کلاریترومایسین یک آنتی‌بیوتیک ماکرولیدی است و با متوقف‌کردن روند رشد باکتری‌ها، منجر به درمان عفونت‌های باکتریایی می‌شود. برخلاف تصور، آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان بیماری‌های ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا کاربرد ندارد. دقت کنید که استفاده‌ی آنتی‌بیوتیک در زمانی که نیازی به آن نیست، می‌تواند باعث مقاومت باکتری‌ها نسبت به آنتی‌بیوتیک و عدم اثربخشی آن در آینده شود.
موارد مصرف
کلاریترومایسین جهت درمان انواع مختلف عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. همچنین این دارو می‌تواند همراه با داروهای زخم معده، برای درمان نوع خاصی از زخم معده به کار رود. مورد مصرف بعدی آن پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی خاصی است.
چگونه کلاریترومایسین را مصرف کنیم
این دارو خوراکی‌ست و می‌توانید همراه یا بدون آب مطابق دستور پزشک یا داروساز مصرف کنید. معمولا این دارو هر ۱۲ ساعت یک بار باید مصرف شود. در صورتی که مشکلات معده مشاهده کردید، می‌توانید آن را با غذا یا شیر مصرف کنید. برای مشاهده بهترین اثر، باید این آنتی‌بیوتیک را در فواصل منظم و در ساعات خاصی از روز مصرف کنید.
دوز دارو و مدت‌زمان مصرف آن بستگی به شرایط و بیماری شما دارد. در کودکان دوز ممکن است براساس وزن آن‌ها باشد.
اگر کلاریترومایسین را برای درمان عفونت استفاده می‌کنید، دقت کنید که باید حتما دارو را تا انتهای مدت‌زمان تجویزشده مصرف کنید؛ حتی اگر علائم شما بهبود یافت، باز هم نباید دارو را قطع کنید. این کار می‌تواند به مقاومت آنتی‌بیوتیکی و بازگشت بیماری منجر شود.
اگر آن را برای پیشگیری از عفونت استفاده می‌کنید، دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید. بدون اجازه پزشک هرگز دارو را قطع نکنید. درصورتی که علائمی همچون تب و تعریق شبانه مشاهده کردید با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی
اسهال، حالت تهوع و استفراغ، سردرد و تغییرات چشایی ممکن است با مصرف این دارو اتفاق بیفتد. درصورتی که این علائم ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، حتما با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
فراموش نکنید که پزشک به این علت دارو را برای شما تجویز کرده که تشخیص داده است که فواید آن برای شما بیشتر از عوارض آن است؛ و در اکثر افراد عوارض جانبی دارو را ایجاد نمی‌شود.
اگر عوارض بسیار جدی مثل از دست دادن شنوایی، تغییرات حال و روان، ضعف عضلانی، مشکلات بینایی (مثل افتادگی پلک و تاری دید)، لکنت زبان، تهوع و استفراغ مداوم، دلدرد شدید، ادرار تیره‌رنگ و زردی چشم و صورت را مشاهده کردید، به سرعت با پزشک تماس بگیرید.
این دارو در مواردی نادر می‌تواند موجب مشکلات گوارشی شدیدی مثل اسهال مرتبط با کلاستریدیوم دیفیسل بشود؛ علت آن وجود نوع خاصی از باکتری‌های مقاوم است. این اتفاق می‌تواند در حین درمان یا هفته‌ها پس از آن رخ دهد. هرزمان که اسهال مداوم، دلدرد و معده‌درد شدید و وجود خون در مدفوع را تجربه کردید، سریعا با پزشک تماس بگیرید.
دقت کنید که برای درمان این علائم از ضداسهال یا داروهای اپیوئیدی استفاده نکنید؛ زیرا می‌تواند سبب بدتر شدن این علائم شود.
مصرف مداوم و طولانی‌مدت کلاریترومایسین ممکن است منجر به برفک دهانی یا عفونت‌های قارچی شود. درصورت مشاهده قطعه‌های سفیدی در دهان، تغییراتی در ترشحات واژینال یا دیگر علائم جدید، با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر احساس سرگیجه شدید، غش یا افزایش غیرطبیعی ضربان قلب مشاهده کردید، سریعا به یک مرکز درمانی مراجعه کنید.
واکنش حساسیتی شدید به این آنتی‌بیوتیک خیلی نادر است. با این وجود اگر علائم آن شامل تب مداوم، تورم گره‌های لنفاوی، راش‌های پوستی، خارش و تورم پوست، سرگیجه شدید و تنفس سخت را مشاهده کردید، سریعا به یک مرکز درمانی مراجعه کنید.
احتیاطات مصرف
اگر به کلاریترومایسین یا دیگر آنتی‌بیوتیک‌های خانواده ماکرولید‌ها (مثل اریترومایسین و آزیترومایسین) حساسیت دارید، پیش از مصرف به پزشک یا داروساز خود بگویید. همچنین اگر هرگونه حساسیت دیگری دارید، پزشک خود را در جریان بگذارید.
