سرطان سینه ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما احتمال بروز آن با افزایش سن بیشتر میشود. در بیشتر موارد، سرطان سینه در زنان بالای ۵۰ سال شایعتر است، بهویژه پس از یائسگی. با این حال، این بیماری میتواند در زنان جوانتر نیز رخ دهد، حتی در دهه ۲۰ یا ۳۰ زندگی.
آیا سرطان سینه قبل از ۳۵ سالگی قابل تشخیص است؟
بله، سرطان سینه قبل از ۳۵ سالگی نیز قابل تشخیص است، هرچند که در این گروه سنی نسبتاً نادر است. با این حال، در زنانی که در این سن به سرطان سینه مبتلا میشوند، معمولاً عوامل خطر خاصی وجود دارد که احتمال ابتلا را افزایش میدهد.
پزشک یا متخصص میتواند در صورت مشاهده علائم مشکوک، معاینه دقیق انجام دهد.
در زنان جوان با بافت سینه متراکم، سونوگرافی معمولاً بهتر از ماموگرافی است. ماموگرافی در موارد خاص و بر اساس صلاحدید پزشک انجام میشود.
اگر تودهای شناسایی شود، نمونهبرداری از بافت برای تأیید یا رد سرطان انجام میشود.
علائم هشداردهنده در زنان زیر ۳۵ سال به شرح زیر است:
وجود تودهای که بهطور مداوم رشد میکند یا سفت است.
تغییرات پوستی روی سینه (مانند فرورفتگی یا تغییر رنگ).
ترشح غیرطبیعی از نوک سینه.
احساس درد غیرمعمول یا مداوم در ناحیه سینه یا زیربغل.
سرطان سینه در سن پایین
سرطان سینه در سنین پایین (زیر ۴۰ سال) نادر است اما ممکن است رخ دهد و گاهی نیز تهاجمیتر از مواردی است که در سنین بالاتر دیده میشود. اگرچه احتمال ابتلا در سنین پایین کمتر است، اهمیت آگاهی از عوامل خطر، علائم و روشهای تشخیص زودهنگام بسیار بالاست.
تشخیص زودهنگام سرطان سینه در سن پایین میتواند به درمان موفقتر سرطان سینه و پیشآگهی بهتر منجر شود. آگاهی از بدن، توجه به علائم غیرعادی و مراجعه بهموقع به پزشک، نقش حیاتی در مدیریت این بیماری دارد.
دلیل سرطان سینه در سن پایین چیست؟
سرطان سینه در سنین پایین به دلایل مختلفی رخ میدهد که معمولاً با عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی مرتبط است. برخلاف سرطان سینه در سنین بالاتر که بیشتر به تغییرات مرتبط با افزایش سن مرتبط است، سرطان در سن پایین اغلب به عوامل خاص و گاهی نادر برمیگردد.
1. عوامل ژنتیکی و ارثی
گاهی جهش در ژن ها به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهند. زنان دارای این جهشها در سنین پایینتر بیشتر در معرض خطر هستند.
وجود چندین مورد سرطان سینه یا تخمدان در اعضای درجه اول خانواده (مادر، خواهر، خاله) احتمال ابتلا را افزایش میدهد.
۲. عوامل هورمونی و تولیدمثل
شروع زودرس قاعدگی (قبل از ۱۲ سالگی) یا یائسگی دیررس: طولانیتر بودن دورههای قاعدگی باعث افزایش مدت زمان قرارگیری در معرض استروژن میشود.
عدم بارداری یا بارداری در سنین بالا: بارداری در سنین پایین میتواند محافظتکننده باشد، اما زنانی که دیرتر بچهدار میشوند یا هرگز باردار نمیشوند، بیشتر در معرض خطر هستند.
3. سبک زندگی و محیط زیست
چاقی: بافت چربی میتواند استروژن تولید کند، که یکی از عوامل تحریک رشد سلولهای سرطانی است.
مصرف الکل: حتی مصرف کم الکل ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.
مصرف دخانیات: سیگار کشیدن، به ویژه در سنین پایین، میتواند یک عامل خطر باشد.
قرارگیری در معرض مواد شیمیایی: برخی مواد شیمیایی ممکن است بر سیستم هورمونی اثر منفی بگذارند.
4. عوامل بیولوژیکی و بافتی
بافت متراکم سینه: زنانی که بافت سینه آنها متراکمتر است، نه تنها خطر بیشتری برای ابتلا دارند، بلکه تشخیص سرطان نیز دشوارتر است.
