متأسفانه بیماری ام اس در زنان اختلالی است که علائم اولیه و ثانویه آن با علائم بسیاری از بیماری‌های دیگر یکی می‌باشد. در واقع می‌توان گفت که علائم اختصاصی بیماری‌ام اس بسیار کم هستند. به همین دلیل این بیماری مخرب بسیار دیرتر از بیماری‌های دیگر تشخیص داده می‌شود. اما با این وجود، داشتن علائم اولیه‌ام اس به تشخیص زودهنگام و درمان هر چه بهتر آن کمک می‌کنند.
به زبانی دیگر می‌توان گفت که دانستن علائم یک نوع قدرت است. زیرا شما را از وجود این بیماری مطلع می‌کند. در این مقاله می‌خواهیم به صورت کامل علت به وجود آمدن بیماری ام اس در زنان و علائم آن را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.
علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست؟
افراد زیادی در مورد دلایل به وجود آمدن بیماری ام اس در زنان سؤال دارند. جالب است بدانید که دانشمندان و متخصصان فعال در این زمینه هنوز دلیل خاص و قطعی برای به وجود آمدن بیماری‌ام اس پیدا نکرده‌اند. به همین دلیل همگی آن‌ها بر دست داشتن عوامل مختلف در به وجود آمدن این بیماری توافق دارند. ژنتیک، سبک زندگی ناسالم، برخی عفونت‌ها و ابتلاء به بیماری‌های خاص از دلایل به وجود آمدن بیماری ام اس هستند. بهترین پزشکان را می توانید در سایت دکتر پیج ببینید.
بیماری ام اس در زنان ریشه از تخریب پوشش محافظ یا همان میلین سلول‌های عصبی دارد. تخریب میلین در انتقال پیام عصبی بین سلول‌ها اختلال ایجاد کرده و سبب کندی انتقال پیام می‌شود. سبک زندگی ناسالم مانند ورزش نکردن، تغذیه ناسالم و… در ایجاد آسیب به ساختار میلین مؤثر است. برخی از عفونت‌ها مانند مونونوکلئوز عفونی می‌توانند خطر ابتلاء به بیماری ام اس در زنان را افزایش دهند. برخی از بیماری‌ها مانند پسوریازیس، مشکلات تیروئید، التهاب، دیابت نوع ۱، کم خونی و… از دلایل ایجاد آسیب به سلول‌های عصبی هستند.
علائم ام اس در زنان کدامند؟
علائم بیماری ام اس در زنان و افراد مبتلا به این بیماری با هم متفاوت هستند. یعنی برخی از این علائم تنها در برخی از بیماران مبتلا به‌ام اس خود را نشان می‌دهند. درنتیجه قرار نیست تمامی این علائم در یک بیمار مشاهده شوند. ممکن است مشاهده دو الی سه عدد از این علائم منجر به تشخیص قطعی بیماری‌ام اس شود. بسیاری از علائم زیر هم در مردان و هم در زنان مبتلا وجود دارند.
در ادامه می‌خواهیم علائم بیماری ام اس در زنان را بررسی کنیم. تشخیص بیماری ام اس در زنان با شناخت علائم این بیماری میسر می‌شود.
خواب رفتن اعضای بدن در بیماری ام اس
احساس گزگز، سوزن سوزن شدن و خواب رفتن دست و پا یکی از علائم متداول بیماری ام اس است. در حالت عادی زمانی که پا‌ها و دست در فشار قرار بگیرند، به خواب می‌روند. اما در بیماران مبتلا به ام اس، خواب رفتن دست و پا امری عادی می‌باشد. زیرا اعصاب این ناحیه ضعیف بوده و عملکرد خوبی از خود نشان نمی‌دهند.
خستگی و خواب آلودگی مفرط
خستگی و خواب آلودگی مفرط از دیگر علائم بیماری ام اس در زنان است. بیماران مبتلا به این بیماری اذعان دارند که خستگی مفرط و غیر منطقی دارند. یعنی این بیماران خستگی زیادی را تجربه می‌کنند در صورتی که کار خاصی انجام نداده‌اند.
