قارچ ناخن

تعریف

قارچ ناخن یک بیماری شایع است که در ابتدا به شکل لکه‌‌ی سفید یا زرد زیر نوک ناخن انگشتان دست یا پا ظاهر می‌شود. با عمیق‌تر شدن عفونت قارچی، قارچ ناخن ممکن است رنگ ناخن را تغییر دهد، آن را ضخیم‌تر کند و لبه‌ی آن را خرد کند. قارچ ناخن می‌تواند چندین ناخن را درگیر کند اما نه معمولاً همه را درگیر نمی‌کند.

نام دیگر قارچ ناخن اونیکومایکوزیس و تینا اونگوئیوم می‌باشد. اگر قارچ ناحیه بین انگشت پا و پوست پا را آلوده کند، به این بیماری، پای ورزشکاری می‌گویند.

علائم

اگر یک یا چندین ناخن فرد دچار شرایط زیر شوند، فرد مبتلا به قارچ ناخن است. این شرایط عبارتنداز:

ضخیم‌شدگی
شکنندگی یا خردشدگی ناخن
تغییر شکل
تیرگی بدون هیچ درخشندگی ناخن
رنگ تیره، ناشی از تجمع خرده‌های ناخن در زیر ناخن

همچنین ناخن آلوده ممکن است از بستر خود جدا شود، بنام بیماری اونیکولیز. فرد ممکن است در انگشتان پا یا نوک انگشتان دست احساس درد بکند و بوی نامطبوعی حس کند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

اگر روش‌های خود مراقبتی کارساز نشدند فرد می‌تواند به پزشک عمومی مراجعه کند. هم‌چنین اگر مبتلا به دیابت هست و فکر می‌کند به قارچ ناخن مبتلا هست به پزشک مراجعه کند.

دلایل

عفونت‌های قارچی ناخن معمولاً توسط قارچ‌های درماتوفیت ایجاد می‌شوند. همچنین مخمرها و کپک‌ها نیز می‌توانند این بیماری را ایجاد کنند.

قارچ ناخن در انگشتان پا بیشتر از انگشتان دست ایجاد می‌شود، زیرا:

انگشتان پا معمولاً در داخل کفش که محیطی تاریک، مرطوب و گرم است، قرار دارند. یعنی جایی که برای رشد قارچ بسیار مناسب است.
جریان خون در انگشتان پا کمتر از انگشتان دست است پس سلول‌های ایمنی دسترسی کمتری به عفونت‌های موجود در پا دارند.

عوامل خطرزا

عواملی که خطر ابتلا به قارچ ناخن را افزایش می‌دهند، عبارتنداز:

مسن بودن
لاغری شدید
افراد مذکر
اشتغال در محیط‌های مرطوب
پوشیدن جوراب یا کفش‌هایی که از تصفیه هوا جلوگیری می‌کنند
داشتن پوستی نازک یا آسیب در ناخن یا بیماری پوستی مانند پسوآریس
دیابت، مشکلات گردش خون، ضعف سیستم ایمنی، سندرم داون

عوارض

موارد شدید قارچ ناخن می‌توانند دردناک باشند و ممکن است آسیبی دائمی به ناخن‌ها وارد کنند. اگر فرد مبتلا به دیابت باشد یا سیستم ایمنی وی ضعیف باشد، ممکن است منجر به دیگر عفونت‌های خطرناک شود که بطرف پا و فراتر از آن گسترش یابد.

تشخیص

پزشک در ابتدا ناخن‌ها را معاینه خواهد کرد. وی ممکن است مقداری از خرده‌های ناخن را از زیر ناخن خراش داده و به آزمایشگاه بفرستد تا نوع قارچ عامل عفونت مشخص شود.

تشخیص دلیل عفونت به تعیین بهترین روش درمانی کمک می‌کند.

درمان

اگر روش‌های خود مراقبتی نتوانند کمکی بکنند، پزشک فرد ممکن است مخلوطی از داروها و دیگر رویکردها را تجویز کند. اما حتی اگر علائم و نشانه‌ها برطرف شوند، عفونت‌های تکرار شونده در این بیماری شایع هستند.

داروها

داروهای ضد قارچی خوراکی: مؤثرترین داروی ضد قارچی تربینافین و ایتراکونازول می‌باشد. این داروها به رشد دوباره ناخن کمک می‌کنند.
لاک ناخن دارویی: پزشک ممکن است یک لاک ناخن ضد قارچ به نام سیکلوپیروکس را تجویز کند. فرد روزانه یک مرتبه باید لاک را به ناخن و پوست اطراف آن بزند.
کرم ناخن دارویی

روش‌های جراحی

خارج کردن ناخن: اگر عفونت ناخن شدید یا بسیار دردناک باشد، پزشک ممکن است به خارج کردن ناخن توصیه کند. ناخن جدید در همان رشد خواهد کرد.
لیزر درمانی: این روش همه جا در دسترس نیست و معمولاً گران قیمت می‌باشد.

پیشگیری

این روش‌ها می‌توانند به پیشگیری از قارچ ناخن کمک کنند:

دست‌ها و پاهای خود را مرتب بشویید و ناخن‌های خود را کوتاه و خشک نگه دارید
از جوراب‌های جذب کننده عرق استفاده کنید
از کفش‌هایی استفاده کنید که رطوبت را کاهش می‌دهند
کفش‌های کهنه را دور بریزید
از پودرها یا اسپری‌های ضد قارچی استفاده کنید
پا برهنه در مکان‌های عمومی رفت و آمد نکنید
پوست اطراف ناخن را تمیز نکنید
از لاک ناخن استفاده نکنید