شوک نوروژنیک یک حالت حیاتی و تهدیدکننده است که به دلیل گردش خون نامنظم در بدن ایجاد می شود. ضربه یا صدمه به ستون فقرات می تواند باعث ایجاد این اختلال شود. شوک نوروژنیک بسیار خطرناک است؛ زیرا می تواند باعث افت شدید و ناگهانی فشار خون شود و صدمات جبران ناپذیری به بافت های بدن وارد کند. در صورت عدم درمان، شوک نوروژنیک می تواند عامل مرگ باشد.
علائم شوک
یکی از اصلی ترین علائم شوک نوروژنیک فشار خون پایین و گردش خون نامنظم است.
با این حال ، این شوک می تواند علائم دیگری نیز ایجاد کند:
- سرگیجه
- حالت تهوع
- استفراغ
- نگاه خیره
- غش کردن
- تعریق زیاد
- اضطراب
- رنگ پریدگی
در موارد شدیدتر شوک نوروژنیک، ممکن است باعث موارد زیر شود:
- تنفس دشوار
- درد قفسه سینه
- ضعف در گردش خون نامنظم
- ریتم کند قلبی
- نبض ضعف
- سیانوز ، یا تغییر رنگ لب و انگشتان
- هیپوترمی یا کاهش درجه حرارت بدن
در صورت عدم درمان، شوک نوروژنیک می تواند باعث آسیب بافتی و برگشت ناپذیر شود. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید ، بلافاصله به دنبال مراقبت پزشکی باشید.
دلایل شوک نوروژنیک
شوک نوروژنیک، اغلب در اثر آسیب یا ضربه به نخاع ایجاد می شود. در نتیجه، بدن عملکرد و تحریک سیستم عصبی سمپاتیک را از دست می دهد. سیستم عصبی معمولا در حین فعالیت بدنی، عملکردهای بدن را حفظ می کند. این حفاظت، شامل تقویت ضربان قلب، افزایش فشار خون و باز کردن مجاری تنفسی برای بهبود تنفس است.
اگر سیستم عصبی، به خوبی کار نکند، فشار خون کاهش می یابد و می تواند مغز، بافت ها و نخاع را تحت تأثیر قرار دهد.
سایر دلایل عبارتند از:
- تصادفات رانندگی که باعث آسیب به سیستم عصبی مرکزی یا آسیب نخاعی می شوند
- آسیب های ورزشی باعث آسیب به ستون فقرات می شود
- اصابت گلوله به ستون فقرات
- داروهایی که بر سیستم عصبی خودمختار تأثیر می گذارند، که تنفس و سایر عملکردهای بدن را تنظیم می کند
- تجویز نادرست بی حسی به نخاع
تشخیص شوک نوروژنیک
به منظور تشخیص این بیماری، پزشکان ابتدا معاینه فیزیکی را برای علائم اضافی انجام می دهند و فشار خون را کنترل می کنند. تعدادی آزمایش نیز وجود دارد که پزشکان برای نشان دادن شدت آسیب ناشی از شوک نوروژنیک استفاده می کنند.
سی تی اسکن
در سی تی اسکن از تصاویر اشعه ایکس برای نشان دادن تصاویر بدن استفاده می شود. در صورت آسیب نخاعی، سی تی اسکن می تواند به تشخیص شدت آسیب کمک کند. همچنین می تواند به پزشکان کمک کند تا خونریزی داخلی یا آسیبهای دیگر را تشخیص دهند.
اسکن ام آرآی
اسکن MRI یک آزمایش تصویربرداری است که برای نشان دادن ساختارهای داخلی بدن مانند ستون فقرات استفاده می شود. این می تواند به بیمار کمک کند تا مشکلات ستون فقرات تشخیص داده شود و همراه با ارزیابی علائم بیماری، پزشک می تواند با استفاده از اسکن MRI ، علت کمر درد و شوک نوروژنیک مشخص شود.
سوند ادراری
پزشکان همچنین از کاتتر ادرار برای اندازه گیری حجم ادرار استفاده می کنند. با برخی آسیب های ستون فقرات، بیمار ممکن است به تنهایی قادر به دفع ادرار نباشد یا از بی اختیاری ادرار رنج ببرد. از طریق آزمایش ادرار، پزشکان همچنین می توانند علائم عفونت را تشخیص دهند.
درمان شوک نوروژنیک
اگر سریع درمان نشود، شوک نوروژنیک می تواند آسیب جبران ناپذیری ایجاد کند. منظور از روش های درمانی، ایجاد ثبات در بیمار و جلوگیری از هرگونه آسیب یا آسیب اضافی است.
در ابتدا، پزشک بیمار را بی حرکت می کند تا از آسیب بیشتر جلوگیری کند. سپس به بیمار از طریق وریدی مایعات می دهند تا فشار خونش تنظیم شود. اگر فشار خون خیلی پایین باشد، ممکن است برای افزایش فشار از وازوپرس یا دارویی استفاده شود که به بیمار کمک می کند رگ های خونیش سفت شود و فشار خون افزایش یابد. برخی از متداول ترین وازوپرسورها عبارتند از:
- نوراپی نفرین
- اپی نفرین
- دوپامین
- وازوپرسین
بعلاوه، اگر ریتم قلبی بیمار کندتر است، ممکن است پزشک آتروپین تجویز کند. این دارو به طبیعی نگه داشتن ضربان قلب کمک می کند.
کلام آخر
شوک نوروژنیک می تواند کشنده باشد. اگر اخیراً ستون فقراتتان آسیب دیده اند و حالت تهوع یا گیجی دارید و درد قفسه سینه دارید، باید با شماره ۱۱۵ تماس گرفته و بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
