تعریف
تب دنگی یک بیماری منتقله توسط پشه است که در نواحی استوایی جهان رخ میدهد. تب دنگی خفیف سبب تب بالا، جوش و درد عضلانی و مفصلی میشود. نوعی از تب دنگی که تب دنگی هموراژیک نام دارد که میتواند سبب خونریزی شدید، کاهش ناگهانی فشارخون(شوک) و مرگ شود.
علائم
بیشتر افراد، به خصوص کودکان و نوجوانان اگر تب خفیف داشته باشند ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. اگر علائمی رخ دهد، ۴ الی ۱۰ روز پس از اینکه فرد توسط پشه نیش زده شد، شروع خواهند شد. علائمی از تب دنگی که بیشتر شایع هستند شامل:
- تب بالای ۴۱ درجه
- سردرد
- درد مفاصل، استخوان و عضله
- احساس درد در پشت چشم
همجنین ممکن است فرد علائم زیر را نیز تجربه کند:
- جوشهای گسترده
- حالت تهوع و استفراغ
- ندرتاً، خونریزی جزئی از لثهها یا بینی
بیشتر افراد طی تقریباً یک هفته بهبود مییابند. در برخی موارد، علائم وخیمتر میشوند و میتواند زندگی فرد را به مخاطره بیاندازد. عروق خونی معمولاً دچار آسیب شده و سوراخ میشوند. و تعداد پلاکتهای خونی کاهش مییابد. این موارد میتوانند سبب:
- خونریزی از بینی و دهان
- درد شدید شکمی
- استفراغ مداوم
- خونریزی زیرجلدی
- مشکلات قلبی، ریوی و کبدی
دلایل
تب دنگی به وسیله یکی از چهار ویروس دنگی که توسط پشههایی که در مناطق مسکونی وجود دارند، منتشر میشود. هنگامیکه پشه یک فرد آلوده را نیش میزند ویروس وارد بدن پشه میشود، و هنگامیکه این پشه فرد دیگری را نیش میزند ویروس وارد خون آن فرد میشود.
اگر فرد که قبلاً بیمار توسط ۳ نوع ویروس دیگر مبتلا شود، بیماری وی شدیدتر خواهد بود و احتمال ابتلا به تب دنگی هموراژیک در وی بیشتر است
عوامل خطرزا
عواملی که فرد را در خطر بیشتری برای ابتلا به تب دنگی یا انواع شدید بیماری قرار میدهند، عبارتند از:
- زندگی یا سفر به نواحی استوایی
- سابقه عفونت با ویروس تب دنگی
تشخیص
تشخیص تب دنگی میتواند بسیار سخت باشد زیرا علائم و نشانههای آن میتواند با بیماریهای دیگری اشتباه گرفته شود- مانند مالاریا، لپتواسپوریزیس و تیفوس
تست های آزمایشگاهی خاصی میتواند شواهدی از ویروس دنگی را پیدا کند، اما معمولاً جواب این آزمایشات خیلی دیر آماده میشود تا بتوان بهوسیله آنها درمان مناسب را انجام داد.
درمان
درمان خاصی برای تب دنگی وجود ندارد. پزشک برای جلوگیری از دهیدراته شدن یا تب بالای بیمار به وی توصیه میکند تا مقادیر فراوانی مایعات مصرف کند. استامینوفن میتواند تب را پائین بیاورد و درد را تسکین دهد. از مصرف مسکنهایی که میتوانند سبب افزایش خونریزی شوند- مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن ، باید خودداری شود.
در صورتیکه بیماری فرد شدید باشد باید موارد زیر انجام گیرند، نظیر:
- مراقبتهای بیمارستانی
- سرم درمانی داخل وریدی
- بررسی فشارخون
- تزریق خون
پیشگیری
۶ واکسن برای تب دنگی در حال آماده سازی هستند، اما هنوز آماده نیستند.
اگر در نواحی استوایی زندگی میکنید یا به نواحی سفر میکنید که تب دنگی در آن مناطق شایع است، این نکات میتوانند خطر نیش پشه را کاهش دهند:
- در مکان هایی که کولر دارند یا به خوبی عایق شدهاند اقامت کنید
- لباسهای محافظ بپوشید
- از پشه کش استفاده کنید