سه دانشمند از ایرلند، ژاپن و چین برنده ی نوبل پزشکی ۲۰۱۵ شدند.
اکتشافات این دانشمندان به پزشکان کمک می‌کند که با مالاریا و بیماری های انگلی خاصی مبارزه کنند.
تو یویو (Tu Youyou)، دانشمند چینی، در حین آزمایش هایی محرمانه برای ارتش، حین انقلاب فرهنگی، موفق به کشف یکی از موثرترین درمان ها برای مالاریا شد.
این فارماکولوژیست ۴۸ ساله برای کشف آرتمیسینین (artemisinin)، دارویی که به پیشرفت کلروکین (داروی درمان مالاریا) کمک می‌کرد، موفق به دریافت هشتمین جایزه نوبل شد.
کلروکین با پیشرفت انگل مالاریا به اندازه ی سابق موثر نیست.
دو محقق دیگر، ساتوشی اومورا (Satoshi Ōmura)، متخصص میکروب‌های خاک در دانشگاه کیتاساتو است و ویلیام کمپل(William Campbell)، انگل شناس دانشگاه درو در نیوجرسی، نیمه دیگر جایزه نوبل را برای کشف آورمکتین (avermectin)، درمانی برای بیماری های ناشی از انگل های کرم حلقوی، دریافت کردند.
با همکاری یکدیگر، این دانشمندان باعث تغییر زندگی میلیون ها بیمار مبتلا به مالاریا شدند.
انجمن نوبل اظهار دارد:
این اکتشافات انسان را به ابزاری قدرتمند برای شکست این بیماری ناتوان کننده که سالانه تعداد زیادی را مبتلا می‌کند، مجهز کرده اند. نتایج این اکتشافات باعث جلوگیری از مرگ و کاهش درد و رنج بی‌شمار خواهد شد.
در سال ۱۹۶۷، تو مسئول انجام پروژه ۵۲۳ برای بافتن درمانی موثر برای مالاریا شد. چرا که این بیماری باعث بالارفتن آمار مرگ و میر در نیروهای ویتنام شمالی، بیشتر از آمار آن در ارتش آمریکا بود.
برای بررسی دقیق‌تر این بیماری، تو به استان هاینان، جزیره ای در جنوب چین، فرستاده شد. وی مجبور به ترک دختر ۴ساله ی خود در شیرخوارگاهی در پکن شد.
تو و تیم محققان همراه او، بیش از ۲۰۰۰داروی سنتی چینی را به‌منظور یافتن سرنخی برای مبارزه با مالاریا را بررسی کردند. در یکی از نسخه ها، که ۱۶۰۰سال پیش نوشته شده بود، نکته ی بسیار مهمی کشف شد.این نسخه توضیح می‌داد چگونه کرم چوب شیرین یا آرتمیسیا آنوئا (Artemisia annua) برای درمان بیماری ها باید در آب نگه‌داری شود.
اولین آزمایش آن‌ها روی انسان در سال ۱۹۷۲در پکن رخ داد. به ۲۱بیمار مبتلا به مالاریا نسخه ی تو داده شد. نیمی از بیماران به کشنده‌ترین نوع مالاریا که عامل آن انگل پلاسمودیوم فالسیپاروم (Plasmodium falciparum)است مبتلا بودند و نیمی دیگر به شایع ترین نوع این بیماری که توسط انگل پلاسمودیوم ویواکس ( Plasmodium vivax) ایجاد می‌شود.
درمان تو باعث از بین رفتن هر دو نوع انگل شد.
کشف آورمکتین نیز حاصل از همکاری اومورا و کمپل است. مشتقات این دارو می‌توانند در درمان بیماری های اونکوسرسایسیس یا کوری رودخانه ای (onchocerciasis) و فیلاریازیس لنفاوی (lymphatic filariasis) که بیش از ۱۰۰ میلیون نفر را درگیر می‌کند، موثر باشد.
همچنین پیش‌بینی شده است که می‌تواند به درمان سایر بیماری های انگلی نیز کمک کند.
مبتلایان به این بیماری ها علائمی مانند تورم هایی که منجر به الفنتیازیس می شود و ناتوانی که می‌تواند باعث طرد آن‌ها از جامعه شود. میکروبیولوژیست ژاپنی اومورا، همانند تو موفقیت خودرا مرهون بررسی مواد طبیعی می‌داند. او نمونه های خاک را جمع‌آوری می‌کرد و با آزمایش باکتری هایی که به صورت طبیعی در آن‌ها زندگی می‌کنند، متوجه شد این باکتری ها ترکیبات ضد میکروبی خاصی را تولید می‌کردند.
کار اومارا توسط کمپل درآمریکا دنبال شد. او استرپتومایسز آورمیتیلیس (Streptomyces avermitilis) را در درمان بیماری های انگلی در حیوانات اهلی بسیار موثر یافت.
ترکیب آورمکتین به داروی جدیدی به نام ایورمکتین (ivermectin) ارتقا داده شد.
این ترکیب باعث از بین بردن انگل در انسان می‌شد و به راهی جدید برای مبارزه با این بیماری ها تبدیل شد.
کمپل با تماس تلفنی از طرف یک گزارشگر بیدار شد و هنگامی که خبر برنده شدن جایزه نوبل را شنید، تا زمانی که سایت نوبل را ندید، باور نمی‌کرد!
وی خود را مستحق این جایزه نمی‌دانست چرا که جزئی از تیم بزرگی در آمریکا بود که ایورمکتین را کشف کرده‌بودند.
او به دانشمندان توصیه می‌کند برای یافتن درمان بیماری ها، به طبیعت بازگردند و عقیده دارد که انسان هرگز نمی‌تواند به خوبی طبیعت به خلقت بپردازد.
منبع
- nobelprize.org
- theguardian.com
