تنگی شریان کلیه ، باریک شدن یک یا هردو شریان حامل خون به کلیه‌هاست. (شریان‌های کلیوی)
باریکی شریان‌ها موجب جریان ناکافی خون اکسیژن‌دار به کلیه‌ها می‌شود. کلیه‌ها برای تصفیه‌ی مواد زاید و مایعات اضافی به جریان کافی خون نیاز دارند. کاهش جریان خون ممکن است موجب افزایش فشار خون کلی بدن شود ( فشار خون سیستمیک) و به بافت کلیه‌ها آسیب برساند.
علایم
ممکن است تنگی شریان کلیه، تا مراحل پیشرفته‌ی آن، نشانه‌ی تشخیصی نداشته باشد. بسیاری از بیماران هیچ نشانه یا علامت تشخیصی ندارند. بیماری ممکن است هنگام چک کردن بیماری‌های دیگر به طور اتفاقی تشخیص داده شود.
اگر شرایط زیر را داشته باشید ممکن است پزشک شما به وجود مشکلی پی ببرد:
- فشار خون بالا که ناگهانی شروع می‌شود.
- فشار خون بالا که قبل ۳۰ سالگی و بعد ۵۵ سالگی شروع می‌شود.
با پیشرفت تنگی شریان کلیه، سایر علایم و نشانه‌ها چنین هستند:
- فشار خون بالا که به سختی درمان می‌شود
- صدای صفیر گلوله که به معنی جریان داشتن خون در یک رگ باریک است، پزشک شما با قرار دادن استتوسکوپ در روی کلیه‌های شما این صدا را خواهد شنید.
- افزایش سطح پروتئین در ادرار و یا سایر نشانه‌هایی که حاکی از اختلال عملکرد کلیه باشد.
- بدتر شدن عملکرد کلیه در طول دوره‌ی درمان برای فشار خون بالا
- تجمع مایعات و خیز در بافت‌های بدن
- نارسایی قلبی مقاوم به درمان
اگر علایم و نشانه‌های مداومی دیدید به پزشک مراجعه کنید.
دو علت عمده‌ی این بیماری
تصلب شریان کلیوی: آترواسکلروز یا تصلب شریان به تجمع چربی‌ها، کلسترول و سایر مواد (پلاک) درون و روی دیواره‌های شریان گفته می‌شود. هر چه این پلاک‌ها بزرگ‌تر شود، سفت‌تر شده و جریان خون کاهش می‌یابد و موجب زخم در کلیه شده، و در نهایت باریک شدن رگ حاصل می‌شود. بیشتر موارد تنگی شریان کلیه به دلیل آترواسکلروز می‌باشد.
دیسپلازی فیبروماسکولار: در دیسپلازی فیبروماسکولار عضلات دیواره‌ی شریان به صورت غیر طبیعی رشد می‌کنند و شریان کلیوی به صورت تناوبی بخش‌های تنگ و پهن خواهد داشت. در نتیجه، شریان در تصاویر ظاهری مهره مانند دارد. شریان کلیوی می‌تواند بسیار باریک شود؛ که به موجب آن، کلیه دریافت کافی خون نداشته و آسیب می‌بیند.
این اتفاق می‌تواند در یک و یا هر دو کلیه اتفاق بیافتد. متخصصان علت دیسپلازی فیبروماسکولار را نمی‌دانند. این شرایط بیشتر در زنان شایع بوده ممکن است به صورت مادرزادی باشد.
آترواسکلروز و دیسپلازی فیبروماسکولار می‌توانند تمامی شریان‌های بدن را، همانند شریان کلیوی، تحت‌تاثیر قرار دهند و موجب مشکلاتی شوند.
به ندرت، تنگی شریان کلیه به دلایل دیگر نیز رخ می‌دهد.
- التهاب عروق خونی (واسکولیت)
- اختلال سیستم عصبی که موجب رشد تومور در بافت عصبی می‌شود (نوروفیبروماتوز)
- توموری که در ناحیه‌ی شکم رشد کرده و بر روی شریان کلیه فشار وارد می‌کند ( فشار بیرونی )
شایع‌ترین شکایات بالینی
- فشار خون بالا (فشار خون بالای کلیوی عروقی – رنوواسکولار هایپرتنشن )
- نارسایی کلیوی که نیاز به درمان با دیالیز و یا پیوند کلیوی دارد.
- ابقا مایعات (ادم) در پاها، که موجب خیز در قوزک پا و یا پا می‌شود.
- تنفس کوتاه که در نتیجه‌ی تجمع ناگهانی مایعات در ریه می‌باشد. (فلش ادم ریوی)