پیش از مصرف این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید، به خصوص در موارد مقابل:
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- بیماری‌های قلبی مثل بیماری‌های عروق کرونری و حمله قلبی
- بعضی مشکلات خاص عضلانی مثل میاستنیا گراویس
کلاریترومایسین ممکن است موجب تغییراتی در ریتم قلبی به نام طولانی‌شدن موج QT شود. طولانی‌شدن QT به ندرت می‌تواند منجر به افزایش ضربان قلب وخیم و دیگر علائمی همچون سرگیجه شدید و غش شود؛ که در صورت مشاهده باید به سرعت به یک مرکز درمانی مراجعه شود.
در صورتی که شما بیماری‌های خاصی داشته باشید یا داروهایی مصرف می‌کنید که آن‌ها نیز طولانی‌شدن QT ایجاد می‌کنند، ریسک ایجاد طولانی‌شدن QT افزایش می‌یابد. برای جلوگیری از ایجاد این اتفاق درصورت داشتن شرایط زیر، حتما پزشک یا دروساز خود را در جریان بگذارید:
- مشکلات قلبی مثل نارسایی قلبی، ضربان قلب پایین، QT طولانی در الکتروکاردیوگرام خود
- سابقه خانوادگی مشکلات قلبی
کمبود پتاسیم و منیزیم خون نیز می‌تواند شانس طولانی‌شدن QT را افزایش دهد. همچنین داروهایی مثل دیورتیک‌ها و یا داشتن علائم تعریق، اسهال و استفراغ می‌تواند این شانس را بیشتر کند. پیش از مصرف کلاریترومایسین، با پزشک خود مشورت کنید.
کلاریترومایسین ممکن است باعث شود که بعضی واکسن‌های باکتریایی مثل واکسن تیفوئید به خوبی اثرگذار نباشد. در حین درمان با آنتی‌بیوتیک، بدون اجازه پزشک واکسن نزنید.
پیش از جراحی به پزشک یا دندان‌پزشک خود همه داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را اطلاع دهید.
کلاریترومایسن در زمان بارداری تنها در صورت الزام می‌تواند استفاده شود. همچنین باید خطرات و فواید آن تحت بررسی قرار گیرند.
کلاریترومایسین می‌تواند در شیر ترشح شود؛ بنابراین در صورت شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات کلاریترومایسین
تداخلات دارویی می‌تواند اثربخشی دارو را تحت تاثیر قرار دهد و یا عوارض جانبی را افزایش دهد. همواره لیستی از تمام داروها و مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید را همراه داشته‌باشید و در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید. بدون اجازه پزشک، هیچگونه تغییری در دوز یا توقفی در استفاده دوز ندهید.
بسیاری داروها همانند کلاریترومایسین می‌توانند ریتم قلبی را تغییر دهند و موجب طولانی‌شدن QT بشوند؛ مثل آمیودارون (Amiodarone)، دیزوپیرامید (Disopyramide)، دوفتیلید (Dofetilide)، پایموزید (Pimozide)، پروکائینامید (Procainamide)، کوئینیدین (Quinidine) و ساتولول (Satolol).
بعضی داروها می‌توانند حذف کلاریترومایسین از بدن را تحت تاثیر قرار دهند؛ مثل ریفامیاسین‌ها (Rifamycin)، افاویرنز (Efavirenz)، نویراپین (Nevirapine) و ساکوییناویر (Saquinavir)
کلاریترومایسین خود می‌تواند سرعت حذف دیگر داروها از بدن را کاهش دهد؛ مثل:
- کولشیسین (Colchicine)
- دیگوکسین (Digoxin)
- بعضی داروهایی که برای درمان اختلالات نعوظ استفاده می‌شوند
- فشارخون بالای ریوی، مثل سیلدنافیل (Sildenafil) و تادالافیل (Tadalafil)
- ارگوت آلکالوئیدها مثل ارگوتامین (Ergotamine) و دی‌هیدروارگوتامین (Dihydroergotamine)
- فلیبانسرین (Flibanserine)
- بعضی استاتین‌ها مثل لوواستاتین (Lovastatin) و سیمواستاتین (Simvastatin)
- تامسولوسین (Tamsulosin)
- تولواپتان (Tolvaptan)
- تیکاگرلور (Ticagrelor)
مصرف بیش از حد
درصورتی که فردی داروی بیش از حد استفاده کرد و علائم تنگی نفس نشان داد، سریعا با اورژانس تماس بگیرید. همچنین با مرکز اطلاعات مسمومیت تماس بگیرید.
چند نکته مهم:
- داروهای خود را به دیگران ندهید.
- دارو را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
در صورت فراموشی یک دوز
در صورتی که یک دوز دارو را فراموش کردید در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی بود، از دوز فراموش‌شده گذر کنید. هرگز دو دوز را باهم یکی نکنید.
نگهداری
دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. در حمام نگهداری نکنید و از دسترس کودکن دور نگه‌دارید.
داروها را در فاضلاب نریزید. هرگز داروهای تاریخ مصرف‌گذشته را مصرف نکنید.