جالب است بدانید که این خستگی با خوابیدن و استراحت کردن از بین نمی‌رود. این خستگی زیاد و مفرط ناشی از تخریب اعصاب و فیبر‌های ستون فقرات است.
اسپاسم، گرفتگی و درد عضلانی
اسپاسم یا سفتی عضلات، گرفتگی و درد مزمن از علائم شایع بیماری ام اس در زنان می‌باشد. این بیماران در اغلب مواقع درد مزمنی را در نواحی عضلات خود احساس می‌کنند. علاوه بر این علائم، برخی از حرکات غیرارادی عضلات نیز رخ می‌دهند. یعنی ممکن است عضله‌ای به صورت غیر ارادی منقبض شود. این علائم در اغلب موارد در عضلات پا رخ می‌دهند. همچنین کمردرد در میان این بیماران شایع است.
تغییرات حسی ناشی از بیماری ام اس در زنان
ایجاد تغییرات حسی در اندام‌های مختلف بدن کاملاً طبیعی هستند. زیرا تخریب سلول‌های عصبی، موجب ایجاد حس‌های متفاوت در فرد می‌شود. مثلاً فرد بیمار ممکن است حس کشیدگی را در برخی از نواحی پوست خود حس کند. برخی از بیماران نمی‌توانند سردی و گرمی را از هم تشخیص دهند. این مورد برای بیماران مبتلا به‌ام اس بسیار خطرناک است. زیرا ممکن است باعث سوختگی پوست آن‌ها در صورت لمس وسایل داغ شود.
عدم توانایی در انجام چندین کار به صورت همزمان
یکی از نقاط ضعف بیماران مبتلاء به ام اس آن است که نمی‌توانند مانند افراد عادی چندین کار را به صورت همزمان انجام دهند. در واقع این افراد نه از لحاظ ذهنی و نه عملی توانایی لازم برای ارائه عملکرد مناسب را نمی‌توانند از خود نشان دهند. بنابراین بیماری ام اس در زنان توانایی هماهنگ کردن را از فرد می‌گیرد. این بیماران در هنگام انجام چندین کار دست پاچه شده و ممکن است به کلی قید انجام کار را بزنند.
ضعف در حافظه، از علائم بیماری ام اس در زنان
همان طور که قبلاً اشاره کردیم، بیماری ام اس در زنان ناشی از آسیب به سلول‌های سیستم عصبی مرکزی است. زمانی که سلول‌های مغزی آسیب ببینند، فرد فراموشکار شده و حافظه کوتاه مدت و بلند مدت او ضعیف می‌شود. به همین دلیل است که ام اس احتمال ابتلاء به آلزایمر را نیز افزایش می‌دهد. این بیماران بسیار فراموشکار بوده و به راحتی مسائل اولیه و روزانه را از یاد می‌برند. فراموش کردن جای برخی از وسایل نیز یکی دیگر از علائم ام اس است.
کاهش تمرکز در بیماران مبتلا به ام اس
انجام برخی از کار‌ها به صورت دقیق به تمرکز بالایی نیاز دارند. مثلاً انجام کار‌های عملی و تحصیلات جزء این کار‌ها هستند. متأسفانه افراد مبتلا به ام اس به دلیل آسیب دیدگی سیستم عصبی مرکزی توانایی بالایی در تمرکز کردن ندارند. بنابراین انجام دادن کار‌هایی که به تمرکز بالایی نیاز دارند برای این افراد بسیار دشوار است. مثلاً تایپ کردن و نوشتن متن برای آنان چالش برانگیز است. بهبود میلین سلول‌های عصبی می‌تواند موجب افزایش تمرکز بیماران مبتلا به ام اس شود.
حالت تهوع و سرگیجه‌یهویی در بیماری ام اس
حالت تهوع و سرگیجه با وجود آسیب به سلول‌های عصبی و عدم تعادل و هماهنگی کاملاً طبیعی است. بیماری ام اس در زنان می‌توان حالت سرگیجه و تهوع زیادی را به وجود بیاورد. معمولاً این حالت تهوع زمانی رخ می‌دهد که فرد در حال راه رفتن است.
بنابراین در زمان راه رفتن و یا انجام کار دیگری تعادل خود را از دست داده و احساس تهوع شدیدی به او دست می‌دهد. دارو درمانی تا حد زیادی می‌تواند حس حالت تهوع را در این افراد بهبود ببخشد.
علائم هشدار دهنده ام اس در زنان
بیماری ام اس در زنان دارای برخی از علائم اختصاصی در زنان است. یعنی این علائم را تنها می‌توان در زنان یافت. جالب است بدانید که ریشه تمامی این علائم در تغییرات هورمونی است. در واقع تغییرات هورمونی هستند که علائم ناشی از بیماری‌ام اس را در زنان به وجود می‌آورند. در ادامه می‌خواهیم چند عدد از علائم ام اس مختص زنان را بررسی کنیم.
مشکلات قاعدگی در زنان
بر اساس گفته پزشکان، هر بیماری خودایمنی که بتواند بر روی سیستم ایمنی تأثیر داشته باشد، سبب ایجاد تغییراتی در قاعدگی خواهد شد. عقب افتادن قاعدگی در زنان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. استرس، تغییر هورمونی، آنفولانزا، مصرف برخی از دارو‌ها و… جزء این دلایل هستند.
جالب است بدانید که بیماری ام اس می‌تواند چرخه قاعدگی را مختل کند. بنابراین اگر قاعدگی شما به صورت غیرقابل پیش‌بینی عقب افتاد، بهتر است علائم را جدی گرفته و هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
ارتباط علائم بیماری ام اس در زنان و بارداری
دوران بارداری در زنان با بالا رفتن میزان برخی از هورمون‌ها در بدن همراه است. جالب است بدانید که بیماری ام اس هیچگونه مانعی برای باردار شدن و یا به دنیا آوردن فرزندی سالم ایجاد نمی‌کند. یعنی مادران مبتلا به‌ام اس می‌توانند به صورت طبیعی باردار شده و فرزند سالمی به دنیا بیاورند.
طبق تحقیقات انجام شده، علائم ام اس در سه ماهه دوم و سوم بارداری به صورت جالبی بهبود پیدا می‌کنند. این بهبودی ممکن است به دلیل بالا رفتن هورمون بارداری در بدن باشد. البته شایان ذکر است که علائم بعد از دوران بارداری برمی گردند.
علائم بیماری ام اس در دوران یائسگی
کاهش سطح استروژن در هنگام یائسگی می‌تواند علائم بیماری ام اس در زنان را تشدید کند. در نتیجه زنانی که یائسه می‌شوند، علائم ام اس را به صورت شدیدتری تجربه می‌کنند. به همین دلیل پزشکان از دارو‌های هورمونی برای کاهش این علائم آزاردهنده بهره می‌برند.
مشکلات جنسی ناشی از بیماری ام اس در زنان
کاهش میل جنسی، تحریک‌پذیری کم و کاهش حس فرد هنگام ارگاسم از علائم دیگر بیماری ام اس هستند. در این بیماری سلول‌های عصبی که وظیفه انتقال احساس را به عهده دارند نمی‌توانند پیام‌های حسی را به خوبی منتقل کنند. در نتیجه کاهش کیفیت عمل جنسی در زنان مبتلا به این بیماری کاملاً طبیعی است. همچنین مشکلات عضلانی موجب ناتوانی جنسی خواهند شد.
