اسکیزوفرنی، بیماری روانی وخیمی است که فرد مبتلا به آن درک درستی از واقعیت ندارد. این بیماری با توهم، ازدست دادن توانایی تفکر و تغییرات شدید رفتاری همراه می‌باشد که در موارد شدید، مانع از ادامه‌ی فعالیت روزمره می‌شود.
اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن است و در تمام طول زندگی فرد به درمان نیاز دارد.
نشانهها
اسکیزوفرنی طیف گسترده‌ای از مشکلات مرتبط با تفکر و ادراک، رفتار و احساسات را شامل می‌شود؛ بنابراین نشانه‌های آن می‌توانند بسیار متفاوت باشند.
رایج‌ترین آن‌ها توهم، اختلال در تکلم و از دست‌دادن توانایی عملکرد نرمال است.
توهم: شامل داشتن تفکراتی نادرست که اساسی واقعی ندارند؛ برای مثال، فرد ممکن است تصورکند مورد آزار و اذیت واقع‌شده، دارای شهرت یا توانایی ماورائی است یا اتفاق بسیار عظیمی درشرف وقوع است. این نشانه تقریباً در تمام بیماران اسکیزوفرنی قابل مشاهده است.
اختلال در تکلم: داشتن افکاری سازمان‌دهی‌نشده به عدم توانایی کنترل صحبت‌کردن می‌انجامد. در بیماران اسکیزوفرنی ارتباط بین‌فردی صحیح با دشواری مواجه شده و بیمار نمی‌تواند پاسخی صحیح به پرسش‌های مطرح‌شده بدهد و یا از کلماتی نامفهوم استفاده می‌کند.
اختلال شدید رفتاری و حرکتی: می‌تواند از راه‌های مختلفی مانند بروز رفتارهای کودکانه ی احمقانه یا غیرقابل پیش‌بینی ظاهرشود. نکته‌ی مهم این است که این‌گونه رفتارها هدف مشخصی ندارند. مقاومت در برابر یادگیری، پاسخ‌های عجیب و نامناسب و حرکات بدون هدف از سایر مواردی هستند که در این دسته قرارمی‌گیرند.
برخی نشانه‌های دیگر که از کاهش توانایی‌های عملکردی فرد منشا می‌گیرند عبارت‌اند از: عدم رعایت بهداشت فرعی، بی‌توجهی و حواس‌پرتی، از دست‌دادن توانایی لذت بردن و علاقه به فعالیت‌های خاص.
این نشانهها در نوع و شدت بسیار متفاوت‌اند؛ برخی نشانهها نیز همواره حضور دارند. در مردان، این نشانهها در اوایل یا اواسط دهه‌ی بیستم زندگی و در زنان در اواخر این دهه ظاهر می‌شود. بروز اسکیزوفرنی در کودکان و میانسالان نیز شیوع کمتری دارد.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب از بیماری خود آگاه نیستند بنابراین مراقبت و مراجعه‌ی آن‌ها به پزشک برعهده‌ی اطرافیان است.
دلایل
علت دقیق این بیماری ناشناخته است اما دانشمندان عقیده دارند ترکیبی از ژنتیک، موادشیمیایی موجود در مغز و محیط می‌توانند زمینه‌ساز این بیماری شوند.
تصویربرداری از مغز بیماران اسکیزوفرنی تفاوت‌هایی ساختاری در سیستم عصبی مرکزی آن‌ها نشان می‌دهد اما محققان هم‌چنان به دنبال یافتن علتی دقیق برای این تغییرات هستند.
بروز اختلال در برخی موادشیمیایی با نام نوروترنسمیتر که در حالت طبیعی برای انتقال پیام در دستگاه عصبی ضروری‌اند، مانند دوپامین و گلوتامات، نیز در ابتلا به اسکیزوفرنی نقش دارند.
