انتشار این مقاله


درمان سریع سل؛ راهبردی علیه مقاومت آنتی‌بیوتیکی

بر اساس مطالعات جدید، درمان سریع بیماری‌های عفونی می‌تواند سرعت گسترش مقاومت آنتی‌بیوتیکی را کاهش دهد. درمان بیماری سل (Tuberculosis) در موش‌ها می‌تواند بسیار سریع‌تر از دورۀ درمانی معمول آن حاصل شود؛ فقط کافی است ترکیب و دوزهای آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده به نحو مؤثر و مطلوبی تغییر یابد. گروهی از محققان به تازگی موفق شده‌اند […]

بر اساس مطالعات جدید، درمان سریع بیماری‌های عفونی می‌تواند سرعت گسترش مقاومت آنتی‌بیوتیکی را کاهش دهد.

درمان بیماری سل (Tuberculosis) در موش‌ها می‌تواند بسیار سریع‌تر از دورۀ درمانی معمول آن حاصل شود؛ فقط کافی است ترکیب و دوزهای آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده به نحو مؤثر و مطلوبی تغییر یابد.

نگارۀ SEM که سویۀ گرم-مثبت از باکتری Mycobacterium tuberculosis را نشان می‌دهد. امتیاز تصویر: Janice Carr, Centers for Disease Control and Prevention
نگارۀ SEM که سویۀ گرم-مثبت از باکتری Mycobacterium tuberculosis را نشان می‌دهد. امتیاز تصویر: Janice Carr, Centers for Disease Control and Prevention

گروهی از محققان به تازگی موفق شده‌اند دورۀ درمانی سل در موش‌ها را تا سقف ۷۵ درصد کاهش دهند. این مهم از طریق بهینه‌سازی ترکیب و دوز آنتی‌بیوتیک‌های استاندارد حاصل گردیده است. این یافته می‌تواند به توسعۀ استراتژی‌های درمانی جدید برای بیماری سل در انسان و متعاقباً کاهش مدت زمان درمان این بیماری منجر شود که خود این دستاورد می‌تواند خطر ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی [برای این بیماری] را کاهش دهد.

درمان سل در انسان فرآیند طولانی و خسته‌کننده‌ای می‌باشد؛ طوری که بیمار مجبور است متوسط تا ۸ ماه (و حتی بیشتر) ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌های مختلف را مصرف کند. در نتیجه بیمار مبتلا به سل عمدتاً قادر به طی کامل دورۀ درمانی خود نیست (مصرف به موقع تمام داروها در هر شبانه روز و به مدت ۸ ماه تقریباً غیرممکن است)؛ این مسئله در کشور‌های فقیر و در حال توسعه نیز صورت بغرنج‌تری به خود می‌گیرد؛ چرا که مردم این نواحی، طبیعتاً همواره به پزشک دسترسی آسان ندارند. عدم طی دورۀ درمانی کامل، باعث عود شدیدتر بیماری (Relapse، بدتر شدن و بازگشت به حالت قبل)، گسترش بیشتر آن در بافت درگیر و ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی [در باکتری عامل بیماری] می‌شود.

طبق اظهارات محققین، بهینه‌سازی ترکیب و دوز دارو می‌تواند سرسخت‌ترین سویه‌های عامل سل را نیز به زانو درآورده و از گسترش بیماری جلوگیری نماید. نتایج این مطالعه ۲۴ام ژانویه در ژورنال Nature Communications منتشر شده است.

بیماری سل یا TB از مهم‌ترین علل مرگ‌و‌میر در جهان است که در سال ۲۰۱۵ در حدود ۱۰/۴ میلیون مورد ابتلا و ۱/۸ میلیون مورد مرگ بر جای نهاد. عامل این بیماری نوعی باکتری گرم-مثبت/منفی موسوم به Myobacterium tuberculosis می‌باشد. سل نوعی بیماری هوابرد (Airborne، منتقل‌شونده از طریق هوا) است که از طریق عطسه، سرفه و تماس بزاقی منتقل می‌شود.
صرف نظر از جدی بودن بیماری، معضل جدیدی که طی چند سال اخیر مطرح شده است ظهور و گسترش انواع مقاوم TB است؛ چنان‌که در سال ۲۰۱۵ بیش از ۵۰۰ هزار مورد TB مقاوم به آنتی‌بیوتیک گزارش شد.

در ایالات متحده ۱۰ نوع آنتی‌بیوتیک برای درمان سل مجاز اعلام شده است. معمولاً اولین فاز دورۀ درمانی به مدت ۸ هفته با داروهای ایزونیازید (Isoniazid)، ریفامپین (Rifampin)، اتامبوتول (Ethambutol) و پیرازین‌آمید (Pyrazinamide) طی می‌شود. پس از طی این مدت، دورۀ درمان به مدت ۱۶ تا ۲۴ هفتۀ دیگر با ایزونیازید و ریفامپین پیگیری می‌شود. این رژیم دارویی برای اولین بار دهۀ ۱۹۵۰ ابداع شد و تا کنون نیز در مقیاس گسترده استفاده می‌شود؛ با این تفاوت که در طول زمان بعضی از داروها جایگزین بعضی دیگر شده‌اند (به دلیل مقاومت آنتی‌بیوتیکی)؛ در صورتی که بهتر بود به جای جایگزینی راحت‌طلبانۀ داروها، سینرژیستیک‌ترین ترکیب دارویی ممکن را پیشنهاد می‌کردند. (Synergistic، در این کاربرد به معنای تأثیر متقابل داروهای مختلف در تقویت یک‌دیگر است، طوری که هر دارو از جانب داروهای دیگر تقویت شده و به نوبۀ خود اثر تقویتی بر روی سایر داروها نیز دارد).

میلاد شیرولیلو


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید