اختلال دزدی بیمارگونه یا کلپتومانیا (Kleptomania)؛ یک اختلال روانی است که با میل کنترل نشده و وسواسی به دزدی مشخص میشود. جنون دزدی؛ یک اختلال کنترل تکانه است که در آن، خودکنترلی هیجانی و یا رفتاری غالب میباشد. این مشکل، معمولاً در نتیجه یا همراه با سایر بیماری های روانی ظاهر میشود. فرد مبتلا به دزدی بیمارگونه؛ بر خلاف دزد، اقلامی را برای ارضا یک تکانه می دزد، زیرا آن شی، برای او ارزشی ندارد و به سختی مورد استفاده قرار میگیرد.
به این صورت که غالبا، اقلام دزدیده شده توسط شخصی که دچار جنون دزدی است؛ دور انداخته یا ذخیره میشوند. پس از سرقت، فرد دچار احساس گناه، پشیمانی، ترس و شرم خواهد شد. در این بخش از مرکز مشاوره دکتر قیومی، همه چیز درمورد علل، علائم، ویژگی ها و درمان اختلال جنون سرقت و یا کلپتومانیا را به شما آموزش میدهیم. برای آشنایی بیشتر با این نوع از انواع بیماری ها و اختلالات روانی تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
اختلال دزدی بیمارگونه و جنون دزدی (Kleptomania) به چه معناست؟
اختلال کلپتومانیا (Kleptomania)؛ ناتوانی مکرر در برابر میل به سرقت چیزهایی است که معمولاً به آنها نیاز ندارید و اغلب ارزش کمی دارند. دزدی بیمارگونه؛ یک اختلال نادر اما جدی در سلامت روان میباشد که در صورت درمان نشدن، میتواند باعث دردهای روحی زیادی برای شما و عزیزانتان شود.
جنون دزدی؛ نوعی اختلال کنترل تکانه است، یعنی اختلالی که با مشکلات مربوط به خودکنترلی عاطفی یا رفتاری مشخص می شود. اگر اختلال کنترل تکانه دارید، در مقاومت در برابر وسوسه یا اصرار برای انجام عملی که برای دیگران یا خودتان مضر است، مشکل خواهید داشت.
بسیاری از دزدها؛ زندگی پنهانی دارند، زیرا می ترسند به دنبال درمان سلامت روان خود باشند. اگرچه هیچ درمانی برای اختلال کلپتومانیا وجود ندارد، اما درمان دارویی یا گفتار درمانی می تواند به توقف چرخه دزدی اجباری کمک کند. برای مشاوره آنلاین روانشناسی با متخصصان ما در مرکز مشاوره دکتر قیومی درتماس باشید.
ویژگی های افراد دارای اختلال دزدی بیمارگونه چیست؟
به طور کلی، افراد مبتلا به اختلال دزدی بیمارگونه خصوصیات و ویژگی های زیر را دارند:
- برخلاف سارقان معمولی مغازه، افراد مبتلا به اختلال جنون دزدی؛ به طور اجباری برای منافع شخصی، سرپیچی، انتقام یا شورش دزدی نمی کنند، بلکه آنها فقط به دلیل میل قوی به سرقت، نمی توانند در برابر آن مقاومت کنند.
- معمولاً، افراد دارای اختلال کلپتومانیا خود به خود و بدون برنامه ریزی یا کمک یا همکاری شخص دیگری؛ این کار (دزدی) را انجام می دهند.
- اکثر افراد مبتلا به جنون دزدی؛ در مکان های عمومی مانند فروشگاه ها و سوپرمارکت ها و برخی ممکن است از دوستان یا آشنایان خود سرقت کنند.
- اقلام دزدیده شده اغلب برای فرد مبتلا به کلپتومانیا بی ارزش هستند و فرد ابزار و پول لازم برای خرید آنها را دارد.
- اقلام دزدیده شده توسط فرد مبتلا به اختلال دزدی بیمارگونه؛ اغلب پنهان شده و هرگز استفاده نمی شوند. همچنین این وسایل می توانند به خانواده یا دوستان اهدا شده و یا حتی مخفیانه به جایی که از آنجا دزدیده شده اند، بازگردانده شوند.
- انگیزههای دزدی در فرد مبتلا به جنون سرقت؛ میتوانند بیایند و بروند یا در طول زمان با شدت کمتر یا بیشتر رخ دهند.
