم سوزش دهان غیر معمول است. با این حال ، موارد زیر احتمال ابتلا را بالاتر می‌برند:
• مونث باشید
• در دوران یائسگی یا بعد از یائسگی باشید
• بیش از ۵۰ سال سن داشته باشید
سندرم سوزش دهان معمولاً خود به خود و بدون هیچ عامل محرک شناخته شده ای شروع می شود. با این حال ، عوامل خاصی ممکن است خطر ابتلا به سندرم سوزش دهان را افزایش دهد ، از جمله:
• بیماری اخیر
• برخی از اختلالات پزشکی مزمن مانند فیبرومیالژیا ، بیماری پارکینسون ، اختلالات خود ایمنی و نوروپاتی
• اقدامات قبلی دندانپزشکی
• واکنش های آلرژیک به غذا
• داروها
• حوادث آسیب زای زندگی
• فشار
• اضطراب
• افسردگی
عوارض
عوارضی که سندرم سوزش دهان ممکن است ایجاد کند یا با آنها همراه باشد ، عمدتا مربوط به ناراحتی است. آنها شامل ، به عنوان مثال:
مشکل به خواب رفتن
مشکل غذا خوردن
افسردگی
اضطراب
جلوگیری از بیماری bms
هیچ راهی شناخته شده برای جلوگیری از سندرم سوزش دهان وجود ندارد. اما با اجتناب از تنباکو ، غذاهای اسیدی ، غذاهای پرادویه و نوشیدنی های گازدار و استرس بیش از حد ، ممکن است بتوانید ناراحتی ناشی از سندرم سوزش دهان را کاهش دهید یا از بدترشدن احساس ناراحتی خود جلوگیری کنید.
تشخیص
هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند سندرم سوزش دهان را تشخیص دهد. در عوض ، پزشک شما سعی می کند سایر مشکلات را قبل از تشخیص سندرم سوزش دهان رد کند.
پزشک یا دندانپزشک شما به احتمال زیاد:
• سابقه پزشکی و داروهایتان را مرور می‌کند
• دهانتان را معاینه می‌کند
• از شما می‌خواهد علائم ، عادات دهان و دندان و روال مراقبت از دهان خود را توصیف کنید
علاوه بر این ، پزشک به احتمال زیاد یک معاینه پزشکی عمومی را انجام می دهد ، به دنبال نشانه هایی از سایر بیماری ها است. ممکن است برخی از تست های زیر را توصیه کند:
• آزمایش خون: آزمایش خون می تواند شمارش کامل خون ، سطح گلوکز ، عملکرد تیروئید ، عوامل تغذیه ای و عملکرد سیستم ایمنی بدن را بررسی کند ، همه اینها ممکن است سرنخ هایی در مورد منبع ناراحتی دهان به پزشک دهد.
• کشت دهانی یا نمونه برداری: گرفتن و تجزیه و تحلیل نمونه ها از دهان می تواند تشخیص دهد که شما به عفونت قارچی ، باکتریایی یا ویروسی مبتلا هستید.
• آزمایشات آلرژی. پزشک شما ممکن است آزمایش آلرژی را برای دیدن حساسیت به برخی غذاها ، مواد افزودنی یا حتی مواد در کار دندانپزشکی پیشنهاد دهد.
• اندازه گیری بزاقی. با سندرم سوزش دهان ، ممکن است دهان شما احساس خشکی کند. آزمایشات بزاقی می تواند تأیید کند که آیا جریان بزاق کاهش یافته اید یا خیر.
• آزمایش رفلاکس معده. این آزمایشات می تواند تشخیص دهد که شما مبتلا به GERD هستید.
• تصویربرداری پزشک شما ممکن است برای بررسی سایر مشکلات سلامتی ، اسکن MRI ، سی تی اسکن یا سایر آزمایشات تصویربرداری را توصیه کند.
• تنظیم دارو اگر دارویی مصرف می کنید که ممکن است منجر به ناراحتی در دهان شود ، پزشک ممکن است دوز دارو را تغییر دهد ، به داروی دیگری روی بیاورد یا در صورت امکان دارو را به طور موقت قطع کند تا ببیند ناراحتی شما برطرف می شود. این کار را خودتان امتحان نکنید ، زیرا قطع برخی از داروها خطرناک است.
• پرسشنامه روانشناسی. ممکن است از شما خواسته شود پرسشنامه هایی را پر کنید که به شما کمک می کند علائم افسردگی ، اضطراب یا سایر بیماری های روانی را درخود تشخیص دهید.
درمان
درمان بستگی به این دارد که چه نوع از سندرم سوزش دهان اولیه یا ثانویه داشته باشید.
سندرم سوزش دهان ثانویه
برای سندرم سوزش دهان ثانویه ، درمان بستگی به شرایط زمینه ای دارد که ممکن است باعث ناراحتی دهان شود.
به عنوان مثال ، درمان عفونت دهانی یا مصرف مکمل هایی برای کمبود ویتامین ممکن است ناراحتی را برطرف کند. به همین دلیل مهم است که سعی کنید علت را دقیقاً مشخص کنید. به محض درمان علل زمینه ای ، علائم سندرم سوزش دهان باید بهتر شود.
سندرم سوزش دهان اولیه
هیچ درمانی شناخته شده برای سندرم سوزش دهان اولیه وجود ندارد و هیچ روش مطمئنی برای درمان آن وجود ندارد. تحقیقات جامع در مورد موثرترین روشها وجود ندارد. درمان به علائم خاص شما بستگی دارد و با هدف کنترل آنها انجام می شود. ممکن است لازم باشد چندین روش درمانی را قبل از یافتن یک یا ترکیبی که به کاهش ناراحتی دهان کمک می کند ، امتحان کنید. و ممکن است زمان لازم باشد تا درمان ها به مدیریت علائم کمک کنند.
گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• محصولات جایگزین بزاق
• شستشوی خوراکی خاص یا لیدوکائین
• کپسایسین ، داروی تسکین دهنده درد که از فلفل قرمز فلفل قرمز حاصل می شود
• داروی ضد تشنج به نام کلونازپام (کلونوپین)
• داروهای ضد افسردگی خاص
• داروهایی که درد عصبی را مسدود می کنند
• درمان شناختی رفتاری برای ایجاد راهکارهایی برای رفع اضطراب و افسردگی و کنار آمدن با درد مزمن
سبک زندگی و درمان های خانگی
علاوه بر درمان پزشکی و داروهای تجویز شده ، این اقدامات خودیاری ممکن است علائم و ناراحتی های دهانی شما را کاهش دهد:
مایعات زیادی بنوشید تا احساس خشکی دهان را تسکین دهد و یا تکه های یخ را مکش کنید.
از خوردن غذاهای اسیدی و مایعات مانند گوجه فرنگی ، آب پرتقال ، نوشیدنی های گازدار و قهوه خودداری کنید.
از الکل و محصولات همراه با الکل خودداری کنید ، زیرا ممکن است باعث تحریک مخاط دهان شود.
از محصولات دخانیات استفاده نکنید.
از غذاهای گرم و پرادویه خودداری کنید.
از مصرف محصولات دارچین یا نعناع خودداری کنید.
خمیر دندان های ملایم یا بدون عطر و طعم مختلف را امتحان کنید ، مانند یکی برای دندان های حساس یا دیگری بدون نعناع و دارچین.
برای کاهش استرس گام هایی بردارید.