علائم اولیه ام اس در زنان
در بخش‌های قبلی به علائم کلی بیماری ام اس در زنان پرداختیم. اما در این بخش می‌خواهیم به علائم اولیه‌ام اس بپردازیم. یعنی این علائم قبل از نشانه‌های دیگر در فرد بیمار خود را نشان می‌دهند. بنابراین حتماً تمامی این علائم را جدی گرفته و در صورت مشاهده فوراً به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات بینایی
مشکلات و ضعف بینایی در میان اکثر بیماران مبتلا به‌ام اس دیده می‌شوند. حتی ممکن است برخی از بیماران بینایی کامل یک چشم یا هر دو چشم خود را از دست بدهند. کور رنگی و ضعف بینایی ناشی از التهاب سلول‌های عصبی ناحیه چشم اتفاق می‌افتند. این بیماران نمی‌توانند رنگ‌ها را به خوبی تشخیص داده و اغلب به عینک طبی نیاز پیدا می‌کنند.
عدم تعادل و کنترل در هنگام راه رفتن
بیماری ام اس در زنان و مردان موجب عدم تعادل در هنگام راه رفتن، کاهش سرعت فرد، عدم توانایی در دویدن و… می‌شود. اگر در هنگام راه رفتن به صورت مدام به زمین می‌افتید و توانایی حفظ تعادل خود را ندارید، بهتر است علائم را جدی بگیرید. زیرا اولیه‌ترین نشانه‌ام اس، عدم تعادل در هنگام راه رفتن است. این بیماران نمی‌توانند بر روی یک خط راست راه بروند.
بروز مشکلات در تکلم و بلع
اگر جدیدا خیلی تپق می‌زنید و یا لب و زبانتان شما را در حرف زدن یاری نمی‌کنند، احتمال بیماری ام اس وجود دارد. همچنین ام اس مشکلات عدیده‌ای در بلع به وجود می‌آورد. مثلاً ممکن است سرعت غذا خوردن و جویدن شما به صورت قابل توجهی کاهش یابد.
تغییرات گسترده در اجابت مزاج و دفع ادرار
یکی از نشانه‌های بیماری ام اس در زنان، دفع زیاد یا خیلی کم ادرار است. مثلاً برخی از بیماران با این که در طول روز آب زیادی مصرف می‌کنند، اما خیلی کم ادرار دارند. یا برعکس، برخی از بیماران مبتلا با نوشیدن یک لیوان آب ممکن است بار‌ها و بار‌ها به تخلیه مثانه نیاز پیدا کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
همان طور که قبلاً اشاره کردیم، علائم اولیه بیماری ام اس در زنان با علائم بسیاری از بیماری‌های دیگر مشترک است. در نتیجه در بسیاری از موارد تشخیص بیماری به سختی انجام می‌شود.
در صورتی که علائم اولیه و هشداردهنده بیماری ام اس را مشاهده کردید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. زیرا مراجعه به موقع به پزشک، شانس درمان بیماری و عدم پیشرفت آن را افزایش می‌دهد. در صورتی که دو الی سه علائم بیماری‌ام اس را با هم مشاهده کردید، بهتر است به پزشک مراجعه نمایید. برای مشاهده لیست بهترین دکتر ام اس در تهران می توانید بر روی متن لینک داده شده کلیک کنید.
برای درمان ام اس (MS) باید به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
تشخیص و درمان بیماری ام اس در زنان در حوزه کاری متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست قرار دارد. این پزشکان در زمینه تشخیص بیماری‌های مربوط به اعصاب مرکزی و اعصاب محیطی تبحر دارند. درنتیجه با مشاهده علائم ذکر شده می‌توانند وجود بیماری‌ام اس را تشخیص داده و راهکار‌های مناسبی برای درمان آن ارائه دهند.
شایان ذکر است که درمان قطعی برای بیماری ام اس هنوز یافت نشده است. بلکه با راهکار‌های درمانی فقط می‌توان از پیشرفت بیماری و بروز علائم آزاردهنده آن جلوگیری کرد.
جمع‌بندی
در این مقاله به صورت کامل به معرفی علائم بیماری ام اس در زنان و پزشک‌ام اس پرداختیم. فراموش نکنید که علائم بیماری در میان مردان و زنان یکی می‌باشند اما برخی از علائم مختص زنان هستند. میزان شدت علائم در بیماران مختلف با هم متفاوت است. به همین دلیل گاهی مواقع این علائم نادیده گرفته می‌شوند.
