روان‌گسیختگی، اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی (Schizophrenia) یک اختلال روانی است که مشخصهٔ آن ازکارافتادگی فرایندهای فکری و پاسخگویی عاطفی ضعیف است.
این بیماری را می‌توان وخیم‌ترین بیماری روان‌شناختی دانست که معمولاً به صورت توهم شنیداری، توهم‌های غیرمتعارف، یا تکلم و تفکر آشفته نشان می‌دهد و با اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی قابل توجهی همراه است. شروع علائم معمولاً در دوران نوجوانی رخ می‌دهد، با یک شیوع در طول زندگی جهانی در حدود ۰٫۳–۰٫۷٪. تشخیص بر اساس مشاهدهٔ رفتار و تجارب گزارش‌شدهٔ بیمار است.
به نظر می‌رسد محیط اولیه، فاکتورهای ژنتیکی، نوروبیولوژی، و فرآیندهای روانی و اجتماعی از مهم‌ترین عوامل مؤثر باشند؛ چنان که ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی چپ دست بوده‌اند. به نظر می‌رسد استفاده از مواد مخدر و داروها باعث ایجاد یا وخامت علایم می‌شوند.
محوریت درمان اسکیزوفرنی، داروهای آنتی سایکوتیک (ضدجنون) هستند، که عمدتاً فعالیت گیرنده دوپامین (و گاهی اوقات سروتونین) را سرکوب می‌کنند. درمان روانی و توان بخشی حرفه‌ای و اجتماعی نیز در روند درمان موثر هستند.
