واژۀ “جذام” ممکن است اندام‌های خورده‌شده یا قرنطینه‌گاه‌های دورافتاده را برایتان تداعی کند؛ اما این بیماری اصلاً در آن حد که فکر می‌کنید وحشتناک نیست و امروزه کاملاً قابل درمان است.
نام جذام (Leprosy) امروزه به “بیماری هنسن” (Hansen’s Disease) تغییر یافته است. عامل این بیماری باکتریایی مایکوباکتریوم لپری (Mycobacterium leprae) می‌باشد. بیماری قادر است ضایعات پوستی ایجاد کرده و به دستگاه عصبی فرد آسیب همیشگی وارد سازد؛ ولی خورده‌شدن اندام‌ها و کنده‌شدنشان از بدن، یک تصور کاملاً اشتباه و البته رایج در رابطه با این بیماری است.
چذام هم‌چنان فعال است، حتی در ایالات متحده
هرچند جذام اغلب به عنوان یک بیماری باستانی و از رده خارج‌شده شناخته شده است، باکتری عامل این بیماری هم‌چنان وجود دارد و قادر است افراد را مبتلا سازد. در همین ماه سپتامبر (که در حال کوچ است!) یک مورد از جذام در کالیفرنیا گزارش شد که یک دختربچۀ مدرسه‌ای بود. هر ساله چندین مورد ابتلا به جذام در بخش‌های جنوبی ایالات متحده، شامل: فلوریدا، لوییزیانا و تگزاس، گزارش می‌شود.
در سال ۲۰۱۴، با استناد به برنامۀ ملی بیماری هنسن (National Hansen’s Disease Program) ۱۷۵ مورد جذام در ایالات متحده گزارش شده بود. طبق آمار NHDP هر ساله چیزی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ مورد ابتلای به جذام در آمریکا گزارش می‌شود.
جذام کاملاً قابل درمان است
ایزوله‌سازی بیماران جذامی که در گذشته‌های نه چندان دور انجام می‌شد، بیماران را به نیستی می‌کشانید. امروزه جذام با ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌های مختلف قابل درمان است. با این حال فرآیند درمان زمان زیادی را می‌طلبد؛ طبق اطلاعات سازمان CDC، یک بیماری جذامی باید بین شش ماه تا دو سال آنتی‌بیوتیک مصرف کند تا بهبودی کامل حاصل شود. طبق اظهارات NHDP، چند روز پس از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک، بیماری در فرد غیرواگیر شده و به دیگران سرایت نمی‌کند. دلیل این امر این است که آنتی‌بیوتیک‌های امروزی طی چند روز مصرف، تقریباً تمام باکتری‌های مولد بیماری را در فرد از بین می‌برند. تعداد کمی از این باکتری‌ها که در بدن فرد باقی می‌ماند، نمی‌تواند فرد دیگری را میتلا کنند؛ اما اگر دورۀ درمان پیش از موعد قطع شود، این گروه اندک می‌تواند تکثیر یافته و وضع را به قبل برگرداند. باکتری‌های مرده حتی پس از اتمام درمان می‌توانند تا چندین سال در بدن باقی بمانند، اما هیچ خطری از نظر ایجاد دوبارۀ عفونت ندارند.
آرمادیلو می‌تواند ناقل جذام باشد!
یکی از دلایل شایع‌تر بودن جذام در برخی از مناطق کشور (ایالات متحده) به موجودی (!) به نام آرمادیلوی نه‌نواره (Nine-banded Armadillo با نام علمی Dasypus novemcinctus) باز می‌گردد. این گونه از آرمادیلو می‌تواند باکتری مولد جذام را به انسان منتقل کند. از نظر محققان، اولین بار انسان در حدود ۵۰۰ سال گذشته، جذام را به آرمادیلو انتقال داد. نتایج یکی از مطالعات سال ۲۰۱۱ ثابت کرد که هم‌اکنون آرمادیلو قادر به انتقال دوبارۀ آن به انسان است!
دوست‌داران این حیوان بهتر است کمی محافظه‌کارانه‌تر با آن برخورد کنند چرا که آرمادیلو تنها حیوانی است که می‌تواند به جذام ابتلا یابد.
بیشتر افراد نسبت به جذام ایمن هستند
بله، جذام واگیر است – فرد حتی اگر هوای آلوده به باکتری مولد را تنفس کند بیمار می‌شود. با این حال یکی از دلایل عدم همه‌گیری جهانی این بیماری این است که ۹۵ درصد افراد نسبت به آن ایمنی دارند.
حتی امروز نیز یک قرنطینه‌گاه جذام در ایالات متحده وجود دارد!
ولی میتلایان دیگر مجبور نمی‌شوند در چنین جاهایی زندگی کنند. مبتلایان به جذام بین سال‌های ۱۸۶۶ تا ۱۹۶۹ به شبه‌جزیرۀ کالائوپاپای هاوایی (Kalaupapa) که در جزیرۀ مولوکای (Molokai) واقع است، فرستاده می‌شدند. این منطقه امروزه به پارک ملی تبدیل شده است. در این بازۀ زمانی صدساله در حدود ۸ هزار نفر که اکثرشان از مردم هاوایی بودند، در این مکان جانشان را از دست دادند. با این که در سال ۱۹۶۹ ساکنان این قرنطینه‌گاه آزاد شدند، بیشترشان در همان‌جا ماندند چرا که برایشان مثل خانه شده بود. تمامی کسانی که هم‌چنان در این نقطه زندگی می‌کنند درمان شده‌اند. طبق آمار سال ۲۰۱۵، شانزده نفر بیمار سابق، در حال حاضر در کالائوپاپا سکونت دارند.
جذام امروز به جذام انجیل شباهتی ندارد
هر چند در انجیل به جذام اشاره شده است، توصیفات جذام در انجیل با جذامی که ما اکنون می‌شناسیم هم‌خوانی چندانی ندارد. واژۀ جذام (Leprosy) که در انجیل آورده شده است برگرفته از یک واژۀ عبری به معنای عام ناپاکی است که می‌تواند افراد، البسه و خانه‌ها را درگیر کند. این واژه وقتی در انجیل به مردم نسبت داده می‌شود گسترۀ وسیعی از مشکلات پوستی را در بر می‌گیرد. بیماری هنسن، جذام عهد عتیق نیست.
