علت کج شدن انگشت شست پا (هالوکس والگوس) چیست؟
هالوکس والگوس یک اصطلاح پزشکی است که برای توصیف بدشکلی رایج پا که با انحراف یا تغییر زاویه شست پا از خط وسط پا به سمت دیگر انگشتان، استفاده می‌شود. این حالت معمولا به عنوان بونیون شناخته می‌شود و می‌تواند دردناک و ناراحت‌کننده باشد. از جمله رایج‌ترین علل ایجاد هالوکس والگوس می‌توان به پوشیدن کفش‌های تنگ و ژنتیک اشاره کرد. برای آشنایی با دیگر علل ایجاد و روش های درمان هالوس والگوس با ما همراه باشید.
دلایل کج شدن انگشت شست پا
کج شدن انگشت شست پا یا بونیون شست پا یک بیماری عضلانی استخوانی است که به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود. این عارضه را می‌توان با ایجاد شدن یک برآمدگی در مفصل متاتارس شست پا و کاهش دامنه حرکتی انگشت و سفتی آن تشخیص داد. مهم‌ترین علل ایجاد هالوکس والگوس شامل صافی کف پا، ایستادن طولانی مدت، بیماری‌های زمینه‌ای، سستی مفاصل و پوشیدن کفش نامناسب است که در ادامه به توضیح هر کدام می‌پردازیم.
صافی کف پا
صافی کف پا عارضه‌ای است که معمولا به دلایل ژنتیکی ایجاد می‌شود و در آن، قوس کف پا کاهش یافته و سطح تماس کف پا با زمین در بیشترین حالت خود قرار می‌گیرد. در نتیجه این عارضه، تقسیم فشار وزن بدن بر پا به صورت صحیح و متعادلی انجام نشده و این تحمل وزن در قسمت‌هایی بسیار زیاد یا بسیار کم خواهد بود. این عدم تعادل در تقسیم فشار وزن موجب ایجاد فشار به انگشتان پا و انحراف شست پا به سمت دیگر انگشتان می‌شود. بنابراین صافی کف پا و تقسیم فشار نامناسب در کف پا موجب ایجاد هالوکس والگوس و تغییر شکل انگشتان پا می‌شود.
ایستادن‌های طولانی مدت
ایستادن یک وضعیت طبیعی برای بدن انسان است که در آن تمامی وزن بدن بر روی پاها قرار می‌گیرد. این حالت در مدت زمان کوتاه، خطر خاصی برای سلامتی ندارد، اما انجام این کار برای مدت زمان طولانی و بدون استراحت، موجب ایجاد مشکلات بسیار جدی از جمله پادرد، التهاب پا، واریس رگ‌ها، خستگی عضلات، کمردرد، گردن درد و شانه درد می‌شود. بنابراین با توجه به این که ایستادن‌های طولانی مدت فشار بسیار زیادی بر پنجه‌ها و دیگر نقاط پا وارد می‌کند، همین فشار بر انگشتان پا موجب تغییر شکل انگشتان پا و انحراف شست پا به سمت دیگر انگشتان می‌شود. بنابراین ایستادن‌های طولانی مدت به مرور زمان موجب ایجاد هالوکس والگوس می‌شود.
بیماری‌های زمینه‌ای مثل نقرس، روماتیسم و آرتروز
نقرس یک بیماری مزمن و التهابی است که معمولا به واسطه انتشار بلور‌های اسید اوریک در مفاصل و بافت‌های محیطی آن ایجاد می‌شود. این بیماری معمولا با علائمی مانند درد شدید، تورم و التهاب، گرمی و حساسیت و محدودیت حرکتی همراه است و زمانی که مفصل متاتارسال انگشت شست پا را تحت تاثیر قرار دهد، موجب ایجاد انحراف و هالوکس والگوس می‌شود.
روماتیسم یک مفهوم بسیار کلی است که بیش از ۱۰۰ بیماری مختلف در ناحیه مفاصل، عضلات، قلب، کلیه و… را شامل می‌شود. این عارضه با علائمی از جمله درد و التهاب مفاصل، سفتی مفاصل، افزایش مایع مفصلی و… همراه است و شامل تمامی گروه سنی می‌شود. زمانی که این بیماری مفصل متاتارسال پنجه پا را درگیر کند، موجب ایجاد انحراف در این مفصل و تغییر شکل آن می‌شود.
آرتروز یک بیماری مزمن مفصلی است که موجب التهاب و تخریب مفصل می‌شود. این بیماری معمولا با درد، تورم، محدودیت حرکتی و تغییر شکل مفصل همراه است و زمانی که مفصل پنجه پا را درگیر کند، موجب انحراف شست پا به سمت دیگر انگشتان و تغییر شکل آن‌ها می‌شود.
سستی مفاصل
سستی مفاصل وضعیتی است که منجر به تضعیف و آسیب دیدگی بافت‌های مفصلی به ویژه غضروف‌ها می‌شود و علائمی از جمله درد، تورم، سفتی مفصل و محدودیت حرکتی را به همراه دارد. عواملی که موجب سستی مفصل می‌شود شامل پیری، ژنتیک، جراحی یا آسیب‌های گذشته، اضافه وزن و چاقی، آسیب های ورزشی و شغل و بیماری‌های مفصلی است. این عارضه ممکن است در هر مفصلی ایجاد شود، اما معمولا در مفاصلی که وزن زیادی بر روی آن‌ها قرار دارد مانند مفاصل پنجه پا، بیشتر دیده می‌شود و تغییر شکل مفاصل را به همراه دارد.
پوشیدن کفش نامناسب
کفش و مناسب بودن فرم و شکل آن تاثیر بسیار زیادی بر پا و بیماری‌های آن دارد. هالوکس والگوس یا کج شدن انگشت شست پا به سمت دیگر انگشتان بیشتر در خانم‌ها دیده می‌شود و علت آن پوشیدن کفش‌های پاشنه‌دار نامناسب و تنگ است. پوشیدن کفش‌های نامناسب به خصوص کفش‌هایی که دارای پنجه‌های تنگی هستند، به مرور زمان موجب ایجاد فشار بر انگشتان پا و تغییر شکل آن‌ها می‌شود. در نتیجه با پوشیدن کفش‌های تنگ به مرور زمان انحراف انگشت شست پا به سمت دیگر انگشتان یا هالوکس والگوس بوجود خواهد آمد و موجب آزار و اذیت، تورم و درد خواهد شد.
درمان هالوکس والگوس توسط دکتر آقاعلیخانی
روش‌های درمانی که توسط دکتر آقاعلیخانی برای درمان بیماران مبتلا به هالوکس والگوس در نظر گرفته می‌شود با توجه به شدت انحراف و علائم آن متفاوت است. رایج‌ترین این روش‌ها عبارت است از:
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد و التهاب و قرار دادن آن به صورت غیر مستقیم بر روی مفصل
- پوشیدن کفش‌های جادار‌تر و راحت‌تر که دارای پنجه‌های پهن و قوس مناسب باشد.
- مصرف دارو‌های ضد التهاب و مسکن برای کاهش التهاب و درد
- استفاده از دستگاه‌های ارتز برای ایجاد تراز بهتر پا
- استفاده از بالشتک‌های ژله‌ای یا تجهیزات طبی بین انگشت شست پا و انگشت کنار آن
- انجام نرمش و ورزش‌های لازم برای افزایش دامنه حرکتی مفصل
- جراحی هالوکس والگوس انگشت شست پا در موارد بسیار شدید با هدف تنظیم مجدد انگشت منحرف شده و کاهش درد آن
