گزارش‌های ضدونقیض بسیاری از طرف رسانه‌ها درباره‌ی وجود خطرات مربوط به تأسیسات هسته‌ای فوکوشیما در ژاپن منتشر شد که پر از عدم قطعیت، نگرانی و حتی اضطراب بود. اما کارگران ژاپنی شجاعانه برای نجات این تأسیسات از ذوب فاجعه‌آمیزشان مبارزه کردند. در طول این کار بدن این کارگران در معرض دوزهای کشنده و خطرناک بالقوه‌ای قرار گرفت. ما قصد داریم این خطرات احتمالی را در این مقاله بررسی کنیم.
پرتوزایی زمانی اتفاق می‌افتد که هسته‌ی یک اتم ناپایدار متلاشی شده و شروع به آزاد کردن عناصر یونیزه‌کننده نماید که با نام تشعشع یونیزه‌کننده شناخته می‌شود. وقتی این ذرات در تماس با ماده‌ی ارگانیک قرار می‌گیرند، مثل بافت انسانی، به آن‌ها صدمه خواهند رساند، اگر سطوح ذرات پرتوزا به حد کافی بالا باشد. نتیجه سوختگی، سرطان و حتی مرگ خواهد بود.
معادله‌ی رونتگن درمورد انسان (REM) واحدی برای اندازه‌گیری آسیب‌های پرتوییست. ما از این اندازه‌گیری برای محاسبه‌ی میزان خطر پرتوها برای بدن انسان استفاده می‌کنیم. این معادله حاصل دوز جذب‌شده و فاکتور وزنی است که میزان اثرگذاری تشعشعات را در صدمات زیستی محاسبه می‌کند.
یک دوز کوتاه و تصادفی تا rem 50 به احتمال زیاد آسیبی نمی‌رساند؛ البته به غیر از تعییراتی در خون. دوزهای ۵۰-۲۰۰ شاید بیماری‌آفرین باشند ولی دوزی بین ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ قطعاً مشکلاتی را خواهد آفرید. به طور قطع میتوان گفت دوز بالای ۱۰۰۰ برای انسان مرگ را به همراه خواهد داشت.
وقتی بمبی اتمی منفجر می‌شود، مثل وقایع هیروشیما و ناکازاکی در جنگ جهانی دوم، افراد دو دوز از تشعشعات را دریافت می‌کنند؛ یکی در طول انفجار و دیگری از گرد و غبار اتمی. این گرد و غبارها مربوط به ذرات رادیواکتیوی هستند که پس از انفجار در محیط باقی می‌مانند. این ذرات بالا آمده و به تدریج در به طرف زمین سقوط می‌کنند. دوزی به اندازه‌ی ۱۰۰ rem احتمالاً موجب بروز نشانه‌های ابتدایی بیماری تشعشعات خواهد شد؛ مثل از دست دادن گلبول‌های سفید خون، حالت تهوع، استفراغ و سردرد. اگر این دوز را rem200 بالا ببریم شاید فرد به طور موقتی موهای خود را از دست دهد و سلول‌های عصبی به ویژه آن‌هایی که در سیستم گوارشی هستند آسیب ببینند. همانطور هم که اشاره کردیم با از دست رفتن گلبول‌های سفید سیستم ایمنی با مخاطراتی مواجه خواهد شد.
قرار گرفتن در معرض چنین پرتوهایی تولید فاکتورهای انعقادی را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد؛ پلاکت‌ها به میزان کمتری تولید خواهند شد، احتمال خونریزی داخلی افزایش خواهد یافت و بند آمدن جریان خونِ جراحات مدت بیشتری طول خواهد کشید.
متخصصان بر این باورند که قرار گرفتن در معرض rem450 با احتمال ۵۰% موجب مرگ انسان خواهد شد و rem800 مجازاً همه را از بین خواهد برد.
کاهش اثرات بر بدن
پتاسیم یدید (KI) باید بلافاصله پس از هر اتفاق خطرناک هسته‌ای در گوشه‌ای از جهان مثل مشکلات در تأسیسات هسته‌ای یا حمله‌ی اتمی به صورت خوراکی مصرف شود. حتی این مورد هم اگر اثرات قوی باشد نمی‌تواند کاری کند و فقط شاید از سرطان تیروئید جلوگیری نماید. وابسته به اینکه سطح تشعشعات و وضعیت بیمار چگونه است، پزشکان ممکن است از آنتی‌بادی‌ها، عوامل محرک کولونی و تولیدات خونی یا انتقال سلول‌های بنیادی استفاده کنند.
