بسیاری اقوال راجع به کسوف و خسوف وجود دارد که شامل داستانهایی از رفتار عجیب حیوانات نیز میشود: پرندهها ساکت میشوند و زنبورها به کندو برمیگردند! حکایتهای بسیاری در این زمینه وجود دارد ولی علم خاصی که از آنها پشتیبانی کند قلیل است.
شاید اولین ثبت واقعه به گرفتگی سال ۱۵۴۴ برگردد؛ زمانی که “آواز پرندهها متوقف شد.” یکی دیگر از این داستانها میگوید: “پرندهها به زمین سقوط کردند.” در طی قرن گذشته دانشمندان سعی کردهاند به طور نظاممند با سؤال روبهرو شوند.
جامعهی تاریخ طبیعی بوستون شواهدی را از خورشیدگرفتگی ۱۹۳۲ جمعآوری کرده است: “اولین مطالعهی جامع، علمی و هدایتشده از رفتار زندگی جانوران هنگام خورشیدگرفتگی”. پشهها ازدحام کرده بودند، زنبورها به کندو و مرغها به لانههایشان برمیگشتند.
مطالعات دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی گزارش کردند که خرچنگها و زئوپلانکتونها هنگام خورشیدگرفتگی به سمت بالا شنا میکنند؛ شبیه رفتاری که جانوران ریز در شب دارند. ناپدید شدن ناگهانی خورشید باعث میشود عنکبوتها توری را که ساختهاند خراب کنند. اینها نتایج مطالعهای بود که روی خورشیدگرفتگی سال ۱۹۹۱ انجام شد. هنگام وقوع خورشیدگرفتگی سالیانه در ۱۹۸۴، زمانی که ماه تمام خورشید را به جز حلقهای از آن پوشانده بود، شامپانزههای در قفس طوری نشان دادند که انگار در حال بالا رفتن و مواجه شدن با خورشید اند.
چنین مشاهداتی بهتآور ولی محدود هستند ولی این بار قضیه فرق دارد. دسترسی به گوشیهای هوشمند این امکان را فراهم آورده تا مشاهدات بیشتر و منسجمتری صورت گیرد.
امسال، آکادمی علوم کالیفرنیا از “شهروندان دانشمند” آمریکا میخواهد تا مشاهدات خود را از حیوانات با استفاده از اپلیکیشن iNaturalist app ثبت کنند. تیم تحقیقاتی پشت این طرح امیدوارند گونههای زیادی را در منطقهی جغرافیایی نسبتاً وسیعی تحت پوشش قرار دهند.
اگر علاقمندید از یافتههای خورشیدگرفتگی امسال مطلع شوید، باز هم به ما سر بزنید:
مقالهی مرتبط: دانشمندان از خورشیدگرفتگی بزرگ آمریکا چهچیزهایی یاد خواهند گرفت؟