ویروس ابولا می تواند تا مدت‌ها در مایع منی باقی بماند!
مطالعه‌ای جدید نشان داد مردی که از ابولا جان سالم به در برده بود و جواب آژمایشِ حضورِ ویروس در مایع منی‌اش منفی بود، پس از مدتی با تکرار آن،جواب آزمایش مثبت شد! یافته‌های اخیر باعث شدند این سوال مطرح شود که ویروس ابولا چه مدت می‌تواند در جاهایی از بدن که از دسترس دستگاه ایمنی به دور است باقی بماند؟ اگرچه یافته‌های جدید نشان می‌دهند که تعدادی از مردان همچنان RNA یا محتوای ژنتیکی ویروس ابولا را مدت‌ها بعد از بهبود بیماری با خود حمل می‌کنند، اما این به این معنی نیست که همه افرادی که نتیجه‌ی تست حضور RNA ابولا در منی‌شان مثبت است هنوز توانایی انتقال ویروس را دارند.
ویروس نادر و عجیب
ویروس ابولا یک ویروس کمیاب و مرگبار است که علائم اولیه ابتلا به آن مشابه علائم ابتلا به آنفولانزا است؛ مانند تب، دردهای مفصلی و عضلانی و سردرد. همچنان که ویروس در بدن بیمار پیشرفت می‌کند مبتلایان دچار اسهال شدید و استفراغ می‌شوند. و در مرحله آخر بیماری، رگ‌های خونی بیماران ممکن است سوراخ شده و موجب خونریزی از مقعد، بینی یا دهان شود. افراد مبتلا به ویروس می‌توانند از طریق مایعات بدن آن را به افراد دیگر منتقل کنند. بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ نزدیک ۳۰۰۰۰ مورد مبتلا به ابولا در کشورهای سیرالئون، گینه و لیبریا گزارش شد. (طبق آمار سازمان بهداشت جهانی)
بسیاری از کسانی که از نخستین مرحله مرگبار این بیماری جان سالم به در می‌برند ممکن است هنوز تا مدت‌ها با مشکلاتی مانند سردرد، مشکلات دید، خستگی، درد مفاصل و کاهش شنوایی درگیر باشند
یافته‌هایی که نشان داد، ابولا می‌تواند در منی مدت‌ها بعد از بهبود بیماری باقی بماند، موجب شگفتی محققان نشد. مطالعات روی مردان در سیرالئون، لیبریا و گینه بعد از شیوع گسترده ابولا در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ نشان داد که ۲۸ تا ۱۰۰ درصد مردان مبتلا به ابولا RNA یا ماده ژنتیکی ویروس را تا ۳ ماه بعد از آلوده شدن به بیماری با خود حمل می‌کنند. یک مطالعه دیگر نشان داد در اقلیتی از مردانِ مبتلا به ابولا، هفت تا نه ماه بعد از بهبود بیماری همچنان ویروس در مایع منی‌شان وجود دارد. در سال ۲۰۱۵ دانشمندان گزارش کردند مردی که شش ماه پیش بهبود یافته بود، ویروس را به شریک جنسی اش منتقل کرده است.
سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده است که افرادی که بیماری را پشت سر می‌گذارند سه ماه بعد از بهبودی برای حضور ماده وراثتی در بدنشان، مورد آزمایش قرار گیرند و تا دو ماه متوالی این آزمایش را تکرار کنند. همچنین مردانی که مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند تا ۱۲ ماه از رابطه جنسی پرهیز کنند یا در هر رابطه جنسی، از کاندوم استفاده کنند.
مدت ماندگاری نامعلوم
اما دقیقا چه مدت ویروس در بدن باقی می‌ماند؟ و تا چه مدت می‌تواند منتقل شود؟
برای پاسخ به این سوال، دکتر ویلیام فیشر از دانشگاه کارولینای شمالی و همکارانش، مایع منی جمع آوری شده از ۱۴۹ مرد که تا از چند روز تا ۳ سال پیش بهبود یافته بودند را آنالیز کردند. آن‌ها پی بردند که ۱۳ نفر از این مردان جواب آزمایش حضور RNA در منی‌شان مثبت شد که ۱۱ نفر از آن‌ها بیش از دو سال پیش بیماری را پشت سر گذاشته بودند. و یکی از مردان جواب آزمایشش مثبت شد، در حالی که دو بار پیش از این جواب آزمایشش منفی شده بود. مردانی که جواب آزمایششان مثبت شد به طور متوسط مسن‌تر از مردانی بودند که هیچ گاه جواب آزمایششان مثبت نشده بود. همچنان این تحقیق نشان داد افرادی که نتیجه آزمایششان مثبت بود به احتمال بیشتری علائم خستگی و مشکلات بینایی را گزارش کرده بودند.
محققان در مقاله‌ای که در این رابطه منتشر کردند نوشتند که اهمیت این یافته‌ها هنوز مشخص نیست.
نقاط کور دستگاه ایمنی
یک احتمال این است که ابولا در نقاط خاصی از بدن که از دسترس دستگاه ایمنی دور است پنهان می‌شود؛ مانند چشم‌ها و بیضه ها. یافته اخیر که نشان داد افرادی که بعد از بهبودی مشکلات بینایی گزارش می‌کنند، احتمال ماندگاری ویروس در بدنشان بیشتر است، می‌تواند این فرضیه را تقویت کند. همچنین در افراد مسن دستگاه ایمنی ضعیف‌تر است و همین موضوع می‌تواند به ویروس این امکان را بدهد که در جاهای بخصوصی مانند بیضه‌ها پنهان شود.
با این حال پیدا کردن راهی برای جلوگیری از انتقال جنسی ابولا بدون بدتر کردن شرایط برای افرادی که از بیماری بهبود یافته‌اند نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. برای بسیاری از بازماندگان بیماری، ظهور مجدد بیماری با طرد شدن از طرف جامعه همراه شده است.
رسالت سازمان های جهانی این است که ضمن حفاظت از افراد دیگر و جلوگیری از سرایت بیماری، از طرد شدن این افراد از طرف جامعه با اطلاع رسانی صحیح در این رابطه جلوگیری کنند.
