دیابت نوع یک که دیابت وابسته به انسولین هم نامیده می‌شود، وضعیتی مزمن می‌باشد که پانکراس انسولین کمی تولید کرده و یا اصلاً انسولین تولید نمی‌کند. انسولین هورمونیست که برای ورود قند (گلوکوز) به سلول برای تولید انرژی مورد نیاز است. دیابت نوع ۲ که شایع‌تر می‌باشد وقتی اتفاق می‌افتد که بدن نسبت به انسولین مقاومت کرده یا انسولین کافی تولید نکند.
فاکتورهای مختلفی از جمله ژنتیک و ابتلا به ویروس‌های خاصی در دیابت نوع یک نقش دارند. هم‌چنین دیابت نوع یک معمولا در کودکان و نوجوانان رخ می‌دهد، با این وجود در بزرگسالان نیز مشاهده می‌شود.
علی‌رغم تحقیقات در حال انجام، دیابت نوع یک درمانی ندارد. اما می‌تواند مدیریت شود. با معالجه‌ای مناسب، بیماران دیابت نوع یک می‌توانند امید به زندگی طولانی‌تر و زندگی سالم‌تری نسبت به مبتلایان در گذشته داشته باشند.
علایم و نشانه‌ها
علایم و نشانه‌های دیابت نوع یک به سرعت ظاهر شده و شامل وارد زیر است:
- افزایش تشنگی
- تکرر ادرار
- شب ادراری در کودکانی که قبلا سابقه‌ی ادرار در رخت‌خواب نداشتند.
- گرسنگی شدید
- کاهش وزن بی‌دلیل
- تحریک‌پذیری و سایر تغییرات خلقی
- خستگی و ضعف
- تاری دید
- عفونت قارچی واژن
علل بیماری
علت اصلی دیابت نوع یک ناشناخته است. در بیشتر موارد سیستم ایمنی بدن – که در حالت طبیعی علیه باکتری‌ها و ویروس‌های مضر فعالیت دارد – اشتباهاً سلول‌های تولید‌کننده‌ی انسولین در پانکراس را تخریب می‌کنند. ژنتیک و قرارگیری در معرض فاکتورهای محیطی مشخص -از قبیل ویروس‌ها- در این اتفاق نقش دارند و ممکن است موجب بروز بیماری شوند.
نقش انسولین
هنگامی که شمار قابل توجهی از سلول‌های جزیره‌ای تخریب شوند انسولین کمی تولید شده و یا اصلاً تولید نخواهد شد. انسولین هورمونی است که در پانکراس، غده‌ای در زیر و پشت معده، تولید می‌شود.
- پانکراس انسولین را به گردش خون ترشح می‌کند. گردش انسولین گلوکز را قادر به ورود به سلول می‌سازد.
- انسولین مقدار قند خون را کاهش می‌دهد.
- هنگامی که سطح قند کاهش می‌یابد ترشح انسولین از پانکراس هم کاهش می‌یابد.
نقش گلوکوز
گلوکوز –که یک قند می‌باشد – منبع اصلی تأمین انرژی برای سلول‌های ماهیچه‌ای و دیگر بافت‌هاست.
گلوکز از دو منبع عمده تامین می‌شود: غذا و کبد
- قند به جریان خون جذب می‌شود جایی که با کمک انسولین به سلول وارد می‌شود.
- کبد گلوکز را به شکل گلیکوژن ذخیره می‌کند.
- وقتی سطح گلوکز کاهش می‌یابد، مثلا وقتی مدتی غذا نخورده باشید، کبد گلیکوژن ذخیره‌ای را به گلوکز تبدیل می‌کند تا سطح آن را در محدوده‌ی نرمال نگه دارد.
در دیابت نوع یک انسولینی وجود ندارد تا گلوکوز وارد سلول شود، پس در جریان خون باقی می‌ماند که ممکن است موجب عوارض تهدیدکننده شود.