علت اختلال کلپتومانیا یا جنون دزدی چیست!؟
علت اصلی اختلال کلپتومانیا ناشناخته است. نظریه های مختلف نشان می دهد که تغییرات خاصی در مغز؛ ممکن است علت اصلی این اختلال جنون دزدی باشد. تحقیقات بیشتری برای درک بهتر این علل احتمالی مورد نیاز میباشد، اما دزدی بیمارگونه میتواند به موارد زیر مرتبط باشد:
- مشکلات مربوط به یک ماده شیمیایی مغز (انتقال دهنده عصبی) به نام سروتونین؛ به تنظیم خلق و خو و احساسات کمک میکند. سطوح پایین سروتونین در افرادی که مستعد رفتارهای تکانشی هستند، رایج می باشد اما این در حد یک نظریه است.
- اختلالات اعتیاد دزدی، میتواند باعث آزاد شدن دوپامین (انتقال دهنده عصبی دیگر) شود. دوپامین باعث ایجاد احساسات لذت بخش میشود و برخی از افراد به دنبال این هستند که این احساس لذت بخش را بارها داشته باشند.
- سیستم اپیوئیدی مغز که سیستم تکانه ها را تنظیم می کند، عدم تعادل در این سیستم می تواند مقاومت در برابر تکانه ها را دشوار کند. این مسئله میتواند از عوامل ایجاد این مورد از انواع بیمارها و اخنتلالات روانی باشد.
عوامل خطر اختلال دزدی بیمارگونه که باید حتما به آنها توجه کرد
برخی از افراد مبتلا به کلپتومانیا یا دزدی بیمارگونه، ممکن است هرگز به دنبال درمان نباشند یا پس از سرقت های مکرر به زندان بروند، بنابراین بسیاری از موارد کلپتومانیا تشخیص داده نمی شوند. اختلال جنون سرقت، اغلب در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود، اما میتواند در میانسالی یا بعد از آن هم شروع شود. حدود دو سوم افراد مبتلا به کلپتومانیا یا جنون دزدی؛ بانوان هستند.
عوامل خطر برای اختلال کلپتومانیا، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سابقه خانواده: داشتن یکی از بستگان درجه یک، مانند والدین یا خواهر و برادر، مبتلا به دزدی بیمارگونه، اختلال وسواس فکری-اجباری، یا اعتیاد به مصرف الکل یا سایر مواد میتواند خطر ابتلا به کلپتومانیا را افزایش دهد.
- یک بیماری روانی دیگر داشته باشید: افراد مبتلا به کلپتومانیا، اغلب دارای یک بیماری روانی دیگر مانند اختلال دوقطبی، اختلال اضطراب، اختلال خوردن، اختلال مصرف مواد مخدر یا اختلال شخصیت می باشند.
علائم اختلال دزدی بیمارگونه یا جنون دزدی؛ شامل چه مواردی است؟!
علائم اختلال دزدی بیمارگونه شامل موارد زیر می باشد:
- ناتوانی در مقاومت در برابر اصرارهای شدید برای سرقت وسایلی که به آنها نیاز ندارید.
- احساس افزایش تنش، اضطراب یا هیجان قبل از سرقت
- احساس لذت، تسکین یا رضایت در طول دزدی
- احساس گناه زیاد، پشیمانی، نفرت از خود، شرم یا ترس از دستگیر شدن پس از سرقت
- عود هوس ها و تکرار چرخه کلپتومانیا
عوارض و پیامدهای اختلال کلپتومانیا
در صورت عدم درمان، کلپتومانیا یا دزدی بیمارگونه؛ میتواند مشکلات جدی عاطفی، خانوادگی، شغلی، حقوقی و مالی ایجاد کند. به عنوان مثال، شما میدانید که دزدی اشتباه است، اما احساس میکنید، نمیتوانید در برابر این خواسته مقاومت کنید، بنابراین احساس گناه، شرم، عزت نفس پایین و تحقیر می تواند شما را از بین ببرد.
همچنین، ممکن است به دلیل سرقت، دستگیر شوید یا اینکه یک زندگی اخلاقی و صادقانه داشته باشید و از رفتار دزدی اجباری خود گیج و منزجر شوید.
سایر اختلالات و عوارض مرتبط با کلپتومانیا ممکن است، شامل موارد زیر باشد:
- سایر اختلالات کنترل تکانه، مانند قمار اجباری یا خرید اجباری
- سوء مصرف الکل و مواد
- اختلالات شخصیت
- اختلالات اشتها
- افسردگی
- اختلال دو قطبی
- اختلال اضطراب
- افکار خودکشی و یا اقدام به خودکشی
منبع: مرکز مشاوره دکتر قیومی (https://drghaumi.com/)