سرطانهای تهاجمیتر در سنین پایین: معمولاً در سنین پایین، سرطانها ممکن است از نظر زیستی تهاجمیتر باشند.
5. التهاب مزمن و سیستم ایمنی
التهاب مزمن یا ضعف سیستم ایمنی ممکن است به ایجاد تغییرات سرطانی در سلولها منجر شود.
آیا می توانم خطر ابتلا به سرطان سینه را در سنین پایین کاهش دهم؟
بله، میتوانید با اتخاذ روشهایی در سبک زندگی و توجه به عوامل خطر، خطر ابتلا به سرطان سینه را حتی در سنین پایین کاهش دهید. اگرچه نمیتوان تمام عوامل خطر را کنترل کرد (مانند عوامل ژنتیکی)، اما بسیاری از جنبهها قابل مدیریت هستند.
روشهای کاهش خطر سرطان سینه در سنین پایین
1. سبک زندگی سالم
فعالیت بدنی منظم:
ورزش منظم (حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت شدید در هفته) میتواند سطح هورمونها را تنظیم کرده و التهاب را کاهش دهد.
حفظ وزن مناسب:
اضافهوزن و چاقی، بهویژه بعد از بلوغ، میتواند خطر سرطان سینه را افزایش دهد. کنترل وزن اهمیت زیادی دارد.
رژیم غذایی سالم:
مصرف مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدانها مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل، و حبوبات.
کاهش مصرف چربیهای اشباع و گوشتهای فرآوریشده.
مصرف روغنهای سالم مانند روغن زیتون و مغزها.
کاهش مصرف الکل:
حتی مقادیر کم الکل میتواند خطر سرطان سینه را افزایش دهد.
ترک سیگار:
مصرف دخانیات، بهویژه در زنان جوان، با افزایش خطر سرطان سینه همراه است.
2. توجه به سلامت هورمونی
اجتناب از مصرف طولانیمدت هورمونها:
اگر از قرصهای ضدبارداری یا هورموندرمانی استفاده میکنید، با پزشک مشورت کنید تا خطرات آن بررسی شود.
بارداری و شیردهی:
بارداری در سنین پایینتر و شیردهی طولانیمدت میتواند به کاهش خطر سرطان سینه کمک کند.
3. آگاهی از سابقه خانوادگی
بررسی ژنتیکی:
اگر در خانواده شما سابقه قوی سرطان سینه یا تخمدان وجود دارد، مشاوره ژنتیکی و آزمایش جهش ژن میتواند کمککننده باشد.
غربالگری زودهنگام:
در صورت داشتن سابقه خانوادگی، ممکن است پزشک توصیه کند غربالگری زودتر از سنین معمول (مانند ماموگرافی یا MRI سینه) انجام شود.
4. خودآزمایی سینه
ماهی یکبار خودآزمایی سینه انجام دهید و در صورت مشاهده هرگونه تغییر (توده، تغییر در شکل یا پوست سینه، ترشح غیرعادی) به پزشک مراجعه کنید.
5. مدیریت استرس
استرس مزمن میتواند بر سیستم ایمنی و هورمونها اثر منفی بگذارد. تمرین روشهای کاهش استرس مانند یوگا، مدیتیشن، و تکنیکهای تنفس عمیق میتواند مفید باشد.
6. کاهش تماس با مواد شیمیایی مضر
اجتناب از تماس با مواد شیمیایی
استفاده از محصولات ارگانیک و مواد غذایی عاری از آفتکشها در صورت امکان.
7. رعایت برنامههای غربالگری و پزشکی
معاینات منظم پزشکی:
مراجعه به پزشک برای معاینه فیزیکی سینه و انجام آزمایشهای لازم.
غربالگری مناسب سن:
اگر پرخطر نیستید، غربالگری منظم معمولاً از ۴۰ یا ۵۰ سالگی توصیه میشود، اما برای زنان جوانتر با سابقه خانوادگی ممکن است غربالگری زودهنگام تجویز شود.
نتیجهگیری
با رعایت سبک زندگی سالم، آگاهی از عوامل خطر، و انجام غربالگریهای مناسب، میتوانید خطر ابتلا به سرطان سینه در سنین پایین را به میزان قابلتوجهی کاهش دهید. در صورت داشتن هرگونه نگرانی، مشورت با پزشک و بررسی وضعیت سلامتیتان اهمیت زیادی دارد.
اطلاعات بیشتر: وب سایت دکتر ناهید نفیسی