حرکت تند و تیز قطار، قایق ویا اتومبیل ممکن است برای بسیاری لذت‌بخش باشد، اما برای عده‌ای دیگر موجب ایجاد انواعی از ناراحتی‌ها از جمله سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ می‌گردد. با دکتر مجازی همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم.
این پدیده که به بیماری حرکت (motion sickness) موسوم است قابلیت درگیر ساختن تمامی افراد را دارد اما بطور معمول در میان کودکان شیوع بیشتری دارد. علاوه بر حرکت که عامل اصلی این بیماری است، پیج‌های تند و حتی تغییر جهات دوربین در فیلم‌های سه‌بعدی و واقعیت مجازی نیز می‌توانند موجب پدیداری علائم بیماری گردند.
با این که این موضوع خطرات جانی را به دنبال ندارد اما نشانه‌های آن می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده بوده و لذت سفر را به کابوس و دل‌پیچه تغییر بدهند. اما علت چیست؟
دکتر هیلاری هاوکینز در این باره اظهار داشت:
پاسخ را می‌توان در ناهماهنگی ایجاد شده میان ورودی‌های حسی مغز که توانایی درک موقعیت بدن در حالت ایستا و حرکت را دارد جستجو کرد. به هنگام پیاده‌روی ویا حالت ایستاده دچار این بیماری نخواهید شد. اما در هنگام بروز آن، مرکز تعادل در گوش داخلی چیزی مغایر با واقعیت را دریافت می‌کند.
بخشي از ساختارهای گوش درونی که در مجموع سيستم وستيبولار نامیده می‌شوند توانایی درک جاذبه و حرکات را فراهم می‌کنند و با انتقال سیگنال‌های تولید‌شده موجب حفظ تعادل می‌گردند. این اطلاعات با کمک سیگنال‌های تعادلی جمع‌آوری شده از سایر ارگان‌های حسی از جمله چشم درک نهایی تعادل را رقم می‌زنند. با این حال تناقض در اطلاعات ارگان‌های حسی می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
بطور مثال در صورتی که در اتومبیلی در حال حرکت قرار داشته باشید، چشمان شما گذر سریع اجسام اطرافتان را می‌بیند. این موضوع سبب القای حس حرکت در مغز شما خواهد شد. اما بدن‌تان از داستانی دیگر حکایت می‌کند! شما در ماشین ساکن هستید. این ناهماهنگی ممکن است سبب ایجاد نشانه‌های بیماری حرکت گردد. در واقع مغز شما نمی‌داند به اطلاعات کدام ارگان حسی‌تان اعتماد کند!
یکی از عواقب بیماری حرکتی القای سردرد‌های میگرنی نیز خواهد بود. در این میان رانندگان، اثرات کمتری از سیگنال‌های متناقض را نشان می‌دهند. علت این موضوع ممکن است در کنترل فرمان باشد. حالت تهوع معمولا اولین نشانه این بیماری است اما تقریبا در همه افراد این مورد با سایر علائم مانند بی‌حالی، کج خلقی و حس پر بودن معده آمیخه می‌شود.
با وجود درک کلی از مکانیسم ایجاد مشکل، راه‌حلی کارآمد برای بیماری حرکت وجود ندارد اما برخی مطالعات نشان از بهبود وضعیت افراد، هنگام نشستن بر روی صندلی جلوی اتومبیل حکایت دارند. علت این موضوع خیره شدن به افق و کاهش حس حرکت توسط حس بینایی می‌باشد.
