همانطور که سنتان بالاتر میرود سلولهایتان نیز پیرتر میشوند . نتایج تحقیقاتی جدید نشان میدهند که سلولهای پیر نسبت به چیزی که در گذشته تصور میشد درصد بیشتری از سلولهای پوست را به خود اختصاص میدهند .
با گذر زمان سلولها به مرور قدرت تقسیم خود را از دست میدهند و وارد فاز پیری میشوند . در این فاز سلولها مرده محسوب نمیشوند اما به درستی نیز عمل نمیکنند . این سلولهای پیر میتوانند موجب تاخیر در بهبود زخم ، تضعیف پاسخهای سیستم ایمنی و ایجاد چین و چروک شوند .
John Sedivy از دانشگاه Brown تصریح میکند :
فاز پیری به معنای مرگ سلولی نیست و مشکل نیز همین جاست .
آمار ترسناک
مطالعات قدیمیتر نشان میدادند که تنها درصد کمی از اندامهای زنده را سلولهای پیر تشکیل میدهند اما تحقیقات جدیدتر که برروی بابونها صورت گرفتهاست نشان دادهاست که این مقدار در پیری حتی به ۲۰ درصد هم میتواند برسد !
بابونها از نظر سلولی به انسانها خیلی شباهت دارند به همین دلیل دانشمندان این یافتهها را برای ما نیز صادق میدانند .
Sedivy میافزاید :
۲۰ درصد در پوستهای پیر واقعا رقم ترسناکی است ! این بدان معناست که ۲۰ درصد سلولهای پوستتان غیرکاربردی هستند و حتی میتوانند مضر هم باشند .
سلولهای پیر به طور گسترده در مطالعات بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفتهاند اما این بررسی که ژورنال Science نیز منتشر شده است اولین تحقیقی است که نشان میدهد که سلولهای پیر در مقادیر قابل توجهی در اندامهای زنده وجود دارند .
برای شمارش سلولهای پیر پوست در مراحل مختلف زندگی ، محققان نمونههای کوچکی از پوست ساعد بابونهایی را که در شکارگاههای تحقیقاتی زندگی میکردند مورد بررسی قرار دادند . پریماتهای مورد بررسی بین ۵ تا ۳۰ سال سن داشتند که تقریبا معادل با ۱۵ تا ۹۰ سالگی در انسانهاست .
Sedivy و تیم همراهش نمونههای سلولی را را برای یافتن معرفهای زیستی خاصی که نشانگر سن سلولی هستند مورد امتحان قرار دادند . آنان پی بردند که تعداد سلولهای پیر بصورت نمایی با افزایش سن بیشتر میشود . در پنج سالگی سلولهای پیر تنها ۴ درصد سلولهای نمونهها را تشکیل میدادند ؛ اما در ۳۰ سالگی این رقم تا ۲۰ درصد هم افزایش مییافت .
این سلولها عملکرد مفيدى نیز از خود نشان نمیدهند !
به دلایلی بدن فعالانه این سلولها را حذف نمیکند و آنها در طول دورهی زندگی یک اندام در آن انباشته میشوند .
Sedivy این گونه اشاره میکند :
سلولهای پیر اساسا در ادامهی زندگیشان کار مفیدی انجام نمیدهند و همین مورد است که که به نوبهی خود میتواند زیانآور باشد . اینکه آنان بهطور طبیعی فعالیت نمیکنند و تنها در جایی ثابت میمانند و فضا اشغال میکنند ، میتواند به سلولهای اطرافشان نیز آسیب برساند .
شواهد دیگر نشان میدهند که این سلولها ممکن است فعالانه موادی شیمیایی ترشح کنند که به بافتهای اطرافشان آسیب میرساند .
البته ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که در مورد نمونههای بابون وحشی این سلولها هیچ وقت فرصت نخواهند یافت که برای مدت طولانی به زندگی خود ادامه دهند چراکه همین که بابون از دورهی باروری خود میگذرد به طور معمول توسط بابون نر و جوانتری کشته میشود .