سنکوپ وازوواگال هنگامی اتفاق میافتد که درنتیجه واکنش بیش از حد بدن به برخی عوامل محرک مانند دیدن خون یا ناراحتی شدید عاطفی، غش کنید که این مشکل، سنکوپ نوروکاردیوژنیک نیز نامیده میشود.
تحریک سنکوپ وازوواگال باعث کاهش ناگهانی ضربان قلب و فشار خون میشود. این امر منجر به کاهش جریان خون در مغز شده و باعث میشود مدت کوتاهی هوشیاری خود را از دست دهید.
سنکوپ وازوواگال معمولاً بیخطر است و نیازی به درمان ندارد. اما ممکن است در طی یک دوره سنکوپ وازوواگال به خود آسیب برسانید. پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای رد کردن علل جدیتر غش، مانند اختلالات قلبی، توصیه کند.
علائم
قبل از اینکه بخاطر سنکوپ وازوواگال غش کنید، ممکن است برخی از موارد زیر را تجربه کنید:
- پوست رنگ پریده
- سبکی سر
- دید تونلی؛ میدان دید باریک میشود تا فقط آنچه را که در پیش روست، مشاهده کنید
- حالت تهوع
- احساس گرما
- یک عرق سرد و خنک
- خمیازه
- تاری دید
در حین یک دوره سنکوپ وازوواگال، اطرافیان ممکن است متوجه علائم زیر شوند:
- حرکات پر جنب و جوش و غیرطبیعی
- نبض آهسته و ضعیف
- مردمک چشم گشاد شده
بهبودی پس از یک دوره وازوواگال به طور کلی در کمتر از یک دقیقه شروع میشود. با این حال، اگر بعد از غش کردن خیلی زود برخیزید در حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در معرض خطر غش دوباره قرار دارید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
غش میتواند نشانه ای از یک بیماری جدیتر باشد، مانند بیماری قلب یا مغز. ممکن است بخواهید پس از بروز غش، با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر قبلاً چنین چیزی نداشتهاید.
علت سنکوپ وازوواگال
سنکوپ وازوواگال هنگامی اتفاق میافتد که بخشی از سیستم عصبی تنظیم کننده ضربان قلب و فشار خون درحال واکنش به یک استرس مانند دیدن خون باشد.
ضربان قلب کند شده و رگهای خونی در پاها گشاد میشوند. این امر باعث میشود که خون در پاها جمع شود که فشار خون را کاهش میدهد. افت فشار خون و کاهش ضربان قلب باهمدیگر به سرعت جریان خون در مغز را کاهش میدهد و باعث غش میشود.
گاهی اوقات محرک کلاسیک و متداول سنکوپ وازوواگال وجود ندارد، اما محرکهای رایج عبارتند از:
- ایستادن برای مدت زمان طولانی
- قرار گرفتن در معرض گرما
- دیدن خون
- خون گرفتن
- ترس از صدمه بدنی
- زور زدن، مانند تلاش برای اجابت مزاج
پیشگیری
ممکن است همیشه نتوانید از سنکوپ وازوواگال جلوگیری کنید. اگر احساس میکنید ممکن است غش کنید، دراز بکشید و پاها را بلند کنید. این کار اجازه میدهد تا نیروی جاذبه خون را به مغز هدایت کند. اگر نمیتوانید دراز بکشید، بنشینید و سر خود را بین زانوها قرار دهید تا حالتان بهتر شود.
تشخیص سنکوپ وازوواگال
تشخیص سنکوپ وازوواگال اغلب شامل رد سایر علل احتمالی غش به ویژه مشکلات مربوط به قلب است. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- الکتروکاردیوگرام. این آزمایش سیگنالهای الکتریکی قلب را ثبت میکند و میتواند ریتم نامنظم قلب و سایر مشکلات قلبی را تشخیص دهد. شاید لازم باشد حداقل به مدت یک روز یا به اندازه یک ماه از یک مانیتور قابل حمل استفاده کنید.
