برای دهه‌ها، پزشکان بیماران مبتلا به سرطان خون را به کمک پیوند سلول‌های بنیادین به بافت مغز استخوان مورد درمان قرار می‌دادند. با وجود اینکه پیوند مغز استخوان ممکن است درمانی مؤثر در روند سرطان خون باشد، اما بافت‌های بسیار اندکی به‌منظور پیوند از فرد دهنده در دسترس خواهد بود.
اما تلاش اخیر پژوهشگران قدم‌های نخستین را برای تولید بافت مغز استخوانی در آزمایشگاه برداشته است. سلول‌های بنیادین در این روش بر روی محیطی شبیه‌سازی شده که شرایط مغز استخوان را ایجاد می‌نماید، رشد می‌کنند.
لوسمی، سرطانی است که در مغز استخوان، بافت نرمی در موقعیت‌های بخصوصی در استخوان، ایجاد شده و موجب تولید بیش‌از اندازه و نامتناسب سلول‌های خونی می‌گردد. هدف پژوهشگران تولید مغز استخوان صناعی با قابلیت رشد سلول‌های بنیادین مغز استخوانی خارج از بدن می‌باشد. سلول‌های تولید شده می‌توانند در روند درمانی سرطان خون مورد استفاده قرار گیرند.
اما موضوع قابل تأمل سختی تولید مغز استخوان در محیط آزمایشگاهی است! بافت مغز استخوان بسیار پیچیده بوده و دارای انواع بسیار فراوانی از سلول‌ها می‌باشد. علاوه بر سلول‌ها مولکول‌ها و پروتئین‌های خاص فراوانی نیز در روند عملکردی مغز استخوان نقش ایفا می‌کنند. علاوه بر آن سلول‌های بنیادین مغز استخوانی تنها در صورتی توانایی حفظ ویژگی‌های خود را دارند که محیط اطراف‌شان کاملاً شرایط استاندارد را دارا باشد.
در پژوهش اخیر آزمایشگاهی، دانشمندان موفق به تولید ساختار اسفنجی مغز استخوانی به کمک هیدروژلی مخصوص در کنار کریستال‌های نمکی شده‌اند. هیدروژل مشابه مواد به کار گرفته شده در لنز‌های تماسی است. سپس به‌کمک فرآیند‌های مخصوصی کریستال‌ها شسته شده و سوراخ‌هایی به منظور رشد سلول‌ها بر جای می‌ماند. در مرحله بعدی به‌منظور رشد صحیح سلول‌های بنیادین، پروتئین‌ها و سلول‌های پشتیبانی به محیط اضافه می‌گردند. در پایان سلول‌های بنیادین جمع‌آوری شده از بند ناف نیز به محیط اضافه می‌گردند.
نتایج آزمایشات گروه تحقیقاتی منجر به تولید سلول‌های بنیادین هماتوپویتیک (hematopoietic) شده که در مراحل بعدی تکوینی قابلیت تبدیل شدن به انواع دیگر سلول‌های خونی را دارد. بنا بر گزارشات انتشار یافته، بیش‌از ۹۰ درصد سلول‌های بازتولید شده در مغز استخوان مصنوعی، پس از گذشت چهار روز نیز قابلیت تبدیل به سایر سلول‌ها را حفظ کرده‌اند.
در گام بعدی، پژوهشگران امیدوارند تا بتوان سلول‌های بنیادین را برای دوره‌های طولانی‌تر تولید و حفظ نمود. همچنین تحقیقات بعدی به‌دنبال افزایش درک از محیط سه‌بعدی اطراف سلول و یافتن راهی برای جمع‌آوری سلول‌های تولید‌شده از داربست سلولی اطراف آن خواهند بود.
این متد رشد سلول‌های بنیادین پیش از آزمایشات کلینیکی نیاز به بهبود و تست‌های فراوان در حیوانات دارد. بنا بر گفته پژوهشگران این پروژه احتمال این زمان کوتاه‌تر از ۱۵ سال نخواهد بود.
