تومور و کیست دو مفهوم متفاوت و متمایزند. کیست، کیسهای است که از هوا، مایع یا مواد دیگر پُر شدهاست. کیست میتواند در هر نقطهای از بدن – از جمله استخوانها، اعضا و بافتهای نرم – مشاهده شود. کیستها معمولاً غیرسرطانی (خوشخیم) هستند, اگرچه سرطانها نیز میتوانند منجر به تشکیل کیست شوند.
از شایعترین انواع کیستها میتوان به کیست غدد سباسه (Epidermoid/برجستگیهای ریزی که درست در زیر پوست تشکیل میشوند)، کیستهای تشکیلشده در کبد (هپاتیک)، کیستهای تشکیلشده در کلیه (رنال) و کیستهای پستانی و تخمدانی اشاره کرد.
لازم به ذکر است که تقریباً تمام انواع سرطانها توانایی تشکیل کیست را دارند.
از طرفی هر تودۀ بافتی یا تورمی را یک تومور مینامند. تومورها نیز مانند کیستها میتوانند در هر نقطهای از بدن دیده شوند. یک تومور میتواند خوشخیم یا سرطانی (بدخیم) باشد.
کیستهایی که پس از سونوگرافی یا سیتی اسکن به شکل یکنواخت دیده میشوند را تقریباً همیشه میتوان خوشخیم دانست. اگر کیست محتویاتی جامد داشتهباشد، ممکن است خوشخیم یا بدخیم باشد و نیازمند بررسیهای بیشتر است. بهترین روش برای نشخیص خوشخیم یا بدخیم بودن یک کیست، نمونهبرداری از بافت مبتلا – یا در برخی موارد، برداشتن کل بافت درگیر – و بررسی میکروسکوپی آن است؛ عملی که تحت عنوان بیوپسی (Biopsy/بافتبرداری) شناخته میشود.