اگر قصد شیر دادن به کودک خود را دارید، ممکن است در مورد تمام اطلاعات موجود درباره‌ی موضوع کمی احساس خستگی کرده باشید. اگر سوالات یا نگرانی‌هایی در مورد شیردهی دارید، لازم است بدانید کجا باید بروید. اما مهم است که به بدن و کودک خود اعتماد کنید و روند شیر دادن را ادامه دهید. (بعضی اوقات گفتن آسان‌تر از عمل کردن است، می‌دانیم!) نکته ای که فکر کردن در مورد آن آسان است اما معمولاً به هیچ ملاحظه یا گام خاصی نیاز ندارد، اطمینان از دریافت شیر پسین کافی توسط کودک شما در هر وعده غذایی است.
شیر پسین چیست؟
اگر در مورد شیردهی تحقیق کرده باشید، ممکن است در مورد شیر پیشین (آغوز) و شیر پسین خوانده باشید. اگرچه ممکن است به نظر برسد که انواع متفاوتی از شیر هستند اما در واقع سینه‌ها فقط یک نوع شیر تولید می‌کنند. این شیر را می‌توان در ابتدای تغذیه به عنوان شیر پیشین و برای باقی تغذیه به عنوان شیر پسین طبقه بندی کرد.
به طور کلی شیر پیشین دارای محتوای چربی کمتری نسبت به شیر پسین است. در طول یک دوره کامل تغذیه، کودک تمام شیر پیشین و پسین مورد نیاز بدنش را می‌خورد.
هنگامی که کودک شروع به تغذیه می‌کند، شیری که ابتدا به آن دسترسی پیدا می‌کند شیر نزدیک به پستانک است. همانطوریکه سینه‌ها شیر تولید می‌کنند، چربی به کناره‌ی سلول‌های شیرساز می‌چسبد. در حالی که قسمت آبکی شیر با سهولت بیشتری به سمت نوک پستان، جایی که با شیر باقی‌مانده از پایان آخرین خوراک مخلوط می‌شود، میرود.
با افزایش زمان بین دو تغذیه، این شیر رقیقتر می‌شود. به این شیر که کودک با شروع دوباره تغذیه خود ابتدا به آن دسترسی پیدا می‌کند، شیر پیشین می‌گویند. محتوای آب شیر پیشین بیشتر از شیر واقع شده در اعماق پستان است. شیر پیشین اغلب رقیقتر و آبکی‌تر به نظر می‌رسد.
در حالی که کودک به تغذیه ادامه می‌دهد، شیر از اعماق پستان یعنی جایی که سلول‌های چربی شیر در آن ذخیره شده‌اند، کشیده می‌شود. به این شیر که از چربی بیشتری نسبت به شیر قبلی برخوردار است، شیر پسین گفته می‌شود. شیر پسین غالباً غلیظ و خامه‌ای به نظر می‌رسد و غنی‌تر است و دارای کالری متراکم‌تری نسبت به شیر پیشین است.
در تغذیه هیچ نقطه‌ای وجود ندارد که شیر به طور ناگهانی از پیشین به پسین تبدیل شود. در عوض با ادامه خوراک، شیر به تدریج تغییر شکل می‌دهد.
هرچه تعدد شیردهی بیشتر باشد، شیر آبکی به قسمت جلوی پستان می‌آید و ممکن است طول بکشد تا کودک به شیر چرب ذخیره شده در اعماق سینه دسترسی پیدا کند.
چرا شیر پسین مهم است؟
شیر پسین تفاوت چندانی با شیر پیشین ندارد و در واقع مهم این است که کودک بتواند تا زمانی که تمام شوند، به منظور درخواست بیشتر فرآورده از آنها تغذیه کند.
نوزادان با توجه به حجم کلی شیر خورده شده، وزنشان بالا میرود. این امر به میزان چربی شیر وابسته نیست.
در حالی که می‌خواهید به آنها فرصت کافی برای تغذیه بدهید تا راضی شوند، حجم شیر مادر به طور کلی، نه حجم شیر پیشین یا پسین، به رشد آنها کمک می‌کند.
از کجا می‌دانید کودک به اندازه کافی شیر دریافت می‌کند؟
خوشبختانه نیازی به نگرانی نیست. اگر کودک به طور مناسب وزن می‌گیرد و پوشک‌های مرطوب و کثیفی دارد، نیازی به انجام کاری برای رسیدگی به شیر پیشین و پسین نیست.
همه مادرانی که شیر می‌دهند قادر به فراهم کردن شیر پیشین و پسین برای نوزادان خود هستند. یک مطالعه قدیمی از سال ۱۹۸۸ نگرانی‌هایی را مبنی بر اینکه مصرف بیش از حد شیر پیشین می‌تواند باعث ناراحتی یا افزایش وزن شود، ایجاد کرد.
با این حال، تحقیقات اخیرتر در سال ۲۰۰۶ نشان داد که محتوای چربی در شیر با دفعات تغذیه ارتباطی ندارد. در حقیقت، اگر کودک شما مطابق انتظار رشد می‌کند دیگر نیازی به نگرانی در مورد محتوای چربی ندارید!
اضافه مصرف گاهی اوقات به عنوان موضوعی نگران کننده تلقی می‌شود. والدین نگرانند که ممکن است کودک تعادل مناسبی در شیر پیدا نکند. خبر خوب این است که اگر فرآورده‌ای بیش از حد عرضه شود، بدن خود به خود طی چند روز تنظیم می‌شود. با ادامه شیردهی در صورت درخواست، اطمینان حاصل می‌شود که کودک تعادل شیر مورد نیاز خود را بدست می‌آورد.
برخی از نشانه‌هایی که باعث نگرانی والدین از مصرف بیش از حد شیر پشین و مصرف ناکافی شیر پسین شده است، عبارتند از:
- احساس نفخ که برای کودک آزار دهنده است.
- گریه مکرر یا علائمی مانند قولنج
- مدفوع شل یا سبز
- تمایل به خوردن شیر بیشتر از حد معمول
لازم به ذکر است که این لیست علائم و رفتارهایی را نیز شامل می‌شود که می‌تواند کاملاً طبیعی باشد یا ممکن است دلایل دیگری داشته باشد یا اصلاً علتی نداشته باشد. باز هم، ادامه تغذیه بر اساس تقاضا ممکن است به حل مشکلات اساسی کمک کند.
اگر نگران هستید که کودک شما شیر کافی دریافت نمی‌کند، باید برای مشاوره با پزشک یا مشاور شیردهی خود تماس بگیرید. اگر پزشک یا مشاور شیردهی موافقت کند که کودک می‌تواند از تغییرات تغذیه بهره‌مند شود، چند مورد را پیشنهاد می‌کند که انجام دهید.
شیر خود را بیشتر پیشنهاد دهید.
پیشنهاد مکرر سینه به کودک می‌تواند به بدن کمک کند تا شیر بیشتری تولید کند. تغذیه در صورت نیاز به بدن و کودک شما کمک می‌کند تا با یکدیگر همکاری کنند و به نیازهای بدن پاسخ دهند.
به کودک اجازه دهید تااز هر پستان که دوست دارد تغذیه کند.
اگرچه حس به پایان رسیدن شیر در یک سینه، با وجود سینه‌ی دیگری که پر است می‌تواند خنده دار باشد. اما به کودک اجازه دهید پستان را کاملا خالی کند. این به بدن کمک می‌کند تا میزان تأمین شیر را تنظیم کند.
شما متوجه می‌شوید که تغذیه آنها کامل است وقتی دیگر صدای بلعیده شدن نمی‌شنوید. اگرچه ممکن است آنها همچنان به مکیدن ادامه دهند. این به عنوان شیر دادن آسان(یا “غیر مغذی”) شناخته می‌شود.
پمپ کنید تا سینه‌ها خالی شود.
می توانید با اطمینان از پمپاژ تا خالی شدن پستان، میزان تأمین شیر را افزایش دهید. استفاده از دست در تخلیه کامل هر پستان طی جلسه پمپاژ نیز مفید است.
آیا می‌توانید شیر پسین بیشتری تولید کنید؟
گرچه مطمئناً می‌توان شیر بیشتری فراهم کرد و میزان تولید شیر پسین را افزایش داد. اما نیازی به این کار نیست مگر اینکه به طور کلی شیر کم داشته باشید.
شیر پیشین و شیر پسین دو نوع جداگانه‌ای از شیر نیستند و نمی‌توانید بدن خود را به تولید شیر پسین بیشتر وادار کنید. ممکن است سعی کنید با پیروی از پیشنهادات بالا مصرف شیر کودک خود را افزایش دهید. البته این معمولاً مفید نیست مگر اینکه به طور کلی مشکل تغذیه یا تولید شیر داشته باشید.
نکته کلیدی
بدن شما به عنوان یک والد شیرده، غذای مناسبی برای کودکتان تولید می‌کند. شیر مادر پویا و همیشه در حال تغییر است. همچنین کلیه مواد مغذی مورد نیاز کودک را برای شروع زندگی فراهم می‌کند.
اگرچه برای کودک مهم است که شیر مادر را برای رشد و شکوفایی به اندازه کافی مصرف کند، اما بیشتر والدین شیرده لازم نیست کار خاصی انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که این امر به طور طبیعی اتفاق می‌افتد.
اگر نگران این هستید که کودک شما مشکلی دارد یا به طور مناسب وزن اضافه نمی‌کند، با پزشک یا یک مشاور شیردهی صحبت کنید.
اقدامات ساده‌ای وجود دارد که می‌توانید برای اطمینان از دریافت شیر مورد نیاز کودک برای احساس سیری، خواب آرام و رشد همزمان با رشد خود انجام دهید.