- اکوکاردیوگرام. این آزمایش از تصویربرداری اولتراسوند برای مشاهده قلب و جستجوی شرایطی مانند مشکلات دریچه استفاده میکند که باعث غش شدهاند.
- تست استرس ورزش. این تست ریتمهای قلب را در حین ورزش بررسی میکند. این کار معمولاً هنگام پیاده روی یا دویدن روی تردمیل انجام میشود.
- آزمایش خون. پزشک شما ممکن است به دنبال شرایطی مانند کم خونی باشد که میتواند باعث غش شود.
تست میز شیب
اگر به نظر میرسد هیچ مشکلی در قلب باعث غش نمیشود، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد که آزمایش میز شیب را انجام دهید. برای تست میز شیب:
- صاف به پشت روی یک میز دراز میکشید.
- میز تغییر موقعیت میدهد و شما را از زوایای مختلف به سمت بالا متمایل میکند.
- یک تکنسین ریتم قلب و فشار خون شما را کنترل میکند تا ببیند آیا تغییرات وضعیتی روی آنها تأثیر میگذارد یا خیر.
درمان سنکوپ وازوواگال
در بیشتر موارد حمله وازوواگال، درمان غیرضروری است. پزشک ممکن است به شما کمک کند عوامل محرک خود را شناسایی کرده و در مورد راههایی که میتوانید از آنها اجتناب کنید صحبت کند.
با این حال، اگر سنکوپ وازوواگال را اغلب به اندازهای تجربه کنید که بتواند در کیفیت زندگی شما تداخل ایجاد کند، ممکن است پزشک پیشنهاد دهد که یک یا چند روش درمانی زیر را امتحان کنید.
درمان دارویی سنکوپ وازوواگال
دارویی به نام استات فلودروکورتیزون که به طور معمول برای درمان فشار خون پایین استفاده میشود، ممکن است در جلوگیری از سنکوپ وازوواگال مفید باشد. همچنین میتوان از مهار کنندههای انتخابی سروتونین استفاده کرد.
روشهای درمانی
پزشک ممکن است روشهایی را برای کاهش جمع شدن خون در پاها توصیه کند. اینها ممکن است شامل تمرینات پا، پوشیدن جورابهای فشاری یا کشش عضلات پا هنگام ایستادن باشد.
اگر معمولاً فشار خون بالا ندارید ممکن است لازم باشد نمک را در رژیم غذایی خود افزایش دهید. از ایستادن طولانی مدت، به خصوص در مکانهای گرم و شلوغ خودداری کنید و مایعات زیادی بنوشید.
عمل جراحی
به ندرت، قرار دادن ضربان ساز الکتریکی برای تنظیم ضربان قلب ممکن است به برخی از افراد مبتلا به سنکوپ وازوواگال که با سایر روشهای درمانی به آنها کمک نشده است، کمک کند.
آماده شدن برای ویزیت پزشک
آنچه شما می توانید انجام دهید
- جزئیات علائم خود را بنویسید، از جمله محرکهایی که ممکن است باعث غش شما شود.
- لیستی از داروها، ویتامینها و مکملهایی که مصرف میکنید تهیه کنید.
- سوالاتی را که میخواهید از پزشک خود بپرسید، از جمله آزمایشات و درمانهای بالقوه را، یادداشت کنید.
چه انتظاری از پزشک خود دارید
سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد عبارتند از:
- قبل از بیهوش شدن، علائم و نشانههای خاصی داشتهاید؟
- آیا قبلاً غش کردهاید؟ اگر بله، قبل از این که غش کنید، چه میکردید؟
- آیا اخیراً مصرف داروی جدیدی را شروع کرده اید؟
- آیا تا به حال از ناحیه سر آسیب دیدهاید؟
- آیا کسی از خانواده شما به طور ناگهانی بر اثر مشکلات قلبی فوت کرده است؟
در طول معاینه فیزیکی، پزشک به قلب گوش میدهد و فشار خون شما را میگیرد. وی همچنین ممکن است شریانهای اصلی گردن شما را ماساژ دهد تا ببیند آیا این امر باعث ضعف شما میشود.